Edukacja Rity i cieszyńskiej młodzieży

Piotr Fronczewski i Katarzyna Ucherska z reżyserem Andrzejem Strzeleckim

fot.: Scena Spectrum

Na to pytanie próbowali odpowiedzieć aktorzy w spektaklu „Edukacja Rity”. W sobotni wieczór, 3 grudnia w Teatrze im. Adama Mickiewicza w Cieszynie odbyła się długo wyczekiwana premiera sztuki Willy’ego Russella w reżyserii Andrzeja Strzeleckiego. To historia ambitnej fryzjerki (Katarzyna Ucherska), która jako słuchaczka Uniwersytetu Otwartego spotyka się ze zgorzkniałym, nadużywającym alkoholu doktorem literatury (Piotr Fronczewski). Jest to lekki komediodramat o spotkaniu dwójki ludzi z różnych światów, które staje się dla nich szansą na odmianę życia. Parę  bohaterów różni niemal wszystko: wykształcenie, status społeczny, podejście do życia. On jest zrezygnowanym, zgorzkniałym, topiącym smutki w alkoholu pracownikiem naukowym, ona ambitną, rozentuzjazmowaną, poszukującą siebie dziewczyną, która otacza się irytującymi ludźmi nierozumiejącymi jej zapału do nauki. Lekcje u profesora stają się więc jej ucieczką do lepszego świata.

To spotkanie zmienia ich oboje. Przed Ritą otwiera zupełnie nieznany świat nauki, nowe perspektywy, inne spojrzenie na rzeczywistość, natomiast dla dr Franka Bryanta jest to powrót do dawno zapomnianego okresu w jego życiu, kiedy sam tworzył ale i do okresu w którym wszystko miało sens i było prawdziwe . Przez poszatkowaną nieco opowieści widz mógłby nie wczuć się w sam proces transformacji Rity, jednak musi być tego świadom i o tą świadomość zadbał reżyser. Czasem pojawiające się kolejne wątki i fragmenty pozostają często niewypowiedziane i nierozwiązane. Tworzy to pewną tajemnicę, choć tu należy zadać sobie pytanie… czy w ogóle jakaś tajemnica istnieje? 

Reżyser zbudował barwność tej opowieści nie tracąc jakże ważnego przekazu. Pokazuje proces edukacji zarówno Rity, jak i Franka. I jak często bywa w wielu sprawach - to uczeń przerasta dawnego „mistrza”. W dodatku, co jest dość częste, także w kontekście psychologii społecznej, pojawia się między nimi dziwna, nieco erotyczna nić oraz zależność od siebie. I tu można postawić kolejne pytanie – czy frywolność wypowiedzi nie pojawia się zbyt szybko i czy przypadkiem, w natłoku innych wątków niezauważalnie jeszcze szybciej zanika? 

Doborowa obsada aktorska staje się wzruszającą i zabawną przypowieścią o odwiecznych ludzkich pragnieniach wiary w drugiego człowieka; potrzeby zrozumienia i akceptacji oraz możliwości samorealizacji na przekór wszystkim życiowym przeszkodom.
„Edukacja Rity” należy do tego typu sztuk, którą można się zachwycić, swobodnie o niej dyskutować i kłócić się nawet - i w tym chyba tkwi siła przedstawienia zrealizowanego przez Scenę Spektrum.

Przy okazji premiery spektaklu odbyły się „Warsztaty z Mistrzem”. Jest to przedsięwzięcie w trakcie którego uczniowie biorą udział w warsztatach z najlepszymi aktorami i reżyserami polskimi. Od wielu lat taki program realizowany jest w cieszyńskim teatrze. W tym roku gościem specjalnym był Andrzej Strzelecki, reżyser i aktor teatralny, telewizyjny oraz filmowy.  Młodzież, która szczelnie wypełniła teatralną widownię, z zaciekawieniem słuchała porad doświadczonego i cenionego reżysera. To była wspólna lekcja życia, Rity, cieszyńskich licealistów i widzów.