Karp i jego długa droga na wigilijny stół

Wszystko zaczyna się w momencie tarła (okresu godowego u ryb), które odbywa się początkiem maja. fot. Katarzyna Siewko

Podczas tarła karpia pozyskujemy kilkanaście milionów ziarenek ikry. fot. Katarzyna Siewko

Po upływie kilku dni z ikry wykluwają się małe karpie, tak zwany wylęg. fot. Katarzyna Siewko

W lipcu kilku centymetrowe karpiki są odławiane i obsadzene do stawów narybkowych. Do końca lata karpie nabierają masy do kilku dekagramów. fot. Katarzyna Siewko

Ponieważ karpie są rybami zmiennocieplnymi, dostosowującymi się do temperatury, w zimę zapadają w sen i zimują w stawach aż do wiosny. fot. Katarzyna Siewko

Gdzie można doszukać się początków karpia?
Karp sam w sobie nie jest naturalnie polską rybą. Przywędrował do nas z Azji, gdzie był hodowany już w starożytności, a najbardziej wyspecjalizowali się w tym Chińczycy. Do Polski został sprowadzony przez mnichów, którzy zajmowali się hodowlą karpi w przyklasztornych stawikach. Byli to Cystersi, którzy zapoczątkowali tę tradycję w XIII wieku. Podobnie było z Dębowcem, gdzie ryby, a więc też karpie, hoduje się już od XVI wieku.

Jak wygląda droga karpia do momentu gdy trafi on na wigilijny stół?
Wszystko zaczyna się w momencie tarła (okresu godowego u ryb), które odbywa się początkiem maja. Ponieważ nasze gospodarstwo działa na dużą skalę, a dodatkowo dysponujemy wylęgarnią, przeprowadzane jest ono w sposób sztuczny. Polega to mniej więcej na tym, iż do tarliska wpuszczane są samice oraz samce. W momencie, gdy tarlaki zaczynają się trzeć, są odławiane i pobiera się produkty płciowe - ikrę od samic oraz mlecz od samców. Następnie przeprowadza się sztuczne zapłodnienie. Podczas tarła karpia pozyskujemy kilkanaście milionów ziarenek ikry, którą należy inkubować w odpowiednich, niezbędnych do przeżycia warunkach - najważniejsze jest, by zapewnić przepływ wody, co gwarantuje odpowiednie natlenienie. Po upływie kilku dni z ikry wykluwają się małe karpie, tak zwany wylęg, który trafia już do stawów. W lipcu kilku centymetrowe karpiki są odławiane i obsadzene do stawów narybkowych. Do końca lata karpie nabierają masy do kilku dekagramów. Ponieważ karpie są rybami zmiennocieplnymi, dostosowującymi się do temperatury, w zimę zapadają w sen i zimują w stawach aż do wiosny. Z pierwszymi promieniami słońca budzą się do życia. W drugim roku życia z kilku dekagramów wzrastają do 30-40 dkg. Następuje druga zima, po której karpie są już przesiedlane do stawów towarowych. Tam dorastają do wagi 1,5-2 kg. Czekają tam do października - czasu odłowów. Jest to czas ciężkiej pracy od wczesnych godzin nawet do późnej nocy. Stawy są wówczas opuszczane, ryby przez mnich odpływowy trafiają do specjalnego miejsca zwanego odłówką, z którego są mechanicznie podnoszone na sortownię i następnie przewożone do innych stawów, magazynów. Zmagazynowane w ten sposób w grudniu trafią na wigilijne stoły.

W jakiej ilości oraz gdzie trafiają dębowieckie karpie?
W okresie świątecznym sprzedajemy około 100 ton karpi, które trafiają do większości miast aglomeracji śląskiej. Są to między innymi: Zabrze, Bytom, a także Bielsko-Biała, Żywiec, Racibórz, Jaworzno, Olkusz. Przede wszystkim trafiają do dużych sieci handlowych, ale także prywatnych, małych sklepów. Poza tym prowadzimy sprzedaż detaliczną na miejscu - w Dębowcu.

Czym charakteryzują się tutejsze karpie?
Są hodowane w sposób ekologiczny, co jest najważniejsze. Nasze karpie są karmione mieszankami zbóż skupowanymi od lokalnych rolników, a nie sztucznymi paszami. Dodatkowo smak dębowieckiego karpia jest rozpoznawalny i ceniony ze względu na dobrą glebę stawów.

W ostatnim czasie pojawia się wiele kontrowersji dotyczących kupna wigilijnego karpia. Czy lepiej kupić żywą rybę czy już "gotową" czyli filetowaną rybę?
Najlepiej kupić karpia ze sprawdzonego punktu sprzedaży i hodowli, gdzie sprzedający dbają o dobre warunki przechowywania ryb - natlenienie, czystość basenów, świeżą wodę. Oczywiście kupno żywego karpia daje gwarancję świeżości. Na podstawie wyglądu ryby można określić na ile będzie smaczna. Skrzela powinny być czerwone, skóra sprężysta nieprzebarwiona, a oczy błyszczące - wtedy karp na pewno będzie miał wiele walorów smakowych. Ryba przechowywana w złych warunkach traci znacznie na smaku, być może dlatego wciąż istnieje duże grono ludzi, dla których karp jest rybą niesmaczną. Na szczęście kupujący coraz bardziej przychylają się do kupna żywej ryby, a tym samym utrwalają polską tradycję.