, wtorek 8 października 2024
Cieszyńskie ulice zmienne były (1)
Plac Demla (obecnie Rynek) w Cieszynie w 1908 roku. fot: cieszyn.pl



Dodaj do Facebook

Cieszyńskie ulice zmienne były (1)

MMT
Niewiele ulic w Cieszynie przetrwało pod niezmienioną nazwą. Nawet Rynek w przeszłości był placem Stalina, placem Hitlera, placem Sobieskiego i placem Demla.

Dąbrowskiego

Gottlieb Biermann (1828-1901), niemiecki historyk, przez wiele lat był nauczycielem w Cieszynie i pozostawił po sobie wartościową monografię Śląska Cieszyńskiego. W 1920 roku jego imieniem nazwano nową ulicę w Cieszynie - pomysł przedyskutował wspólny komitet, złożony z Polaków i Niemców, który postanowił, że należy "unikać wszystkiego, coby jedną lub drugą narodowość mogło drażnić". Biermann nie drażnił dziewiętnaście lat. W czerwcu 1939 roku zmieniono nazwę ulicy na generała Jana Henryka Dąbrowskiego (pakiet zmian obejmował wówczas 13 ulic). Niemieccy radni twierdzili, że część zmian była niesprawiedliwa, gdyż chodziło o osoby zasłużone dla miasta, a winę w tym wypadku ponosiła "przeklęta polityka zagraniczna".
W czasie niemieckiej okupacji zmieniono nazwę ulicy z Dąbrowskiego na Biermanna, po zakończeniu II wojny światowej znowu z Biermanna na Dąbrowskiego.

Liburnia

Nazwa Liburnia pojawia się w źródłach już w 1532 roku w wersji Lindeburn. U schyłku czasów austriackich nazywała się Dolinowa, w 1920 roku wrócono do tradycyjnej nazwy.

Mennicza

Dawniej funkcjonowały dwie nazwy tej ulicy: Niemiecka i Mennicza. Ta ostatnia, nawiązująca do działającej w latach 1290-1653 książęcej mennicy, przetrwała próbę czasów.

Powstańców Śląskich

Ta stosunkowo młoda ulica w Cieszynie nazwę otrzymała w 1920 roku. Jej pierwszym patronem został Alojzy Kaufmann (1772-1847), wieloletni burmistrz Cieszyna i autor trzytomowej kroniki, poświęconej dziejom miasta. W czerwcu 1939 roku zmieniono nazwę na Powstańców Śląskich, w czasie II wojny światowej znowu stała się ulicą Kaufmanna, a po II wojnie światowej wrócono do nazwy z czasów ostatnich miesięcy II RP.

Regera

W czasach austriackich była to ulica Pokoju, w 1920 roku zmieniono ją na ulicę Demla. Była to swoista "nagroda pocieszenia" dla niemieckich mieszkańców Cieszyna, gdyż dotychczasowy plac Demla stał się ponownie Rynkiem.
W czerwcu 1939 roku w ramach usuwania Niemców z grona patronów cieszyńskich ulic pojawiła się propozycja, aby patronem ulicy Demla został Tadeusz Reger (1872-1938), czołowy działacz socjalistyczny na Śląsku Cieszyńskim. Za propozycją głosowało zaledwie 3 radnych-socjalistów, większość była zdania, że ulica powinna zwać się Muzealna. Kilka miesięcy później, już pod okupacją niemiecką, ulica wróciła do starej nazwy, a po II wojnie światowej odkurzono pomysł z okresu międzywojennego i patronem ulicy został Tadeusz Reger.

Rynek

Rynek wydawałoby się jest nazwą na tyle neutralną, że nie powinna ulegać zmianie - ale nie w Cieszynie. Pod koniec XIX wieku przechrzczono go na plac Demla, chcąc uhonorować Jana Demla, wieloletniego burmistrza miasta. W 1920 roku wrócono do tradycyjnej nazwy - zresztą wszyscy tak czy tak mówili Rynek, a nie plac Demla.
W 1933 roku w związku z 300-leciem odsieczy wiedeńskiej cieszyńscy radni przemianowali Rynek na plac Sobieskiego. Nawet "Gwiazdka Cieszyńska" komentowała, że zmiana będzie czysto symboliczna. Co więcej, nasi samorządowcy wprowadzili niezły bajzel w nazewnictwie ulic, bo w tym czasie w Cieszynie była już ulica Sobieskiego (obecnie Jerzego Cienciały).
W czasie II wojny światowej Rynek stał się palcem Hitlera, a w 1949 roku na kilka lat placem Stalina.

Tomanka

W czasach komunistycznych była ulicą 22 lipca. W 1990 roku pojawił się pomysł, aby przemianować ją na ulicę Niepodległości. Przy tej okazji porównano tę propozycję do umieszczenia w dawnym gmachu KC kurii biskupiej.
Koniec końców nowym patronem ulicy został ksiądz Rudolf Tomanek (1879-1941), polski działacz społeczny i narodowy, zamordowany w niemieckim obozie koncentracyjnym.

Komentarze: (1)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

Kaiser Franz Josef strasse- 3 maja- Wermachtstrasse- 1 maja- 3-maja. itd.

Dodaj komentarz

Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

Więcej informacji na temat formatowania

Image CAPTCHA
Wpisz znaki widoczne na obrazku.
reklama
reklama