Pieniactwo sądowe a działanie samorządu

O pieniactwie wójtów/burmistrzów, radnych czy kierowników jednostek samorządowych pisze się zwykle dopiero wtedy, kiedy sprawa jest rozstrzygana przez sąd. Tymczasem dzieje się tak w ostateczności. Najczęściej kończy się na jednorazowej wymianie pism. Pieniacz próbuje straszyć sądem, otrzymuje odpowiedź i po konsultacji z prawnikiem wie, że nie ma szans na wygranie sprawy.

Teraz powinna iść wyliczanka osób z powiatu cieszyńskiego, które podejmowały takie działania, ale nie o to chodzi. Problem jest znacznie szerszy. Samorząd to dla miażdżącej większości osób sposób na łatwe zarobienie dobrych pieniędzy. Większość samorządowców przy swoich kwalifikacjach, przy identycznym nakładzie pracy i bez zmiany miejsca zamieszkania nie miałaby szans na takie zarobki. Wystarczy sobie poczytać uważnie oświadczenia majątkowe. Nie czarujmy się: to łatwa kasa.

Oprócz tego mogą rozdawać różnego "frukty”, jak chociażby miejsca w radach nadzorczych gminnych spółek czy stanowiska asystentów. Konkursy na stanowiska urzędnicze są teoretycznie otwarte, ale odpowiednie ułożenie warunków formalnych w praktyce pozwala zatrudnić wybranego z góry kandydata. Nie mówiąc już o przetargach, gdzie nagle w zwycięskich spółkach odnajdywali się krewni lub dobrzy znajomi.

Wybory nie weryfikują złych polityków. Często o sukcesie decyduje chodzenie do "właściwego” kościoła, ładny plakat czy przedwyborcza zabawa w domokrążcę. To wyświechtany slogan, że media mają patrzeć władzy na ręce, ale naprawdę stanowią ostatni "zawór bezpieczeństwa”. Tymczasem lokalni politycy chcieliby, aby wszystkie tytuły prasowe przypominały informatory urzędowe w rodzaju Wiadomości Ratuszowych.

Najgorzej, że polskie prawo daje im oręż w postaci art. 212 Kodeksu Karnego (przestępstwo zniesławienia). W rzeczywistości nie chodzi w nim o ochronę osoby pomówionej. „Art. 212 k.k. służy do "zamykania ust” oponentom politycznym, dziennikarzom i obywatelom. Szczególnie fatalnie wygląda to na szczeblach lokalnych, gdzie samorządowi funkcjonariusze krytykujących ich obywateli oraz lokalne media traktują jak wrogów i usiłują ich po prostu zniszczyć” - zwraca uwagę dr hab. Izabela Lewandowska-Malec z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (http://www.kontrateksty.pl/index.php?action=show&type=news&newsgroup=3&i...).

Oczywiście, byłoby idealnie, gdyby zniesiono odpowiedzialność karną za zniesławienie, o co apelują m.in. Rada Europy i OBWE. Takie sprawy powinno załatwiać się wyłącznie w drodze powództwa cywilnego. Na naszych parlamentarzystów nie ma co liczyć, bo w istocie są to partyjne maszynki do głosowania, nie mające własnego zdania.

Jednak przede wszystkim, lokalni politycy i beneficjenci publicznych pieniędzy powinni mieć świadomość dwóch rzeczy. Po pierwsze, ich działania będą wzbudzały duże zainteresowanie lokalnej społeczności. Po drugie, mają wykazywać się grubszą skórą i większą tolerancję na krytykę niż osoby prywatne. Jeżeli to za trudne, niech znajdą sobie inne zajęcie. Tylko gdzie im się trafi tak łatwa kasa?