Cieszyn to trochę sportowy zaścianek

Marek Piesecki - trener trampkarzy młodszych w TS Mieszko-Piast Cieszyn, wychowanek Jagielloni Białystok, piłkarz, koszykarz, potem także nauczyciel. Autor sukcesów drużyny mini-koszykówki SP 2, która zajęła trzykrotnie pierwsze miejsce w województwie śląskim. Od kilku sezonów stale utrzymuje trampkarzy Piasta-Cieszyn w czołówce ligi regionalnej.

Panie Marku, co to jest pasja?
— To zamiłowanie do pewnych rzeczy. Robi się coś z zamiłowania, a nie dla wynagrodzenia. W moim przypadku to przekazywanie umiejętności...

A dla pana piłka nożna to pasja, zawód, zajęcie, hobby?
— Myślę, że połączyłbym to wszystko w jedno. Zawodem jest coś, za co otrzymuje się pieniądze, z czego utrzymuje się np. rodzinę, a akurat pasja niekoniecznie musi się pokrywać z wykonywanym zawodem.

Ale pasja, to nie hobby?
— Myślę, że to są właśnie te rozgraniczenia. Hobby to przyjemność, pasja to poświęcenie. Z hobby można zawsze zrezygnować. Z pasji raczej nie.

Prowadzi pan dziecięce, młodzieżowe drużyny piłki nożnej. Kiedy kończy się zabawa, a zaczyna profesjonalna piłka nożna?
— Każdy inaczej określa ten moment. Ja trenuję roczniki chłopców 96, 97 i to już nie jest taka zabawa. Oni już przeżywają każdą porażkę czy zwycięstwo. Ja nie twierdzę, że to jest już jakieś zawodowstwo, ale niewątpliwie jest to już u chłopców poświęcenie. Często rodzice myślą: „…a sobie pogra, pokopie, kilka lat i wystarczy”, a tak naprawdę chodzi tu o ciągłe motywowanie do rozwoju. Zaczyna się okres rywalizacji. Czy jest to trampkarz młodszy czy liga żaków. I nie szkodzi, że są to trampkarze. Chcą być w pierwszej jedenastce, chcą być na lepszej pozycji w lidze. I to ich dopinguje. Nie chodzi tu tylko o to, żeby tylko chodzili na treningi i zażywali ruchu. Takie proste porównanie: jeżeli ktoś gra w szachy i chce rozwijać swoje umiejętności, to zapisuje się do kółka szachowego, a jeżeli ktoś chce pograć sobie dla przyjemności, to gra w szachy z dziadkiem, w domu.

Czym różni się praca trenera z małymi piłkarzami od pracy z seniorami?
— To zależy o jakich seniorach mówimy. Seniorzy, to bardzo szerokie pojęcie.

Myślę o tym momencie kiedy zaczynają się pieniądze.
— Zasadniczo trenerzy starają się uciec od pracy z młodzieżą, gdyż praca z dorosłymi jest po prostu lepiej płatna. Jest to jeden z ważniejszych bodźców. Za tę samą pracę trener dostaje trzy, cztery razy więcej niż trener pracujący z dziećmi czy młodzieżą. Uważam, że mimo wszystko mniej wkłada pracy, zaangażowania i energii niż ten, który pracuje z młodzieżą. Ja moich chłopców prowadzę tak, by za ileś lat byli przygotowani do gry w wyższych ligach niż np. klasa B.

Klub Mieszko-Piast Cieszyn funkcjonuje jako stowarzyszenie oparte na wolontariackiej pracy jego członków, działaczy, rodziców dzieci. Czy patrząc na współczesną piłkę nożną, chociażby na to co dzieje się z polską piłką, z reprezentacją, to wystarcza?
— Na pewno nie wystarcza. Jest to tak mniej więcej tak, jakby porównać szanse szkół miejskich i wiejskich. Choć teraz niektóre szkoły wiejskie mają lepiej niż niektóre miejskie, ale akurat na kluby piłkarskie to się nie przekłada. Wiele miast ma po prostu ten sztab ludzi, który tworzy zaplecze dla funkcjonowania drużyn. Każdy rocznik ma swojego trenera, nawet dwóch trenerów. Chłopcy są wyselekcjonowani, dobrani. Nie muszą się o pewne rzeczy martwić: czy są piłki, czy jest miejsce na trening, czy jest hala, czy jest boisko? Często takim zapleczem są też tzw. klasy mistrzostwa sportowego funkcjonujące w szkołach. Obozy szkoleniowe są dofinansowane przez lokalne samorządy.

A jak to wygląda w Cieszynie?
— Cieszyn jest miastem powiatowym, a wygląda to trochę na zaścianek. Dobrze jest kiedy wokół młodej drużyny tworzy się krąg „wzajemnej adoracji” – włączają się rodzice, jest współpraca z trenerem, z klubem. Dobrze byłoby, gdyby w tym momencie włączyły się władze miejskie na zasadzie wzajemności. Bez tego wszystkiego może się to łatwo przerodzić w takie rozrywkowe spędzanie czasu bez poczucia odpowiedzialności za to co się robi. Być może bez tego całego mechanizmu wsparcia, może uda się jednemu, dwu chłopakom gdzieś dotrzeć, np. do pierwszej ligi… Mamy tu przykład Ireneusza Jelenia, który tylko dzięki pomocy wielu ludzi, przekazywany z rąk do rąk, doszedł tak wysoko. Ale to wszystko mało jeśli chce się mieć piłkę nożną w kraju na wysokim poziomie. Tak więc bez tego wszystkiego zostaje nam tylko taka mielizna jak obecnie.

Co jest potrzebne konkretnie aby tej mielizny nie było? Aby wsparcie nie opierało się tylko na rodzicach i kilku działaczach?
— Myślę, że odpowiadając na to pytanie każdy zacząłby od pieniędzy. Ale pieniądze to tylko jedna ze składowych. Podstawą jest zainteresowanie środowiska lokalnego, tworzenie szerokiej bazy. Ludzie, którzy zajmują pewne stanowiska, którzy decydują o sporcie, można powiedzieć na wpół wyczynowym, powinni mieć oczy otwarte na uczestnictwo, na ilość dzieci, młodzieży w poszczególnych dyscyplinach. Wtedy powstaje możliwość utworzenia np. szkół, klas sportowych. Żywiec, miasto porównywalne z Cieszynem, ma klasy mistrzostwa sportowego i potem w wynikach widać tę ogromną różnicę. Jest to właściwie jakiś rodzaj dotacji do szkół, do edukacji. Trzeba oczywiście przeznaczyć dodatkowe środki na funkcjonowanie takich klas. Potrzebne jest także promowanie i dotowanie lokalnych turniejów i udziału w wyjazdowych turniejach. Rodzice i dzieci muszą czuć, że nie tylko oni płacą i płacą, ale także „miasto” ma swój wkład. Jeżeli jakiś potencjalny sponsor widzi zainteresowanie władz, lokalnego środowiska, to tym chętniej sam się zaangażuje, choć to i tak trudne, bo dla wielu to właściwie żaden interes sponsorować młodzież.

A co dostajecie?
— Szczerze mówiąc, nic.

Ale macie trawiaste boisko…
— Ale samo boisko funkcjonować nie będzie.

Rozmawiał: BOGUSŁAW SŁUPCZYŃSKI