Spotkaj prawdziwego Mikołaja

— Pokazujemy prawdziwego św. Mikołaja, bo nie możemy patrzeć na tych wszystkich przebierańców krążących po ulicach — mówi Marian Dembiniok, dyrektor Muzeum Śląska Cieszyńskiego, które od kilku lat w grudniu prezentuje prawdziwego św. Mikołaja.

Mikołaj urodził się prawdopodobnie w mieście Patara w Licji (Mała Azja) ok. 270 roku. Był jedynym dzieckiem zamożnych rodziców, jednak - jak pokazał - charakterem dalekim od samolubnych jedynaków. Od młodości wyróżniał się pobożnością i wielką wrażliwością na niedolę bliźnich. Po śmierci rodziców dzielił się swym wielkim majątkiem z potrzebującymi. Tej cechy Mikołaj nie pozbył się, gdy wybrano go na biskupa Miry: nadal troszczył się o materialne potrzeby wiernych, wstawiał za poszkodowanymi u władz świeckich. Podanie głosi, że Mikołaj wskrzesił trzech ludzi, zamordowanych w złości przez hotelarza za to, że nie mogli mu wypłacić należności. W czasie prześladowania chrześcijan za Dioklecjana biskup Mikołaj został uwięziony. Uwolnił go dopiero edykt mediolański w 313 roku. Uczestniczył potem również w pierwszym soborze powszechnym w Nicei w 325 roku. Biskup Mikołaj zmarł 6 grudnia między 345 a 352 rokiem, a jego ciało ze czcią pochowano w Mirze, gdzie do dziś dnia znajdują się ślady bazyliki pierwotnej, zbudowanej na grobie Świętego.

Mikołaj należy do najpopularniejszych świętych zarówno w kościele prawosławnym jak i kościele katolickim. Z legendy o obdarowaniu trzech córek i o szczodrobliwości świętego zrodziła się tradycja św. Mikołaja odwiedzającego dzieci drobnymi prezentami w postaci słodyczy, owoców i orzechów. W większości krajów Europy Środkowej Mikołaj odwiedzał dzieci wieczorem w przeddzień swego święta, 5 grudnia. Mikołajowi często towarzyszyły anioły i diabły, jako przedstawiciele dobra i zła.

Wraz z przenikaniem do nas kultury z innych części świata, tradycyjny św. Mikołaj-biskup zastąpiony został postacią w czerwonym kubraczku i śmiesznej czapce z pomponem, która pojawia się w sklepach już na początku listopada stając się ikoną konsumpcji. Jego obecny wizerunek został opracowany w 1930 roku na zlecenie koncernu Coca-Cola przez amerykańskiego artystę, Freda Mizena.

Prawie w każdym kraju Mikołaj ma swoja własne imię lub jego odpowiednik: Santa Claus (amerykańskie), Santa San (japońskie), Father Christmas lub Saint Nicolaus (angielskie), Died Moroz (rosyjskie), Weinachtsmann (niemieckie), Noel Baba (tureckie), Pere Noel (francuskie), Svatý Mikuláš (czeski i słowackie), Babbo Natale (hiszpańskie), Nisse (szwedzkie). W Syrii św. Mikołaj pojawia się dopiero 1 stycznia pod postacią wielbłąda.

***

Tak powinien wyglądać św. Mikołaj:
* Mitra - uroczyste nakrycie głowy
* Alba - biała szata lniana zakładana pod ornat
* Ornat - ozdobna liturgiczna szata wierzchnia zakładana do mszy
* Stuła - szarfa zakładana na szyję pod ornat (na zdjęciu niewidoczna)
* Pastorał - długa zdobiona laska o ślimakowato zawiniętym zakończeniu
* Siwa broda
* Wór z prezentami