CO TYDZIYŃ PO NASZYMU: Cojgnist to dzisio nima wszecko

"Uż za Franca Jozefa nasi starzikawie sie uż tam uczyli...". fot. FJD

"...dziynka Bogu żodyn nie prziszeł na to coby te szkołe zawrzić". fot. FJD

Dzisio Wóm zaś poczytóm po naszymu opowiadanie "Polityka", Zbigniewa Niemca z książki "Kaj idziesz człowiecze". fot. FJD

SZPACYRKYM PO CIESZYNIE

"Moja ty słodko cieszyńsko mowo
być zawsze do prawjynio gotowo
a jak cie uż żodyn nie bydze rozumioł
to jyny wiater bydzie po naszymu szumioł"

Wydrzito filfedra

O zimie nima latoś uż lepszyj sie nie rozwodzić, bo łóna może naswol skyrs tego do nas nie prziś. Tak to je zawsze jak człowiek fórt czegosi sie domogo, to mo potym moc starości coby to richtig ku niymu prziszło. Mie, czy je zima pod mantlym czy uż mi je wrzawo idym dalij coby cosi zaś napisać o naszym Cieszynie. Jak dalij szpacyrujymy Frysztackóm to idzie uwidzieć wielkóm chałupe w kierej łod hańdownych roków uczóm sie dziecka rozmajtych fachów. Uż za Franca Jozefa sie tam nasi starzikowie uczyli wszeckigo tego co było przidajne do życio, ale też tego co od nich potrzebowali cieszyńscy kapitaliści w jejich werkach. Zaczło sie to uż w roku 1912, i tam nejprzód w tej chałupie zawiyrali spórnych kluków coby uczyli sie fachu a potym za “Starej Polski” dwa roki przed wojnóm uczyć sie też tam mógli wszedcy ci co chcieli mieć w rynkach jakisi fach. Potym prziszła wojna i ta wielko chałupa była przidajno roz Niymcóm a po drugi aji tym ze wschodu bo sie im wtynczas zdało, że to je jejich. Dziepro kole 1948 roku sie to wszecko wybiglowało i do dzisia dziynka Bogu żodyn nie prziszeł na to, coby te szkołe zawrzić. Za to pozawiyralimy prawie wszecki werki i chłapcy s dziywczyntami co pobiyrali tam przidajne nauki nie poradzóm nónś w Cieszynie żodnej roboty. Niekierzi starzi cieszyniocy isto też pamiyntajóm takigo panoczka co był tam dyrektorym prawie dwacet dwa roki i zapisoł sie w historyji tej szkoły jako porzóndny chłop s kierym nie dało sie szpasować. Był to Jan Kotajny, kiery na kóniec swojigo urzyndowanio mioł isto wydrzitóm filfedre od podszrajbowywanio poru tysiónców cojgnistów w rokach 1948-1970.

Mini słownik:

latoś - w tym roku,

naswol - na umyślnie,

skyrs - z powodu,

fórt - ciągle,

mantel - płaszcz,

wrzawo - gorąco,

hańdowny - dawny,

starzikowie - dziadkowie,

przidajne - przydatne,

werk - fabryka,

kluk - chłopiec

fach - zawód,

wybiglowało - wyprostowało,

zawrzić - zamknąć,

szpasować - żartować,

wydrzite - wytarte,

filfedra - wieczne pióro,

podszrajbować - podpisać,

cojgnist - świadectwo.

Mjyjcie sie wszedcy dobrze i wiesiołego popióntku.

Dzisio Wóm zaś poczytóm po naszymu opowiadanie "Polityka", Zbigniewa Niemca z książki "Kaj idziesz człowiecze".