Krótka historia Godziszowa

Pierwsza wzmianka o Godziszowie pochodzi z 1445 roku. Wtedy to cieszyński książę Przemysław II nadał dział ziemi swojemu poddanemu Jaśkowi z Goleszowa. Grunt ten znajdował się na granicy Goleszowa i Godziszowa.

***

Według spisu powinności chłopskich (urbarza) z 1577 roku w Godziszowie było 14 gospodarstw oraz młyn, których właściciele byli zobowiązani do pańszczyzny. W tym gronie znajdował się Wacław Kolarz, który w 1591 roku sporządził testament. Jest to jeden z najstarszych dokumentów chłopskich na Śląsku Cieszyńskim. Z zapisu ostatniej woli wynika, że Kolarz był bogatym człowiekiem. Miał nie tylko gospodarstwo i 19 sztuk bydła, ale każdemu z ośmiorga dzieci pozostawił jeszcze 100 florenów (złotych monet).

***

W czasie reformacji zdecydowana większość (jeżeli nie wszyscy) mieszkańcy Godziszowa przeszła na protestantyzm. Ich sytuacja uległa poważnej zmianie, gdy w 1609 lub 1610 roku książę cieszyński Adam Wacław, wcześniej luteranin, został katolikiem. Godziszowianie wcale nie mieli zamiaru iść w jego ślady.

W 1614 roku Łukasz Kudel, katolicki proboszcz w Goleszowie, spoliczkował dziewczynkę, która jego zdaniem powiedziała bluźnierstwo. Jakiś czas potem ksiądz chodził po kolędzie w Godziszowie i odwiedził wójta. Zebrani tam mieszkańcy wioski postanowili zemścić się na duchownym. Pobito służących proboszcza, on sam został poważnie ranny. Zabrano mu krzyż, który połamano, a także stułę i kury, które dostał od młynarza. Kudel salwował się ucieczką na saniach, ale protestanci z Godziszowa dogonoili go, a sanie przewrócili. Później głośno wyrażali żal, że nie dobili wówczas Kudela.
Spór między goleszowskim proboszczem a godziszowskimi protestantami rozstrzygnął książę Adam Wacław, który skazał winnych pobicia na dwutygodniowy pobyt w cieszyńskim więzieniu oraz 500 talarów grzywny.

***

Mimo przejścia na katolicyzm, ostatni Piastowie cieszyńscy rządzili w duchu tolerancji religijnej. Sytuacja uległa zmianie w 1653 roku, gdy bezpośrednie rządy w Księstwie Cieszyńskim objęli Habsburgowie. W następnym roku rozpoczęli zdecydowaną akcję kontrreformacyjną, która trwała do 1781 roku, kiedy to cesarz Józef II wydał Patent Tolerancyjny. Represje dotknęły również protestantów z Godziszowa. Przykładowo, w 1765 roku Maria Ciemałowa jako rzekoma „odstępczyni” od wiary katolickiej została najpierw osadzona w cieszyńskim więzieniu, a później zesłana do Siedmiogrodu.

***

W czasie powodzi w 1864 roku wapno z dwóch pieców wapiennych w Godziszowie zostało spławione do Bładnicy, zabijając wszystkie ryby.

***

Wyjątkową postacią był lekarz Jan Rymorz, urodzony w 1850 roku w Godziszowie. Studiował medycynę w Krakowie i Wiedniu. W 1878 roku odrzucił lukratywną posadę lekarza domowego w arystokratycznej rodzinie w Styrii i powrócił do Cieszyna. Dwa lata później, dokładnie w październiku 1880 roku, w miejscowym więzieniu wybuchła epidemia tyfusu. Gdy dwaj więzienni lekarze (Kohn i Grossman) zachorowali, Rymorz zgłosił się na ochotnika do szpitala. Opiekując się chorymi, zaraził się tyfusem i zmarł 24 marca 1881 roku.

***

Na przełomie XIX i XX wieku większość mieszkańców Godziszowa (a przynajmniej większość uprawnionych do głosowania) popierało stronnictwo niemieckie. Jedynym członkiem wydziału (mniej więcej odpowiednik dzisiejszej rady gminy) związanym z polskim ruchem narodowym był Adam Rymorz, brat wspomnianego lekarza Jana. Cieszył się on tak dużym autorytetem w Godziszowie, że z uznaniem wypowiadali się o nim nawet polityczni przeciwnicy. Już w czasach II RP Adam Rymorz został wójtem Godziszowa.