Wielkim reżyserem jest Bóg…

W mieście, o którym mowa nie było teatru, ani żadnych aktorów. Zapytałem więc, skąd ksiądz weźmie obsadę.
— To będą nasi parafianie. Jest tu taka grupka zapaleńców — odparł ksiądz.

Księdzu się nie odmawia, więc z dużą dozą sceptycyzmu przyszedłem na pierwszą próbę, która miała się odbyć w… dzwonnicy. Jakiś styczniowy, czy lutowy, mroźny wieczór. Wchodzę wąskimi schodkami do salki na szczycie dzwonnicy. Jakieś dwanaście metrów kwadratowych i ławka. Wokół ławki siedzą lub stoją zakutani po sam nos ludzie. Nad nami pali się jarzeniówka.

„Oj popadli my w kałabanię, a czort karty rozdaje” – zacytowałem w myślach pewien znany tekst ze znanego filmu. Na sali obecnych było trzech lub czterech harcerzy, chyba sześciu emerytów w wieku 65–75 lat i jeden, jak się później okazało, człowiek-konstruktor w wieku, nazwijmy to, przedemerytalnym:
— Proszę księdza, ale gdzie… Jezus albo…Weronika?
— Coś pan wymyśli.
— …aaa… Acha!

Na szczęście miałem pod pachą tekst Drogi Krzyżowej napisany przez samego Karola Wojtyłę. Przystąpiliśmy do próby czytanej:
— Ja będę Weroniką! — odezwała się znienacka najstarsza w grupie pani.
— A… przepraszam, dlaczego ?
— Bo chcę! – odpowiedziała pewnie.
— Acha!

Okazało się, że wszyscy już się obsadzili, mnie pozostawiono wybór Jezusa. Mógł to być tylko jeden z trzech harcerzy. Oczywiście, żaden nie przypominał Jezusa, ale jeden z nich miał w sobie coś z głównego aktora filmu „Andriej Rublow” Tarkowskiego. Oczy! I w tym „Jezusie” była cała moja nadzieja. Nadszedł czas czytania tekstu. Wszystko szło dobrze do momentu, kiedy zaczęła czytać Weronika. Skończyła i oświadczyła:
— Ja tego tekstu mówić nie będę!
— Przepraszam, a dlaczego?
— Bo jest źle napisany! — powiedziała stanowczo
— Ale proszę pani, ja go nie napisałem, tylko Karol Wojtyła – papież Jan Paweł II.
— Ale mnie się nie podoba! Sama napiszę!
Nie oponowałem.
Następnego dnia Weronika przyniosła mi na karteczce swój tekst, który brzmiał mniej więcej tak:
„Jezu ukochany, przez rzymskich oprawców obijany.
Obetrę twe krwawe oblicze, na znak twój widziany.
I oto patrzajcie, na chuście białej lśni jego wizerunek,
To jego bólu , cierpienia i miłości do nas kierunek!”

— Może być ?! — zapytała z dumą w głosie.
— Tak , oczywiście — westchnąłem. — Jeżeli ktoś z państwa jeszcze coś chce zmienić, to bardzo proszę!

Na Weronice się skończyło. Szymonem Cyrenejczykiem i Herodem w jednej osobie został człowiek-konstruktor. Ciągle nie pamiętał tekstu, ale za to wykonał kilkanaście rysunków krzyża, na którym miał zostać ukrzyżowany nasz Jezus. Chodziło mu właściwie o konstrukcję uchwytu – podstawy krzyża, która miała być takim gigantycznym zawiasem ze sprężyną i blokadą. Krzyż miał niemal sam powstać z ziemi i zablokować się, żeby się nie przewrócić.

Zapomniałem dodać, że wszystkie sceny miały odbywać się – według pomysłu księdza – na lawecie wielkiego tira, który miał się przemieszczać po wyciemnionym centrum miasta. Kostiumy ksiądz wypożyczył z opery.

Nadszedł Wielki Piątek. Leje deszcz. W głębi duszy, pomyślałem sobie, że Najwyższy wie, co robi. Może znowu nie tak wielu zobaczy tę katastrofę inscenizacyjną. Zgromadziło się około setki ludzi. Ruszamy. Przy pierwszej stacji zorientowałem się , że ludzi jest około tysiąca, przy następnych już kilka tysięcy. Ogarnął mnie strach. W przeciwieństwie do aktorów. Grają z pasją. Wskakują i zeskakują z tego tira jak sarenki. 70-latkowie też. Rzymscy siepacze biją Jezusa „od Tarkowskiego”. Leją cichaczem na niego czerwoną farbę. Podświetlam ich tylko dwoma reflektorami. Kątem oka dostrzegam człowieka-konstruktora. Uwalnia krzyż. Już stoi. Konstruktor ma lekki grymas uśmiechu. Przesuwamy się. Mój przyjaciel, miejscowy jazzman, ostro wybija jakiś srogi marsz na werbelku. Ja przystawiam mu do tego werbelka mikrofon. Bębnimy na pół miasta. Matka Boska z Weroniką z wprawą przerzucają sobie mikrofony i recytują. I nie ma znaczenia: Wojtyła czy jakaś Goździkowa. W tłumie pojawiają się ogniki świec. Za nami morze ludzi. Po każdej scenie ludzie głośno modlą się. Nie wiem, czy mi się wydaje, ale mam wrażenie, że słyszę jakiś płacz. Pan Jezus umiera na krzyżu. Włączam ostatnie dwa z czterech reflektorów, kolorowe. Następnie ostro zadymiamy podświetlony, ale już pusty krzyż. Teraz bardzo wyraźnie słychać szloch ludzi. Stoję zmarznięty i przemoknięty, patrzę na ten swoisty, zadymiony ołtarz na tirze. Stoją w milczeniu wszyscy-aktorzy i tłum. Nikt nie odchodzi. Długo to trwa. Patrzymy ze wzrokiem wbitym w ten pusty krzyż. Z głośników na tirze leci jakiś Ennio Morricone. I mnie też chce się płakać.

— Co się dzieje, Panie Boże? Przecież ja właściwie nic nie zrobiłem.

W tym mieście pracowałem kilka lat. Zrobiłem kilkanaście spektakli. Mój zespól ciągle walczył o widza, edukował go, a przecież robiliśmy różne spektakle. O życiu i śmierci też…
Jednak prawdziwego Reżysera mogłem tylko wypatrywać gdzieś, wysoko, nad naszymi głowami.

Następnego dnia byłem chory, ale byłem też już sławnym miejscowym twórcą.