Od roku bez kontroli (cz. 1)

Rozmowa z burmistrzem Cieszyna Bogdanem Fickiem

Jakie graniczne położenie miasta stwarza szanse, możliwości, a jakie przeszkody?
— Spotykają się tutaj różne kultury, i chociaż wydaje nam się, że znamy Czechów, a Czechom wydaje się, że znają Polaków, to jednak są pewne odrębności kulturowe i historyczne, które, moim zdaniem, nawzajem pozwalają współpracować. Zlikwidowanie kontroli granicznej poprzez nasze wejście do układu z Schengen w nocy z 20 na 21 grudnia to dla nas wspaniała szansa i myślę, że obie społeczności, zarówno Czeskiego Cieszyna, jak i Cieszyna, wykorzystują ją. Ja widzę to na co dzień, bardzo mnie to cieszy, że nawiązują się kontakty różnego rodzaju: biznesowe, prywatne, o podłożu kulturalnym, o podłożu społecznym czy sportowym, i to jest najcenniejsze. Obserwuję to w takiej mikroskali - jako mieszkaniec Cieszyna. Jestem zapalonym szachistą i gram w tenisa stołowego, w związku z tym spotykam się z przyjaciółmi z Czeskiego Cieszyna na różnego rodzaju zawodach, turniejach. Nie wiem, czy pani pamięta fantastyczną powieść o tym, jak Guliwer trafił do kraju liliputów. Podczas kiedy on spał, te liliputy cienkimi niteczkami go poprzywiązywały. Tych nitek było tyle, że nie potrafił się potem ruszyć. Mnie się wydaje, że po otwarciu granic my właśnie takimi cieniutkimi nićmi nawiązujemy współpracę. W różnych dziedzinach: spotykają się miłośnicy ogrodów, wędkarze, szachiści, ci, co zajmują się pomocą społeczną, i ci, którzy grają w piłkę nożną, w tenisa, emeryci, renciści i tak dalej. To są te nitki, które nas łączą i w końcu nas skleją.

O plusach już pan mówił, ale czy naprawdę po 20 grudnia wszystko stało się łatwiejsze?
— Może to zabrzmi zbyt optymistycznie, ale moim zdaniem wszystko jest łatwiejsze. Baliśmy się z panem burmistrzem Slováčkiem, że pojawią się złodzieje, osoby bezdomne, żebrzące. Okazało się, że zarówno po czeskiej stronie, jak i po polskiej złodzieje są patriotami – jak na razie kradną u siebie (śmiech). Okazuje się, że nie wzrosła znacząco przestępczość i to właśnie jest bardzo krzepiące.


Jakie ma pan wspomnienia związane z granicą z czasów, kiedy nie było tak łatwo jej przekraczać?
— Mam krewnych w Czeskim Cieszynie. Miałem tam ciocię, już nieżyjącą, która była sparaliżowana. Ze względu na to, że ja nie byłem ówczesnej władzy na rękę, nie dostawałem przepustek do Czeskiego Cieszyna. Było to w czasie stanu wojennego. Szedłem nad Olzę, wujek stał po drugiej stronie rzeki. Ja wołałem: „jak się tam ciocia czuje?", a on mi odkrzykiwał. Podchodził żołnierz polski i mówił: „proszę opuścić strefę przygraniczną...”. Potem też były takie przykre momenty. Jak udało mi się zdobyć przepustkę, to kupowałem w Czechach dla moich dzieci krupičkę albo maizenę. Na moście granicznym stwierdzali, że dopuszczam się kontrabandy przenosząc 200 gr. kaszki manny i rekwirowali mi ją.

Na pewno jest pan częstym gościem za Olzą – służbowo. Ale czy w czasie wolnym, z rodziną, znajomymi, chętnie wybiera się pan do Czeskiego Cieszyna albo innych czeskich miejscowości?
— Tak, bardzo chętnie odwiedzam Czeski Cieszyn. Kiedy przyjeżdża do mnie rodzina z głębi Polski, często idziemy skosztować czeskiej kuchni – wspaniałe tlačenki czy houskové kendlčky, dobre czeskie piwo. Mówię akurat o jedzeniu, bo jestem takim łakomczuchem, ale oczywiście i z innych powodów też odwiedzam czeskich sąsiadów. Korzystam np. z czeskich księgarni. Jestem zapalonym szachistą - kupuję np. książki szachowego mistrza Luďka Pachmana.

Jeszcze całkiem niedawno w sferze marzeń pozostawały takie rzeczy, które dziś są już dla nas oczywistością, np. dwustronny ruch pieszych na mostach. Czy jest jeszcze coś, jakieś marzenie, które dobrze by było w miastach zrealizować?
— Bardzo bym chciał, żeby powstał most na Olzie, tak, jak mieliśmy to w planach. Miał powstać zaprojektowany przez François Roche'a most, który by tak symbolicznie połączył dwie części miasta. Była to taka futurystyczna wizja węzła łączącego oba Cieszyny – idea wspaniała, cudowna, ale niestety nie udało się jej zrealizować. Na razie rady obu miast podjęły decyzje, że zrezygnują z tej konkretnej inwestycji. Nie ma jednak przeciwwskazań, żeby kiedyś znowu zacząć rozmawiać o tego typu moście.

Rozmawiała: ELŻBIETA PRZYCZKO