Dobra prowincja (felieton Andrzeja Drobika)

Ileż to razy słyszy się pejoratywne i lekceważące posądzenie kogoś o małomiasteczkowość czy prowincjonalizm. Małe miasteczka stały się w Polsce symbolem zacofania i oddalenia od dużych ośrodków kulturalnych, biznesowych, ba, w potocznym rozumieniu nawet cywilizacyjnych. Ze słowem "prowincja" nie jest też wcale lepiej. W Słowniku Języka Polskiego PWN, czytamy nawet wyjaśnienie: "obszary opóźnione w rozwoju cywilizacyjnym i kulturalnym; też: mieszkańcy takich obszarów". Ja chciałem tutaj jeszcze raz głośno powiedzieć - jestem z prowincji i jestem z tego dumny!

Zawsze skrycie podziwiałem Andrzeja Stasiuka, między innymi za to, że rzucił Warszawę i podjął decyzję o przeprowadzce na głęboką prowincję. Interesował mnie fenomen Wydawnictwa Czarne, które funkcjonuje całkiem dobrze, mimo, że jego główna siedziba znajduje się w Wołowcu, położonym daleko od Warszawy, gdzieś w Beskidzie Niskim. Nasza gwiazda literatury, Jerzy Pilch, żyje co prawda w Warszawie, ale o Wiśle i swoich korzeniach mówi nadzwyczaj często. W jednym z wywiadów stwierdził nawet, że jest w Wiśle na tyle mocno zakorzeniony, że swobodnie może zachować pewną ciekawość świata, a jego przeprowadzka do Warszawy jest uzasadniona, a nawet wskazana.

Swojego Stasiuka na razie nie mamy, ale mamy wiele innych osób, które świadomie postanowiły bądź to pozostać, bądź wrócić, bądź przeprowadzić się na naszą prowincję. Może dlatego, że po dwudziestoletnim zachłyśnięciu globalizacją i europejskością dochodzimy powoli do wniosku, że życie na prowincji nie musi być wcale karą, ale świadomym wyborem. Nie próbuję oceniać tych, którzy świadomie wybrali życie na prowincji, tak samo jak nie będę oceniał tych, którzy z niej zrezygnowali. Dobrze jednak, że dzisiaj mamy wybór i że mieszkanie na prowincji zupełnie w niczym nas nie ogranicza. I choć faktycznie możliwości rozwoju zawodowego w dużych miastach wydają się większe, to znajdą się i tacy, którzy w niewielkim Cieszynie, w jeszcze mniejszym Ustroniu czy Wiśle, a zresztą we wszystkich miejscowościach Śląska Cieszyńskiego znajdą swoją drogę.

Wierzę, jestem nawet pewny, że już niedługo prowincja przestanie się w Polsce źle kojarzyć i może stać się synonimem świadomego wyboru drogi życiowej. Chciałbym jednak, żebyśmy my wszyscy - samorządowcy, lokalni działacze i mieszkańcy, uwierzyli w nasz region, przełamali mentalne bariery rozwoju i przestali powtarzać (co i mi niestety często się zdarza): "tutaj to się nie uda, to nie ma sensu". Ma sens i się uda - jeśli tylko uwierzymy w ogromny potencjał naszego regionu i w siłę, która w nim drzemie.

Jak już wspomniałem, jestem z naszej prowincji niesamowicie dumny, czego zresztą bardzo często nie rozumieli moi znajomi z większych miast. Nie rozumieli dlaczego ciągle mówię o Ustroniu i Cieszynie, nie rozumieli dlaczego chcę mieszkać właśnie tutaj, a nie w większym (w ich rozumieniu nowocześniejszym) mieście. Rozumieli dopiero, kiedy mieli okazję mnie odwiedzić. Nie mamy więc się czego wstydzić, Śląsk Cieszyński jest prowincją, ale nie w tym negatywnym znaczeniu. Może więc warto powiedzieć sobie: "Jestem z prowincji, ale nie myślę prowincjonalnie"?