, poniedziałek 13 maja 2024
Krótka historia Pruchnej
Zameczek w Pruchnej zbudowano w 1870 roku. fot: D T G/Wikimedia Commons



Dodaj do Facebook

Krótka historia Pruchnej

MMT
O dosadnych wpisach w XVII-wiecznej księdze metrykalnej, wyroku śmierci na wójta za skargę na właściciela wsi i pladze, która w 1909 roku nawiedziła Pruchną.

Pruchna (a w zasadzie Próchna, bo dzisiejsza nazwa jest późniejsza) powstała na przełomie XIII i XIV wieku. Założył ją Mieszko, pierwszy książę cieszyński. W 1442 roku cała Pruchna znalazła się w rękach rycerskich. W kolejnych stuleciach należała m.in. do rodzin Czelów, Bludowskich i Kalischów. W 1798 roku Pruchną kupił książę Albert Sasko-Cieszyński i włączył ją do kompleksu dóbr Komory Cieszyńskiej. Pozostałością po Komorze jest zbudowany w 1870 roku zameczek.

***

W 1688 roku Pruchną nawiedził wizytator biskupi z Wrocławia, który wystawił takie świadectwo miejscowemu plebanowi Maciejowi Bludowskiemu: "Proboszcza tego nie było w domu podczas wizytacji i w nieobecności jego wszystko w kościele przeglądnąłem i wizytowałem. Przybył jednak ze mną do sąsiedniego proboszcza w Hażlachu, a gdy mu pewne pytania z instrukcji wizytacyjnej, danej mi przez władzę duchowną, zadawałem, odpowiadał gwałtownie, wybuchając gniewem i lekceważąc moją osobę. Zasługuje z tego powodu na odpowiednią karę" (cyt. za: J. Londzin, Kościoły drewniane na Śląsku Cieszyńskim, Cieszyn 1932).

***

Ksiądz Maciej Bludowski prowadził również najstarszy zachowany tom ksiąg metrykalnych parafii rzymskokatolickiej w Pruchnej (od 1675 roku), gdzie można znaleźć wpisy w rodzaju: Maryna dziwka dcera Jury Stoska mlynarze ze M. Kunczicz [tj. z Kończyc Małych] skurwila se z pacholkem Janem Czmoken, porodila syna, teho baba okrztila Martynem, nebo slaby był, a snem umrzel (3 listopada 1677) albo Zosia Mazdiczka kurwa giz po czwarte se skurwila i porodila syna, 21 July okrztien gest Jakubem (21 lipca 1678).

***

W 1690 roku chłopi z Pruchnej odmówili wykonywania robocizn i napisali do Sądu Ziemskiego w Cieszynie skargę na właściciela wioski Jerzego Fryderyka Bludowskiego. Wójt i przysiężni (dziś powiedzielibyśmy: radni) zamiast sprawiedliwości otrzymali… wyrok śmierci. Później zamieniono im go na publiczne przeprosiny.

***

W 1909 roku Pruchną nawiedzili Cyganie. Pewnej biednej rodzinie ukradli jedyną krówkę. Na szczęście odzyskano ją, gdy Cyganka próbowała sprzedać zwierzę na cieszyńskim targu. Zniknęły również dwa konie gospodarza Franciszka Sosna. - Nie chcemy sprawy przesądzać, ale nie możemy utaić podejrzenia, że tylko bardzo odważni złodzieje koniokrady-cyganie mogli wpaść na taki rafinowany koncept. A włóczyło się tu w ostatnich dniach przed samą kradzieżą, powiedzmy po prostu, to plugastwo, istna plaga nasza - pisał w "Gwiazdce Cieszyńskiej" jeden z mieszkańców Pruchnej.

***

W prasie sporadycznie wspominano o poszczególnych emigrantach, wyjeżdżających do Ameryki. W 1913 roku "Dziennik Cieszyński" informował: "Pruchna. Umknął za morze rolnik Józef Sosna wraz z swą rodziną, sprzedawszy niepostrzeżenie cały swój majątek. Sosna pozostawił bardzo wiele długów".

***

Z Pruchną związanych było kilka osób, zajmujących się twórczością literacką. W 1761 roku proboszczem został tam Ludwik Heimb, autor wierszowanych utworów w języku polskim. W Pruchnej urodzili się ksiądz Paweł Matuszyński (1832-1881), który pozostawił po sobie m.in. biografię św. Jana Sarkandra, poetka Emilia Michalska (1906-1997) i pisarz Józef Kornblum (1917-2009).

Komentarze: (3)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

W okresie miedzywojennym Pruchna zasłynęła również z tego, że prezydentowi Mościckiemu ukradziono tutaj strzelbę, gdy przyjechał aby zapolować w tutejszych lasach.

Pruchna czy Próchna?Na najstarszych mapach ( m.in. w cieszyńskim muzeum) jak byk stoi PrUchna.Dlatego można podejrzewać, że PrÓchną zaczęto lansować, aby uzasadnić jej nazwę od butwiejących próchen.Bo w końcu wszystko musi mieć jakieś uzasadnienie.Choćby nawet lipne.

Artykuł moze i "troche ciekawy " ale zapomniano o bardzo jednym waznym aspekcie sprawy nie napisano o tym co dzialo sie w pruchnej w czasie 2 wojny swiatowej i podejrzewam ze wtedy caly ten artykul by był w pełni kompletny a tak to troche SŁABE OCENA ------MIERNA

Dodaj komentarz

Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

Więcej informacji na temat formatowania

Image CAPTCHA
Wpisz znaki widoczne na obrazku.
reklama
reklama