Zaolzie teraz - konferencja o prawach mniejszości narodowych

Konferencja nosząca nazwę "Prawa mniejszości narodowych dawniej i dziś w Europie Środkowo-Wschodniej. Teoria i praktyka", była niepodobna do wielu innych konferencji nawet na pozornie ciekawsze tematy, ściągnęła bowiem do auli Gimnazjum z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie ponad 40 osób, odbiegając tym samym od najczęściej praktykowanej formy tego rodzaju wydarzeń – gdy na sali goszczą sami prelegenci.

Tych na sobotniej konferencji było jedenastu i tyle też miało miejsce wystąpień. Referaty podzielono umownie na trzy bloki tematyczne – zaolziański, polski oraz europejski. Obrady poprowadził będący pierwszoplanową figurą wśród polskich historyków profesor Ryszard Kaczmarek – dyrektor Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego. Organizatorów zaszczycili swoją obecnością również burmistrz Czeskiego Cieszyna Vít Slováček oraz zastępca burmistrza Cieszyna Jan Matuszek, sekretarz Euroregionu Śląsk Cieszyński Bogdan Kasperek, a także poseł na sejm RP Aleksandra Trybuś, zasiadająca w Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

Przekrój tematów był tak szeroki, że każdy ze zgromadzonych mógł znaleźć coś interesującego dla siebie. Wyczerpujący obraz obecnej sytuacji Polaków na Zaolziu dały wystąpienia mgr Adama Krumnikla z Komisji Dotacyjnej ds. Mediów Mniejszościowych przy Ministerstwie Kultury RC oraz dr Józefa Szymeczka z Uniwersytetu w Ostrawie (będącego również prezesem Kongresu).

Zmiany w czechosłowackim prawodawstwie w kwestii mniejszości narodowych na przełomie lat 1918-1989 przedstawił dr hab. Krzysztof Nowak z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W dalszej części wrażenie robiły wygłoszone z krasomówstwem wystąpienia dr hab. Sławomira Łodzińskiego z Uniwersytetu Warszawskiego nt. Niemców na Śląsku Opolskim oraz doc. László Öllösa z Uniwersytetu Konstantyna Filozofa w Nitrze, święcone losom Węgrów na Słowacji po roku 1993.

W dyskusje kończące każdy z paneli mocno angażowała się publiczność, tak że finalnie sesja zakończyła się ok. godz. 15.00 a nie przed godz. 13.00, jak przewidywali organizatorzy. Niebawem ukaże się publikacja książkowa zawierająca wystąpienia z konferencji. - Oby to w przyszłości nie stały się tylko badania historyczne – martwił się jednak Kaczmarek podsumowując obrady i wskazując na fakt, iż problematyka mniejszości narodowych w dyskursie naukowym pojawia się często, co jednak nie zmienia faktu, że coraz mniej jest samych mniejszości.

Obowiązki głównego wykonawcy projektu "Zaolzie teraz" przejmuje tymczasem na powrót Książnica Cieszyńska, która już w środę 18 lipca gościć będzie w swych murach piosenkarkę Ewę Farną, będącą przy tym twarzą zorganizowanej przez Kongres w 2011 roku kampanii "Postaw na polskość".