, czwartek 2 maja 2024
CO TYDZIYŃ PO NASZYMU: Starka tela ni miała
"...stowo tam panoczek s paniczkóm". fot: Ewelina Szuścik



Dodaj do Facebook

CO TYDZIYŃ PO NASZYMU: Starka tela ni miała

EWELINA SZUŚCIK
CO TYDZIYŃ PO NASZYMU: Starka tela ni miała

"Wiesielowe lonty". fot. Ewelina Szuścik


CO TYDZIYŃ PO NASZYMU: Starka tela ni miała

"...trzeja iś do zwyżki po schódkach...". fot. Ewelina Szuścik

"Gdo sie za swój jynzyk wstydzi takim niech sie każdy brzidzi" .

Szpacyrkym po dziedzinie

"Moja ty słodko cieszyńsko mowo
być zawsze do prawjynio gotowo
a jak cie uż żodyn nie bydze rozumioł
to jyny wiater bydzie po naszymu szumioł"

Wiesielowe lónty

Ukulało sie uż kapke czasu, kiech tu łostatnio cosikej szrajbła. Cobyście se nie wszymli, że sie po tych świyntach sy mnie jakisi leber zrobił. W grudniu nie poszli my na szpacyrek po dziedzinie, boch sie łokropnie roznimógła i dochtór kozoł mi leżeć pod pierzinóm. Z Nowym Rokiym choróbsko sie straciło, tuż zaś żech sie wybrała coby porajtować po Zybrzidowicach. Łostatnio byli my przi Mikołajowym kszefcie, tuż dzisio pójdymy kónsek dalij. Przi ceście do lewa, czy padze deszcz, czy fujo śniyg i aji przi pieknej pogodzie też, stowo tam panoczek s paniczkóm. Tak żech se wszymła po tych lóntach kiere majóm na sobie, bo po niczym inkszym poznać ich nie idzie, skuli tego też, że oba sóm bez czepani. Smianowałach ich "wiesielnicy", skuli tych szumnych oblyczek. Kónszczyczek od nich je kszeft s tymi lóntami i coby sie tam dostać do postrzodka, trzeja iś do zwyżki po schódkach. Kie uż sie tam wlezie, tak je biyda wylyź bo majóm tam tela szumnych lóntów do przedanio.Wiycie, tak żech se wszymła na mojóm starke. Óna miała schowane w trówle wszecki swoi wałaszki: trzi piekne suknie s żywotkami w jednej miała aji strzybne hoczki, chustki kiere wiónzała na żurek i pore czepców. W olmaryjii wisioł szpyncer s wybiglowanym i wyszkróbiónym kabotkym. Tela miała starka pieknych oblyczek. Coby szumnie wyglóndać chodziła w nich na wiesiela i oblykała skuli wiynkszych świónt. Fortuch se boroczka sama malowała, coby mieć piekniejszy od inkszych bab. Dzisio mómy piekne sklepy, jak baji tyn w Zybrzidowicach, a kie przidzie co do czego, to ni ma sie w co łoblyc, bo to co mómy dycki sie nóm nie godzi.

Mini słownik:

  • lónty - ubrania
  • szrajbła - napisała
  • leber - leń
  • roznimógła - rozchorowała
  • czepań - głowa
  • smianowałach - nazwałam
  • wiesielnicy - goście weselni
  • oblyczki - ubrania
  • kónszczyczek - kawałek
  • kszeft - sklep
  • starka - babcia
  • trówła - drewniana skrzynia
  • wałaszki - strój cieszyński (wałaski)
  • żywotek - górna część stroju cieszyńskiego, haftowana w motywy kwiatowe.
  • strzybne - srebrne
  • hoczki - srebrne haczyki, element żywotka, hoczki nosiły jedynie bogatsze gospodynie
  • olmaryja - szafa
  • szpyncer - ciemnego koloru "marynarka" którą noszono w chłodne dni, zakładana do stroju cieszyńskiego - damskiego
  • wybiglowany - wyprasowany
  • wyszkrobióny - usztywniony (najczęściej mąką ziemniaczaną)
  • kabotek - bluzka z koronkami

    Miyjcie sie wszedcy dobrze i wiesiołego popióntku!

    Dzisiejszy tekst ma tytuł: "Wiesielowe lónty".

  • Komentarze: (3)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
    Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

    Dziołcho stela,
    nie wiym, czy gdosi przeczyto to Twoji zaproszyni pod dwa tydnie starym artykułym. W każydm razie joch go przeczytoł i je mi strasznie luto, że 5 marca nie bedym móg być w Dómu Narodowym. Choć żech uż je stary, skoro jako nie przimiyrzajónc tyn Matuzalym, przeca jyny jeszcze robiym, a we czwortki to uż móm ganc zabite. Ale wierzym, że pusto sala nie bedzie, bo zicher miłość do tej naszej cieszyński rzeczy eszcze nie zginyła. Dzierżym palce, niech Ci to dobrze dopadnie!

    Witóm Cie Andrzeju! Pieknie dziynkujym za dobre słowo. Muszym Ci napisać ,że trówła to je dzisio uż yny mebel...zapómniany. Je to lute ,bo kiesi bez tego "yny mebla" izba była byle jako.Kożdo trówła miała swojóm historyje. Jo też móm swojóm trówłe, kieróm wyrychtowoł mi mój tatulek. Sóm w nij deski ze starczynej trówły,kieróm downo zerzroł uż chrobok. Pieknie żech se jóm omalowała w cieszyński magnolie i postawiłach jóm we wielkij izbie coby jóm kożdy widzioł. Za jakisi czas bydzie mój "Wieczór poetycki" ,uż ni ma tego długo bo 5.03.2015r. o godz. 17.00 w Domu Narodowym w Cieszynie.Zapraszóm serdecznie wszeckich kierzi majóm radzi naszóm gware ! Pieknie pozdrowióm :)

    Dziołcho stela,
    je żech rod, że s tym choróbskym to u Ciebie nie było taki złe, bo chocioż mówióm, że „ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało”, co wszystko na tym drugim świecie Pón Bóg dlo nas przirychtowoł, tak przeca jyny, gdybych jo mioł umiyrać, było by mi kapke luto tych przepieknych gróni, lasów i potóczków. Gor, jak je taki piekny dziyń, jak tyn dzisiejszy, kiedy po nocnej śniegowej sumeryji sie nóm rozpogodziło, wylazło słóneczko i ukozało sie modrzuśki niebo, po kierym przelatowały biołe chmurki, jak kónski pucwole. A za mojim łoknym, na samym wyrszku kympy, stojóm brzym s brzozóm, przistrojóne czystym śniegym, wyparadzóne, jak żynich s młoduchóm. Człowiek by rod wierził, że aji w raju będzie tak pieknie, ale nikiedy se pomyślym, piernika, co, jak ni? Moja baba prawi, że to je bluźniyni, jo zaś se ale myślym, że nóm Pónbóczek przeboczy aji gorsze wiecy. A potym se jeszcze wiyncyj wożym każdej chwilki, kiero je mi darowano.
    .
    A tóż jeszcze ku tej trówle, ło kierej piszesz. Jak dzisio gdosi takóm trówłe nóndzie na górce, tak już tam mało kiedy sóm starczyne lónty, ale czynsto wiecy, kiere tam gdosi jyny tak styrczył, a potym ło nich zapómnioł. Jo naprzikłod w taki trówle naszeł kupe starych szkarbołów, nikiere jeszcze z dewatnostego wieku. Miyndzy nimi kancynoły i świynte łobrozki. Jedyn z napisym „Maria wurde in den Himmel aufgenommen” a inszy z napisym „Czcigodny Sługa Boży Wincenty Palloti”, ku kierymu je nitkóm prziszyty zdrap materyjału z napisym: „Cząstka odzieży Czcig. Sługi Bożego, Wincentego Pallotiego”. I tak żech sie zamyślił, czy zdrap lóntów po świyntym sie do poważować za relikwije, abo ni. I hned my sie z mojóm babóm zwóli tego powadzili, bo łóna se myśli, że to relikwija je, a jo zaś, że ciynżko. Nie chce mi sie wierzić, że by galaty świyntego mógły być też świynte. Tóż by my byli radzi, jak by nas gdosi rozsóndził.
    .
    Na zakóńczyni jeszcze chcym napisaś, żech niedowno przeglóndoł stare Kalyndorze Ślónski i w tym łóńskim żech naszeł przepiekny wiersz w naszej gwarze ło czasie, łod pani Eweliny Szuścik. Tyn sóm, kiery się kiedysi aji tu w tym naszym łokiynku ukozoł. Gratulujym i pieknie pozdrowióm.

    Dodaj komentarz

    Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
    • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
    • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
    • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

    Więcej informacji na temat formatowania

    Image CAPTCHA
    Wpisz znaki widoczne na obrazku.
    reklama
    reklama