Kulturalny wyskok

Szkoda zmarnowanej szansy i zapału osób, które ożywiły miejską przestrzeń i zainspirowały mieszkańców do większej aktywności w kulturze. A ta przecież, jak dowodzą przykłady z wielu krajów, także europejskich, potrafi być oazą przed szarą codziennością właśnie, by każdego dnia nie myśleć o podwyżkach, polityce, emeryturach. I nie chodzi bynajmniej o ucieczkę przed problemami.

W kulturze już od dawna wiadomo, że istotne jest długie trwanie. Aby impreza miała sens, nie tylko jednorazowo musi dotrzeć do świadomości jej uczestników, lecz przede wszystkim pozostać w niej na dłużej. Zeszły rok wszystkim narobił apetytu, miasto zainwestowało w przygotowanie wydarzeń by teraz zgodzić się z opinią o odświętnym charakterze wielu inicjatyw.

Szkoda, że ten "kulturalny wyskok" był jednorazowy, ponieważ potwierdził tezę o zjawiskach kulturowych jako czymś "uroczystym" i "luksusowym". A jak wiadomo, o kulturę, a co za tym idzie i język, i dobre obyczaje, trzeba dbać, jak nie przymierzając, o higienę zębów.

Już za nieco ponad miesiąc rozpocznie się w Cieszynie, po obu stronach Olzy, sztandarowa impreza, jaką bez wątpienia stał się przegląd "Kino na granicy". Organizatorzy wciąż pozostają przy skromnym określeniu "przegląd", choć od lat o "Kinie…" nie mówi się inaczej niż festiwal. I tak też jest postrzegany daleko poza granicami Cieszyna.

Kino to jedyna tak naprawdę impreza, z którą Cieszyn jest mocno kojarzony - i to m.in. dlatego, że postawił na długie trwanie (w tym roku odbędzie się jego 13. edycja), wpisał się w świadomość, wychował swoich odbiorców, i mimo że lata mijają, ci wciąż, co roku, wracają do miasta, by przez niemal tydzień cieszyć się nie tylko kinem, ale i urokami Cieszyna. W niedawnym wywiadzie udzielonym portalowi gazetacodzienna.pl zastępca burmistrza Jan Matuszek opowiedział o kwotach, jakimi miasto wspiera wydarzenia w mieście. Suma na jaką organizatorzy mogą liczyć, nie rzuca na kolana, a osobom niezorientowanym w przygotowywaniu tej imprezy może wydać się po prostu śmieszna. I zapewne, gdyby nie m.in. przywiązanie do własnego miasta pomysłodawczyni imprezy, "Kino..." już dawno wyprowadziłoby się z Cieszyna, skuszone np. ofertami z innych miast.

Oczywiście wszystkiego nie można określać finansami, lecz bez pieniędzy żadne przedsięwzięcie kulturalne nie będzie mogło się odbyć. Tak już ten świat jest skonstruowany, że pieniądze inwestowane w kulturę nie zwracają się wprost, przeliczalnie, po miesiącu lub dwóch. Choć już dawno padły deklaracje, że każda złotówka wydana na kulturę zwraca się w szerszej perspektywie aż czterokrotnie. A te wydane przez miasto na "Kino..." zwracają się z pewnością w zdecydowanie większej skali.

W zeszłym, jubileuszowym roku, w kalendarzu imprez pojawiły się kolejne wydarzenia, które popularnością mogłyby w przyszłości dorównać choćby filmowemu przedsięwzięciu. I pozostaje życzyć jak najlepiej Kręgom Sztuki, i akurat w przypadku tego wydarzenia mniej zależy od zapału miejscowych sił. Miasto częściowo partycypuje w kosztach, jednak największy ruch pozostaje po stronie ministerialnej. Kręgi Sztuki "pochłoną" w pewnym sensie "Wakacyjne Kadry", które w opinii bardzo wielu środowisk nie spełniły oczekiwań.

Do dziś niestety nie wiemy, czy w tym roku, po bardzo udanym zeszłorocznym debiucie, znajdzie się miejsce dla Freestyle City Festiwalu. Jeśli nie będzie sponsorów, pozostanie tylko wspomnienie, a jakże, "jubileuszowe".

W tym kontekście nie ma sensu wracać do Nowych Horyzontów czy Nowej Muzyki, choć z zazdrością można spoglądać choćby na Katowice, które goszczą obecnie drugi z tych festiwali i potrafiły z niej zrobić imprezę dla wielkiej publiczności. I co ważne, z atrakcyjną ofertą.

Podobne przykłady można mnożyć: do Cieszyna nie przyjeżdża już jedna z najsłynniejszych orkiestr barokowych, czyli Arte dei Suonatori, by być gospodarzem Festiwalu "Muzyka Dawna w Cieszynie". Dwójka muzyków zespołu, który znany jest w całej Europie, jest związana ze Śląskiem Cieszyńskim, i naprawdę żal, że ich potencjał nie jest wykorzystany. Gdyby nie "Viva il canto" a także działalność zapaleńców z Cieszyńskiego Towarzystwa Muzycznego - aby posłuchać klasyki musielibyśmy ruszyć w dalszą drogę.

A przecież doświadczenia tzw. kulturalne są nam wszystkim potrzebne - choćby po to, by wieczorami nie wpatrywać się w telewizor i nieustannie zajmować się małymi i wielkimi problemami tego świata. Co więcej, być może pomogą nam te problemy zrozumieć i wyjaśnić.