Trudne sytuacje są lepsze od delikatnej stabilności - rozmowa z wiceburmistrzem Cieszyna

Czy obejmując stanowisko wiceburmistrza Cieszyna, po raz pierwszy rozpoczyna Pan pracę w samorządzie?

Nie, ponieważ u początków mojej pracy zawodowej pracowałem na stanowisku kierownika działu ogólnego w Urzędzie Miasta w Łodzi. To było wtedy, gdy samorząd powstawał - był to początek lat 90. Pełniłem tę funkcję ok. dwóch lat. Poza tym pracowałem też w administracji rządowej, jako dyrektor generalny w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Niemniej to jest oczywiście kwestia zupełnie wyższego kwotowo i innego zakresowo pułapu budżetowania oraz zakresu obowiązków.

Kiedy burmistrz Ryszard Macura zaproponował Panu stanowisko wiceburmistrza i dlaczego zdecydował się Pan je objąć?

Propozycję otrzymałem w styczniu tego roku. Zdecydowałem się objąć tę funkcję, dlatego że pan burmistrz Ryszard Macura reprezentuje świat wartości i ma cechy osobowości, które bardzo cenię. Jestem człowiekiem spełnionym zawodowo, mam za sobą sukcesy zawodowe, dlatego chętnie dziś pracuję z ludźmi, z którymi dzielę świat wartości. Dla mnie wymiar materialny tej pracy jest w głębokim tle. Pan burmistrz Macura reprezentuje te wartości w życiu publicznym, które w pełni podzielam, a jego doświadczenia zawodowe uzupełniają się z moimi doświadczeniami.

Jak Pan zdiagnozuje obecną sytuację ekonomiczno-gospodarczą w Cieszynie?

Trudne sytuacje są lepsze od delikatnej stabilności. Takie sytuacje wywołują refleksje u większości ludzi, którzy są świadomi ekonomicznych uwarunkowań naszej codzienności. Myślę, że z jednej strony mamy i w Radzie Miejskiej, i w kierownictwie miasta pogłębioną skłonność do refleksji nad ponoszonym kosztami stałymi w obrębie miasta i jego jednostek. Z kolei z drugiej strony jesteśmy stymulowani zewnętrznie poprzez konieczność wygospodarowania środków, by nadal brać aktywny udział w konsumpcji środków europejskich.

Jednak czy Cieszyn będzie stać na rozpoczęcie kolejnych dużych zadań oraz inwestycji?

Myślę, że należy weryfikować swoje wydatki. Na pewno między kierownictwem miasta a Radą Miejską nie ma sprzeczności co do priorytetów. W pierwszej kolejności muszą zostać solidnie dokończone inwestycje rozpoczęte, takie jak np. budowa kanalizacji. Przed nami jeszcze co najmniej rok dokumentowania tej inwestycji, są to oczywiście działania już mniej widoczne dla opinii publicznej.

A co z nowymi inwestycjami? Jakie przedsięwzięcia są planowane na tę kadencję?

Ustawodawca dał pierwszeństwo Radzie Miejskiej do ustalania takich kierunków. Mamy dokument pt. „Strategia Rozwoju Miasta Cieszyna do 2020 roku” uchwalony przez Radę Miejską w 2010 roku. Weryfikacja założeń tej strategii będzie stanowiła przedmiot naszych prac z Radą Miejską w bieżącym roku. Potwierdzenie kierunków strategicznych nada kształt budżetowi roku 2016 i następnym w tej kadencji. Jestem zwolennikiem koncentrowania się na priorytetowym projekcie w danym okresie i wypełniania go do końca, bo inaczej mamy takie sytuacje, że nie możemy oddać do użytku kolejnych inwestycji, co nie przynosi oczekiwanego społecznie efektu.

Zapytam o wyczekiwaną przez mieszkańców inwestycję związaną z budową węzła przesiadkowego w Cieszynie. Jakie będą źródła finansowania tego zadania i czy miasto będzie negocjować z powiatem możliwość partycypowania w kosztach?

Inwestycja jest obecnie na etapie opracowania projektu wykonawczego przez firmę Archex. Ten projekt pokaże nam w ciągu najbliższych miesięcy, z jakimi niespodziankami będziemy musieli się zmierzyć. To też pozwoli nam oszacować nakłady niezbędne do wykonania tej inwestycji. Oddanie gotowej dokumentacji projektowo-kosztorysowej nastąpi w maju, zaś pozwolenie na budowę chcemy uzyskać do 30 czerwca br. Niemniej na bieżąco współpracujemy z projektantami w zakresie rozstrzygania zagadnień, które wymagają decyzji na tym etapie prac.

Są fundusze, z których chcemy skorzystać w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, choć zmieniły się obecnie zasady korzystania z tych środków. Do tej pory pozyskiwanie tych funduszy było kwestią uzgodnień, natomiast obecnie formuła zmieni się w konkursową. Zatem samo przygotowanie projektu nie wiąże się jeszcze ze stuprocentową pewnością, że te środki dostaniemy, aczkolwiek istnieje duże prawdopodobieństwo. Jestem przekonany, że również starostwo będzie wspierać nasze działania w rozwiązywaniu z miastem zagadnień drogowych związanych z budową węzła przesiadkowego.

Czy ma Pan już potwierdzenie ze strony starostwa, że to wsparcie będzie realne?

Wszystkie kwestie związane z budową węzła przesiadkowego chcemy omówić ze starostą kompleksowo. Mamy wolę z panem burmistrzem Macurą, by z tym zagadnieniem zestawić kwestię rozwiązań drogowych związanych z planowaną budową Galerii Stela. Te rozwiązania są w części po stronie powiatu i w części po stronie miasta. Najpierw jednak poprosiliśmy inwestora, by przedstawił swoją koncepcję ruchu wokół tego obiektu, a my po przeanalizowaniu optymalnych rozwiązań usiądziemy następnie z przedstawicielami starostwa, by oszacować koszty rozwiązania.

Jaka będzie przyszłościowa polityka miasta w kwestii działania spółki miejskiej Zakład Gospodarki Komunalnej? Już w poprzedniej kadencji stało się jasne, że poszczególne działy tej spółki nie radzą sobie na rynku.

Od strony formalnej mamy tu do czynienia z podmiotem prawa handlowego. Jednak o ile tworzenie takich rozwiązań w pierwszej połowie lat 90. ubiegłego wieku miało charakter rozwojowy, to dzisiaj staniemy przed koniecznym pytaniem, co z zakresu tej spółki powinno zostać urynkowione i po prostu oddane Cieszyniakom. Niektóre zadania mogą być bowiem z powodzeniem realizowane w ramach działalności gospodarczej mieszkańców. Z kolei inne zadania użyteczne społecznie, których nie można poddać wyłącznie kryterium zysku finansowego, powinno w imieniu mieszkańców realizować miasto.

Na przykład dbać o komunikację miejską?

To jest bardzo dobry przykład. Zysk czy rentowność akurat w przypadku tego zadania nie powinny stanowić jedynego celu. Są bardzo różne rozwiązania w polskich miastach. Rozmowa o komunikacji miejskiej wróciła do nas przy okazji planowania inwestycji związanej z budową węzła przesiadkowego.

Czy zatem kierownictwo Cieszyna planuje wprowadzić zmiany w dotychczasową działalność spółek miejskich?

Przed poszerzoną rozmową na temat działania spółek miejskich wolałbym spotkać się z ich prezesami i usłyszeć także ich stanowisko. Na chwilę obecną mogę powiedzieć, że samorząd powinien ingerować tam, gdzie klasyczne rozwiązania gospodarcze miałyby kłopot, by funkcjonować. Natomiast nie powinniśmy zastępować usług tam, gdzie ludzie mogą je wykonać w ramach działalności gospodarczej. I pod tym kątem na pewno będziemy rozmawiać z prezesami spółek miejskich. Osobiście uważam, że sytuacja jest zdrowsza, kiedy firmy funkcjonujące na zasadach rynkowych zatrudniają większość mieszkańców miasta, a niekoniecznie robią to urząd i jednostki mu podporządkowane. Niestety, taka tendencja pojawiła się w wielu miastach w Polsce. Ostateczne rozstrzygnięcie będzie należało do pana burmistrza Macury, posiadającego mandat mieszkańców z wyborów.

Jakie konkretne rozwiązania proponuje Pan, by wspierać lokalną przedsiębiorczość?

To, co na pewno leży po stronie obowiązków miasta, to tworzenie warunków dla osób chcących prowadzić tutaj działalność gospodarczą. Mówimy tutaj o firmach od jednej osoby do kilkuset. Moje myślenie jest nakierowane na średnie zakłady pracy. Uważam, że dla miasta najbezpieczniejsze jest, jeśli z tej fazy zastoju inwestycyjnego zachęcilibyśmy kilku inwestorów średniej wielkości, czyli tworzących miejsca pracy w granicach od 50 do 200 osób. Musimy stworzyć dla nich warunki. Ulgi dla przedsiębiorców na pewno zdefiniuje nowa Rada. W Radzie Miejskiej jest kilka osób, które zarządzają różnymi przedsięwzięciami od pewnego czasu. Myślę, że wspólnie wypracujemy taki zestaw, który będzie intrygujący dla inwestorów. Jednak musi to być też skrojone na możliwości miasta.

Ponadto musimy zrobić inwentaryzację samego Urzędu Miasta, czyli sprawdzić, w jaki sposób urząd może przyczynić się do poprawy warunków dla przedsiębiorców. Docelowo myślę, że konieczne będzie wyodrębnienie stanowiska dedykowanego inwestorom. To powinna być osoba dobrze znająca urząd oraz zaznajomiona z uwarunkowaniami biznesu.

To będzie nowe stanowisko w Urzędzie Miasta?

Myślę, że damy sobie z tym radę w ramach obecnego składu w urzędzie. Chodzi o to, że kończą się pewne zadania. Kiedy zamkniemy remont kanalizacji, mamy zespół ludzi doświadczonych pod względem prowadzenia inwestycji. Z tej jednostki organizacyjnej będziemy chcieli wyłonić zespół prowadzący działania miasta na rzecz inwestorów gospodarczych.

Taka osoba byłaby odpowiedzialna za przekazywanie pełnej informacji dla inwestorów i współpracę z promocją. To już jest innego rodzaju promocja miasta, ona musi mieć charakter kierunkowy i być skierowana do podmiotów i instytucji, które w kraju i za granicą działają na rzecz inwestycji. Także tu już nie chodzi o ogłoszenia w gazecie, tylko kierowanie konkretnych propozycji do konkretnych stowarzyszeń, firm, o których będziemy wiedzieli, że poszukują miejsca pod nową inwestycję.

Jakie są Pana związki z Cieszynem?

W 1997 roku tworzyliśmy tutaj tygodnik, cieszyński dodatek do Dziennika Zachodniego. W Cieszynie tworzyliśmy redakcję i punkt przyjmowania ogłoszeń. Byłem wtedy prezesem Prasy Śląskiej. To był jeden z ambitniejszych tygodników i najlepiej redagowanych.

Ponadto w Cieszynie mam przyjaciół, z którymi dzielę pasje historyczne. Spotykaliśmy się przy różnego rodzaju przedsięwzięciach kultywujących historię Polski. Natomiast mój pierwszy dłuższy związek z Cieszynem miał miejsce w latach 2010 - 2011, gdy pisałem biografię nauczyciela, podporucznika Roberta Buchcika, oficera 4. Pułku Strzelców Podhalańskich, który został zamordowany przez Sowietów w Katyniu. Pracując nad tą książką, poznałem tutaj mnóstwo wartościowych i sympatycznych ludzi.

Poza tym na tutejszym Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego studiowała moja żona. Wielokrotnie odwiedzałem ją w Cieszynie. Bardzo lubimy to miasto, mamy swoje miejsca i często z własnej, nieprzymuszonej woli przyjeżdżaliśmy tutaj turystycznie. Miałem również przyjemność gościć biznesowo w Zamku przy okazji przedsięwzięć poświęconych design'owi oraz prezentować w swój dorobek badawczy w gościnnych progach Książnicy Cieszyńskiej.