Transport powiatowy – będą negocjacje i dopłaty z gmin?

Za organizację transportu odpowiada Starostwo Powiatowe. Według Starosty Mieczysława Szczurka opracowanie zasad funkcjonowania transportu zostało omówione już z wójtami i burmistrzami w 2010 – 2014 r. Gminy obiecały wówczas wsparcie finansowe. I właśnie o takie wsparcie poprosił obecnie Starosta, przedstawiając plan dla transportu powiatowego. Włodarze gmin nie odmawiają takiej pomocy i są gotowi takie koszty dopisać do budżetu, jednak oczekują konkretnych odpowiedzi na pytania i rozmów, by takie porozumienie gmin mogło dojść do skutku.

Od dłuższego czasu trwa dyskusja, czy to samochody wyparły komunikację publiczną, czy to, brak połączeń autobusowych zmusił ludzi do korzystania z własnego transportu. Jedno jest pewne, problem jest, a brak porozumienia z gminami może skutkować jego pogłębianiem.
Mieszkańcy powiatu cieszyńskiego skarżą się na kiepskie połączenia, niemiłą obsługę pasażerów, wysokie ceny biletów i przepełnienie w okresie szkolnym. Niektóre firmy transportowe omijają również Centrum Przesiadkowe w Cieszynie, co jest nie tylko niezrozumiałe dla samorządu, który takie miejsce stworzył, ale również dla dojeżdżających do Cieszyna pasażerów.

Za organizację transportu odpowiada Starostwo Powiatowe. Według Starosty Mieczysława Szczurka opracowanie zasad funkcjonowania transportu zostało omówione już z wójtami i burmistrzami w 2010 – 2014 r. Gminy obiecały wówczas wsparcie finansowe. I właśnie o takie wsparcie poprosił obecnie Starosta, przedstawiając plan dla transportu powiatowego. Włodarze gmin nie odmawiają takiej pomocy i są gotowi takie koszty dopisać do budżetu, jednak oczekują konkretnych odpowiedzi na pytania i rozmów, by takie porozumienie gmin mogło dojść do skutku. W obecnej sytuacji, gdy grozi kryzys gospodarczy spowodowany pandemią, wszelkie ponoszone koszty wymagają weryfikacji. W tej sytuacji i oczekiwania starosty jak i wątpliwości gmin są w równym stopniu uzasadnione. Może warto więc spotkać się po środku, by wypracować dobre rozwiązania, dobre przede wszystkim dla pasażerów i turystów podróżujących po drogach powiatowych, właśnie komunikacją publiczną.

O komunikację powiatową zapytaliśmy przedstawicieli Starostwa Powiatowego.

Czy Powiat Cieszyński będzie organizował Publiczny Powiatowy Transport Zbiorowy tak jak w Powiecie Bielskim?

Powiat Cieszyński jest organizatorem powiatowego publicznego transportu zbiorowego zgodnie z Ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, która zobowiązywała samorządy gminne, powiatowe i wojewódzkie do podjęcia się funkcji organizatora transportu na swoim terenie od 1 marca 2011 r., ale nie później niż do 3 grudnia 2019 r. Ustawa ta zakłada rozdzielenie funkcji organizatora transportu i operatora transportu, co zostało zrobione w Powiecie Bielskim, jak również w naszym Powiecie.

Czy Powiat Cieszyński opracował Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego? Jeśli tak to proszę podać datę opracowania.

Powiat opracował Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego oraz go uchwalił Uchwałą nr XLV/384/14 Rady Powiatu Cieszyńskiego z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie uchwalenia „Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla powiatu cieszyńskiego”.

Proszę podać datę aktualizacji Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego.

Zgodnie z przytoczoną już Ustawą, Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego aktualizuje się stosownie do potrzeb, o ile zaistniały istotne zmiany mające wpływ na rozwiązania przyjęte w Planie. Obecnie trwają prace analityczne, zmierzające do ustalenia celowości i zakresu aktualizacji Planu.

Czy Powiat realizuje zapisy zawarte w wyżej wymienionym Planie przy organizacji Publicznego transportu zbiorowego?

Organizacja transportu w Powiecie z uwzględnieniem zadań organizatora i operatów uwzględniła rozwiązania przyjęte w Planie Transportowym.

W lutym 2020 r. Powiat zwrócił się do wszystkich gmin powiatu cieszyńskiego z wnioskiem o przekazanie dotacji dla Powiatu Cieszyńskiego (plik 01.pdf oraz 02.pdf) w kwocie 643.872,00 zł. W piśmie przekazana została informacja o planowanych do otwarcia liniach komunikacyjnych i nic więcej. Gminy Powiatu Cieszyńskiego zwróciły się z prośbą o przekazanie więcej szczegółów (rozkłady jazdy, projekty umów z przewoźnikami, wyliczenia dopłaty itp.) w celu przekazania Radzie Miejskiej/Gminnej. Czy dane te zostały przekazane gminom i czy jakiekolwiek porozumienie zostanie zawarte?

Przytoczona wcześniej Ustawa nakłada na każdy szczebel samorządu określone zadania. Powiat ma zabezpieczyć potrzeby przewozowe powiatowe (połączenia między gminą a powiatem) i nie ma obowiązku zabezpieczać potrzeb przewozowych w gminie oraz potrzeb przewozowych ponad powiatowych, czyli między powiatami. Pismo z lutego 2020 r. zostało skierowane do samorządów w celu połączenia zadań przewozowych powiatu i gminy, przy założeniu, że samorządy gminne proporcjonalnie do swojego udziału w kursach będą partycypowały w utrzymaniu tych kursów. Jakie kursy są realizowane na danym terenie gminy czy miasta, włodarze tych gmin lub miast doskonale wiedzą, gdyż cały czas komunikacja funkcjonuje niezależnie od finansowego udziału samorządów. Wynikające stąd pytanie o rozkłady jazdy, zadane przez samorządy, może świadczyć o braku orientacji, co do potrzeb przewozowych i kierunków przewozu mieszkańców danej gminy, co niewątpliwie należy do zadań własnych danej gminy. Pismo z lutego nie informowało o otwarciu nowych linii, lecz o przejęciu w zarządzanie istniejących i wypracowanych linii, utworzonych przez dotychczasowych przewoźników. Wszystkie te informacje były omówione i przekazane podczas stosownego spotkania z wójtami i burmistrzami gmin. Co do projektów lub treści umów z przewoźnikami oraz wyliczeń dopłaty wyjaśniam, że informacje te mają charakter marketingowy (w warunkach konkurencji przewozowej) i nie mogą być upubliczniane. Samorządy gminne i miejskie były i są informowane co do metody wyliczenia kwoty partycypacyjnej, zasady finansowania oraz o treści dwustronnego porozumienia określającego zasady postępowania i wzajemnego rozliczania. Co do ilości zawartych porozumień i stanu zaawansowania rozmów nie udzielę informacji.

We wrześniu najprawdopodobniej rozpocznie się obowiązek szkolny, więc proszę o informację czy Powiat Cieszyński jest przygotowany do zabezpieczenia transportu dzieci do szkół i czy planowana jest powtórka z września poprzedniego roku?

Nie można powtarzać informacji o tak zwanej „powtórce z września zeszłego roku”, ponieważ w tamtym czasie w zakresie przewozu młodzieży - szkoły, jak również rodzice, nie zgłosili konkretnych uwag skierowanych do stosownych organów w zakresie wtedy przygotowanej komunikacji. Ponadto liczba uruchomionych kursów dodatkowych w pełni zabezpieczała oczekiwania młodzieży przy dojazdach do szkół. Na początku każdego roku szkolnego, do połowy września, trwa synchronizacja planów lekcji, które są dynamiczne. Dopiero po połowie tego miesiąca można w sposób ostateczny dopasować do potrzeb uczniów rozkłady jazdy autobusów. Od tego momentu obowiązują one przez cały rok szkolny. Planowanie przewozów na okres początkowy września jest trudne ze względu na brak informacji, ilu uczniów będzie korzystało z przejazdu autobusem, a ilu będzie korzystało z innych środków (np. samochód rodzica). Przyjęte w 2019 roku rozwiązania się sprawdziły. W pierwszych dwóch tygodniach września 2020 r. będzie zastosowana metoda stosowania kursów dodatkowych, podobnie do ubiegłego roku.
Przy opracowaniu rozkładu jazdy przewoźnik uwzględnia godziny rozpoczynania zajęć i okres ich trwania. Obecnie szkoły tego nie wiedzą (np. zmiana czasu przerw). W takich warunkach nie da się, nie mając planu lekcji, ostatecznie określić i wdrożyć rozkładów jazdy. Końcowe rozwiązania w zakresie wrześniowych rozkładów jazdy, co do zakresu przewozów do szkół, zostaną przyjęte z chwilą, kiedy będzie już wiadomo czy w ogóle dzieci wrócą do szkoły, by się uczyć i co ogromnie ważne, czy i w jakim reżimie sanitarnym będziemy musieli organizować przewozy. W tej dziedzinie wszystkie dzisiejsze przygotowania mają charakter alternatywny w zależności od rozwoju sytuacji.

Proszę podać datę, kiedy Starostwo ostatnio negocjowało z gminami naszego powiatu kwestię organizacji Powiatowego publicznego transportu zbiorowego?

Starosta z mocy ustawy jest organem stanowiącym w kwestiach powiatowego transportu zbiorowego, które to zagadnienia nie podlegają negocjacjom z gminami. Ewentualne rozmowy i negocjacje mogą dotyczyć transportu wewnątrz granic danej gminy i partycypacji finansowej w utrzymaniu publicznego transportu lub w zakresie skojarzenia tych dwóch rodzajów przewozów. Ustawodawca wyłącza jednak problemy dowozu wewnątrz miejskiego, ponieważ jest on ustawowo przypisany jako wyłączne zadanie samorządu miejskiego.