Stan cieszyńskiego sportu po roku prac nowego samorządu

Podjęta 30 grudnia uchwała w sprawie „zamiaru reorganizacji bądź likwidacji MOSiR” jest wynikiem inicjatywy uchwałodawczej radnych klubu CSR i prowadzi ona do wyznaczenia kierunków działania burmistrza. W początkowej wersji tego projektu był zapis jedynie o zamiarze likwidacji MOSiR - jednak ten punkt obrad został zdjęty z porządku listopadowych obrad Rady Miejskiej.

W pewnym sensie źródeł tej inicjatywy uchwałodawczej należy szukać we wrześniowym wniosku TS Piast o nieodpłatne użyczenie obiektów sportowych (m.in. boisk), którymi obecnie zarządza MOSiR. Jak wskazał Piast, jako nowy zarządca byłby w stanie obniżyć koszty utrzymania tych obiektów przy jednoczesnym urozmaiceniu ich oferty. W następstwie tego o to samo zawnioskował we wrześniu radny Łukasz Bielski oraz popierający go radny Czesław Banot. Jednak ani radni wnioskodawcy, ani Piast nie opublikowali szczegółowych wyliczeń, potwierdzających, że są w stanie wprowadzić te oszczędności. Burmistrz w odpowiedzi poinformował, że boiska nie zostaną przekazane, powołując się wyłącznie na argumenty formalno-prawne (obiekty powstały przy dofinansowaniu ze środków europejskich i nie mogą być w okresie 5-letniej trwałości przekazywane innemu zarządcy). Wtedy sprawa ugrzęzła. Także burmistrz oficjalnie nie ogłosił wówczas żadnych dalszych kroków, jeśli chodzi o zmiany w MOSiR.

Mimo tego radni stali na stanowisku, że konieczne jest wprowadzenie reform w cieszyńskim sporcie, a głównie jego finansowaniu. Chodzi o to, że obecnie znacząca większość pieniędzy przekazywana na cieszyński sport idzie na zarządzanie obiektami sportowymi oraz administrację, a zdecydowanie mniej środków trafia do cieszyńskich klubów sportowych, szkolenie młodzieży oraz stypendia dla sportowców z Cieszyna. Na przykład w uchwalonym 30 grudnia br. budżecie miasta na 2016 rok kwoty są następujące: wydatki miasta na kulturę fizyczną ogólnie wyniosą ok. 4 mln 884 tys. zł, a z tego tylko ok. 1 mln 45 tys. zł trafi do klubów sportowych i na stypendia sportowców. A zatem stricte na sportowców zostanie przeznaczone tylko 21% środków, natomiast 79% przygotowanego budżetu na kulturę fizyczną pochłoną wydatki związane z zarządzaniem miejskimi obiektami oraz administrację.

W listopadzie pojawiła się kontrowersyjna i proponująca radykalne zmiany inicjatywa uchwałodawcza klubu radnych CRS w sprawie likwidacji MOSiR. Radni wnioskodawcy próbowali przekonać kierownictwo miasta oraz środowiska związane ze sportem (a głównie z MOSiR-em), że takie rozwiązanie pomoże, a nie zaszkodzi. Dowodzili, że miasto i sport mogą funkcjonować z powodzeniem bez takiej instytucji (przykładowo tak jest w Wiśle), a zadania w zakresie sportu mogłaby przejąć znacznie mniejsza nowa komórka organizacyjna w Urzędzie Miejskim. Jednak podstawowym przekazem tego projektu było to, by zreformować finansowanie cieszyńskiego sportu, tj. doprowadzić do zrównoważenia wydatków na finansowanie sportowców oraz obiekty i pensje pracowników administracyjnych. Klub wskazał, że przekazanie lub wydzierżawienie części obiektów sportowych spowoduje obniżenie kosztów ich utrzymania oraz zwiększenie środków finansowych na szkolenie młodzieży i stypendia. Ciężar utrzymania obiektów sportowych miałby zostać wtedy przeniesiony na stowarzyszenia sportowe i prywatnych przedsiębiorców, którzy dbając o swój interes i konkurencyjność, dodatkowo doinwestowywali by w te obiekty (miasto targane koniecznością spłacania długów za minione inwestycje ma mocno ograniczony budżet na kolejne zadania). Nie można powiedzieć, że w Cieszynie nie ma chętnych na taki interes w postaci przejęcia lub dzierżawy obiektów sportowych - dowodem tego są powyżej wspomniane niedawne starania TS Piast.

Jednak projekt uchwały autorstwa klubu radnych CRS dotyczący likwidacji MOSiR został zdjęty z porządku obrad listopadowej sesji, nie doszło więc nawet do dyskusji nad tym rozwiązaniem. Oprócz oficjalnych powodów zdjęcia tego punktu z porządku obrad (chodziło o naruszenie statutu miasta przy wprowadzaniu tego punktu do porządku obrad, co podała w swoim wniosku formalnym Janina Cichomska z klubu radnych CIS) warto też przedstawić inne okoliczności. Kiedy projekt dotyczący zamiaru likwidacji MOSiR trafił pierwszy raz na obrady Rady Miejskiej (26 listopada), burmistrz nie dysponował danymi jednoznacznie potwierdzającymi, że prywatne podmioty lub stowarzyszenia będą w stanie gospodarniej zarządzać obiektami niż MOSiR. Nie znał nawet biznesplanu TS Piast (czego dowodzi pisemna odpowiedź burmistrza z dnia 27 listopada na zapytanie zadane w tej samej formie). Choć radni CRS zapewniali, że znają szczegóły i mają biznesplan, nie podzielili się nimi ani z kierownictwem, ani z pozostałymi radnymi, a co za tym idzie także z opinią publiczną. Z kolei brak dostatecznego skonsultowania tej znaczącej zmiany ze środowiskiem, którego to szczególnie dotyczy, czyli działaczami sportowymi, wywołał wzburzenie, a następnie negatywne nastawienie do tego pomysłu (petycja cieszyńskich środowisk sportu w sprawie nielikwidowania MOSiR z dnia 25 listopada). Trudno dziwić się tej reakcji, bo likwidacja czy restrukturyzacja MOSiR może wiązać się ze zwolnieniami. Klub CSR nie podał w uzasadnieniu do swoich projektów uchwał, co stanie się z pracownikami administracyjnymi w przypadku proponowanych diametralnych reform.

Do oficjalnie przeprowadzonych konsultacji społecznych w sprawie zmian w MOSiR i cieszyńskim sporcie w ogóle nie doszło. Na sesji 30 grudnia pojawili się tylko niektórzy pracownicy MOSiR, a także działacze sportowi, którzy zabrali głos (raczej obok omawianego tematu). Z kolei do wyliczeń zleconych przez burmistrza, czy i na ile będzie opłacalne przejęcie niektórych obiektów sportowych przez zewnętrzne podmioty, dojdzie za jakiś czas. Jak się bowiem okazuje, zatrudniony z dniem 1 grudnia br. pełnomocnik burmistrza ds. sportu Cezary Cieńciała głównie odpowiada za wykonanie analiz w charakterze audytu w MOSiR. Podczas grudniowej sesji burmistrz powiedział, że „niebawem będziemy zbierać owoce tych analiz”. Choć radny Bielski poinformował wczoraj, że podzieli się z burmistrzem także swoimi wyliczeniami, widać, że Ryszard Macura nie chce opierać się tylko na jednym źródle i nim podejmie wiążące decyzje, chce mieć wszystko sprawdzone, stąd zlecony audyt.

Czas jednak ucieka, za nami pierwszy rok tej kadencji, podczas którego nie doszło do odczuwalnych zmian w cieszyńskim sporcie. Zmianą na pewno jest usprawnienie trybu przyznawania stypendiów sportowych (ostatecznie na grudniowej sesji zapadła uchwała w tej sprawie) oraz wymiana składu Rady Sportu, która też nie przeszła ani łatwo, ani bezkonfliktowo. Jednak jak zauważyli radni podczas minionej sesji, Rada Sportu jest ciałem doradczym, a nie decyzyjnym.

Minął pierwszy rok kadencji, a w sprawie sportu najważniejsze zmiany są dalej w punkcie wyjścia. 30 grudnia w czasie sesji radni podjęli uchwałę w sprawie zamiaru reorganizacji bądź likwidacji MOSiR. 12 radnych opowiedziało się za, a 9 wstrzymało się od głosu. Choć poszerza się spektrum działań (wcześniej była tylko likwidacja) teoretycznie nadal da się wprowadzić zmiany w cieszyńskim sporcie, o jakie wnosił od początku klub CRS, czyli głównie sprawa zrównoważenia wydatków na sport. To otwiera burmistrzowi i po części też całej Radzie Miejskiej drogę do wprowadzania dalszych zmian. Jednak ten rok walki o poprawę sportu pokazał, że: 1. W Cieszynie wprowadzenie nawet najmniejszych zmian w sporcie choć potrzebne, jest trudne i generuje konflikty, 2. Tym bardziej istotne jest konsultowanie z opinią publiczną każdego kroku i szczegółowego tłumaczenia wszystkich konsekwencji, 3. Jest potrzebna zgodna współpraca całego zespołu Rady Miejskiej wraz z kierownictwem miasta, nie wystarczy posiadanie liczebnej większości w Radzie.