UŚ w Cieszynie bez barier architektonicznych. Na ukończeniu windy dla niepełnosprawnych

To bardzo ważne, aby dążyć do zapewnienia komfortu studiowania każdej osobie, również osobie niepełnosprawnej. fot. AK

Jakiś czas temu Zenon Gajdzica, dziekan Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji przyznał, że największą bolączką, z którą Uniwersytet Śląski w Cieszynie jeszcze sobie nie poradził są bariery architektoniczne. Już wtedy zaznaczał jednak, że w planach jest modernizacja uniwersytetu, która ma ułatwić osobom niepełnosprawnym podjęcie studiów na cieszyńskiej uczelni. Udało się. Realizacja projektu dobiega końca. W rozmowie z Magdaleną Bełzą z biura ds. Osób Niepełnosprawnych UŚ w Cieszynie pytamy, co udało się zmienić i na jakim etapie jest inwestycja?

- Inwestycja jest w fazie końcowej realizacji. Większość poziomów, które były oddzielone schodami, została już wyposażona w platformy umożliwiające przemieszczanie się na wózku inwalidzkim. Przygotowane są już szyby pod windy (w budynku głównym, przy budynku basenu, oraz w budynku instytutu sztuki). Pozostało zainstalowanie mechanizmów. Według planów, całość powinna zostać oddana w maju br.

Dlaczego tak długo to wszystko się toczyło?
- Siedziba wydziałów Uniwersytetu Śląskiego mieści się pięknym budynku, który jest niestety wiekowy (został zbudowany w 1911 roku). Stąd też trudności w przystosowaniu go na potrzeby osób niepełnosprawnych. Początkowo były to problemy związane z konserwatorem zabytków, potem ze zdobyciem źródła finansowania. Większość decydentów oraz osób mających jakikolwiek wpływ na ewentualne zmiany zgadzała się, że budynki uczelni powinny być dostosowane. Niestety, kiedy przychodziło do podejmowania konkretnych decyzji, trudno było o uzyskanie wparcia finansowego. Nadal dominuje przekonanie, że nie warto jest finansować budowy windy, czy podjazdów dla jednej, czy dwóch osób niepełnosprawnych. Szkoda, że nikt nie jest w stanie powiedzieć tego osobie na wózku, prosto w oczy. Szkoda, że nie wiąże się małej ilości osób z dysfunkcją ruchu z brakiem wind i podjazdów, które ograniczają wolność danej osoby i skazują ją na zależność od innych osób.

Czy oprócz wind oraz specjalnej sali asystenta osoby niepełnosprawnej można zaobserwować jeszcze inne zmiany?
- Sala kształcenia praktycznego asystenta osoby niepełnosprawnej, to pierwszy element, który ułatwił funkcjonowanie osobom niepełnosprawnym. Dzięki wsparciu władz naszej uczelni, studenci niepełnosprawni nie muszą być już przyjmowani na poddaszu, do którego bez windy trudno było dotrzeć. Nowe miejsce ulokowane jest na parterze, co ułatwia zdecydowanie kontakt z pracownikiem Biura ds. Osób Niepełnosprawnych. Oprócz trzech wind, które mają być rozmieszczone w budynku głównym, instytucie sztuki oraz przy basenie, wszędzie tam gdzie trzeba się przemieścić, a pojawiają się schodki zamontowane zostały platformy przyschodowe. W najbliższym czasie planowane jest przygotowanie oznaczeń sal w Braille’u (dla osób niewidomych) oraz przystosowanie co najmniej jednej łazienki na piętrze. W przyszłości powstaną również oznaczenia kontrastowe podłóg dla osób słabowidzących.

Co dadzą takie zmiany? Czy przypuszcza Pani, że więcej osób niepełnosprawnych rozpocznie naukę na naszej uczelni?
- Każda zmiana niwelująca bariery zwiększa szansę osobie niepełnosprawnej na podjęcie decyzji o aktywności w danym zakresie. To bardzo ważne, aby dążyć do zapewnienia komfortu studiowania każdej osobie, również osobie niepełnosprawnej. Musimy pamiętać, że bariery to nie tylko te architektoniczne, ale również te mentalne, tkwiące w osobach będących w otoczeniu. Odpowiednia atmosfera, życzliwe i przyjazne podejście, wsparcie (zarówno to finansowe, jak i organizacyjne), pomoc w postaci asystenta studenta niepełnosprawnego, dostosowanie formy zaliczania poszczególnych przedmiotów i zdawania egzaminów, czy możliwość darmowych spotkań z psychologiem, to działania które ułatwiają naszym studentom niepełnosprawnym edukację. I bynajmniej nie chodzi tutaj o ulgowe traktowanie osób niepełnosprawnych, musimy bowiem pamiętać, że każdy student, niezależnie od tego czy jest pełno, czy niepełnosprawny, będzie legitymował się takim samym dyplomem ukończenia studiów wyższych. Stąd też powinien posiadać odpowiednią wiedzę oraz kompetencje. Naszym zadaniem jest natomiast dostosować proces edukacji tak, żeby był on w stanie osiągnąć zamierzone cele, mimo swoich ograniczeń. W moim przekonaniu, na naszej uczelni osiągnęliśmy już pewne rozwiązania, które pozwalają to spełnić. Teraz pozostał nam ostatni etap, który zwiększy autonomię osobie niepełnosprawnej i pozwoli na samodzielne przemieszczanie się po całej uczelni. Kiedy myślimy o tym, że dla dwóch osób nie opłaca się montować windy, to pomyślmy, czy dla nas też nie opłacałoby się jej montować?

Dostosowanie budynków uczelni do potrzeb osób niepełnosprawnych jest częścią większego projektu obejmującego modernizację campusu. Koszt wszystkich udogodnień, o których mowa powyżej wyniesie w przybliżeniu milion złotych.