Zamek Cieszyn świętował urodziny. Był tort, zacni goście i ikony śląskiego dizajnu

Jednym z założeń wydarzeń towarzyszących urodzinom Zamku, było przekonanie nieprzekonanych do kwestii pozytywnych zmian, jakie w miastach i regionach zachodzą pod wpływem dizajnu. fot. Maciej Kłek

- Nie myślę o naszej ósemce, że jesteśmy już tacy mądrzy. To był trudny rok. Wszystko co było proste - się komplikowało, to co zawsze było łatwe - było trudne, a co powinno przyjść naturalnie - okazywało się, że przychodziło z bólem - podsumowywała ostatni rok Ewa Gołębiowska, dyrektorka Zamku Cieszyn. Podczas podsumowania wśród najważniejszych wydarzeń 8. roku działalności Zamku, wymienione zostało m.in. II Transgraniczne Forum Gospodarcze oraz poświęcona gospodarce nadzwyczajna sesja rady miasta, projekt rewitalizacji Parku Kasztanowego w Cieszynie, imprezy odbywające się na Wzgórzu Zamkowym, projekty kładące szczególny nacisk na kultywowanie tradycji i folkloru cieszyńskiego oraz ocalanie od zapomnienia i wyginięcia rzemiosła, jak również wystawy, których w 2012 roku doliczono się trzydziestu (w tym 5 poza Cieszynem). - Rok 2013 to rok statystyki - przyznała z uśmiechem Ewa Gołębiowska i wyliczyła, iż w zeszłym roku 27 tys. turystów odwiedziło Wieżę Piastowską, 7,5 tys. gości przestąpiło progi Informacji Turystycznej, 3,9 tys. osób wzięło udział w zamkowej Nocy Muzeów, 460 dzieci kreatywnie bawiło się na warsztatach i wystawach przygotowanych specjalnie dla nich, 165 uczestników wzięło udział w II Transgranicznym Forum Gospodarczym, 70 firm skupionych było w ramach Klubu Przedsiębiorcy, powstały 63 miejsca na Szlaku Tradycji, 35 członków skupił Śląski Klaster Dizajnu i odbyło się 12 warsztatów rzemiosła.

Jednym z założeń wystaw, warsztatów i wykładów towarzyszących urodzinom Zamku, było przekonanie sceptyków do kwestii pozytywnych zmian, jakie w miastach i regionach zachodzą pod wpływem dizajnu. - Młodzi projektanci, których prace tutaj prezentujemy oraz odwiedzający Zamek Cieszyniacy znajdują się w tym samym punkcie startu. I jedni i drudzy próbują zrozumieć dizajn i jego znaczenie, z tą różnicą, że projektanci sami szukają odpowiedzi na pytanie jak ważne jest projektowanie, a mieszkańcy Cieszyna znajdują ją na Zamku. Odwiedzający mogą przyjrzeć się prototypom produktów, przeanalizować zaprezentowane pomysły, które w wielu przypadkach, z powodzeniem mogłyby od razu zostać wykorzystane w naszym codziennym życiu - wyjaśnia Anna Zabdyrska, kuratorka wystawy Graduation Projects 2011/12 prezentującej czterdzieści najlepszych prac dyplomowych absolwentów z Polski, Czech, Słowacji i Węgier. Zabdyrska pytana wprost, o to, dlaczego tak ważny jest dizajn, odpowiada z uśmiechem - Przecież wszystko co nas otacza, zostało kiedyś przez kogoś zaprojektowane.

Każdego dnia urodzinowy tort przybierał inne smaki, a lukrowa ósemka dla wielu gości wyglądała niczym symbol nieskończoności. Zresztą to właśnie jej poświęcona została wystawa ikon śląskiego dizajnu, która w sobotę, w samo południe miała swój wernisaż w placówce banku PKO w Cieszynie. Wystawa skupiająca przedmioty codziennego użytku, które już w pierwszej połowie XIX wieku produkowane były w kilkunastu tysiącach egzemplarzy, promowała publikację prof. Irmy Koziny zatytułowaną "Ikony dizajnu w województwie śląskim". Dzięki niej w placówce banku rozbrzmiewała muzyka z pierwszego śląskiego radioodbiornika Capello, a dokładnie z szafy zestawu muzycznego Roma Z, zamiast bankomatu pod jednym z filarów stanął piekarnik Amica Zen, a między okienkiem do obsługi klienta indywidualnego, a "bankofonem", zapakowany został katowicki Motocykl Moj, który według niektórych znawców przewyższał standardem słynne maszyny firmy Harley-Davidson. Wśród 10 ikon dizajnu swoje miejsce znalazły się również: Żeliwny Igielnik, wykonane z rur stalowych meble z rezydencji prezydenta RP w Wiśle, porcelanowe steatyty ze Śląska, szklane asteroidy rodem z PRL-owskich stołów, długopisy Zenith, którymi swego czasu pisała cała Polska, pierwsza polska endoproteza oraz szybowiec Foka rodem z Bielska-Białej. Historię każdego z tych przedmiotów przedstawiła autorka publikacji, która przy okazji podkreślała, jak ważne jest chronienie polskich marek przed sprzedażą zagranicznym firmom, które wielokrotnie uśmiercają to, z czego możemy być dumni.

Ósme urodziny Zamku były okazją do spotkania jego przyjaciół, których długo wymieniała dyrektorka Zamku, wskazując przy tym jak różne szerokości geograficzne reprezentują. Tym najbardziej zasłużonym wręczone zostały odznaki Przyjaciela Zamku oraz Mirabilis - czyli dżem ze śliwek mirabelek, rosnących przy Rotundzie Św. Mikołaja. Wśród laureatów odznak znaleźli się: Karol Śliwka, Irma Kozina, Marek Cecuła, Joanna Wowrzeczka, Renata Glac, Anna Zabdyrska, Leszek Richter oraz Paweł Noga. "Zamkowy dżem" otrzymali: Mieczysław Szczurek, Jerzy Gorzelik, firma Paged SA, Adrian Kanert, Michał Paluch, Jan Cegiełka, Łucja Ginko, Przemysław Smyczek, Aleksandra Trybuś oraz Marek Przybył.

Kto nie pojawił się na urodzinach Zamku nadal ma szansę zobaczyć wystawy, które swój wernisaż miały w ten weekend. Wystawy: Graduation Projects 2011/12, Zawodowcy. Historie ginących zawodów, Meble gięte. Tradycja i nowoczesność oraz Ikony śląskiego dizajnu można podziwiać do 3 marca. Nieco wcześniej, bo 17 lutego swój finał będą miały wystawy: Dobry Tydzień Projektanta, Wzorowe Śląskie, PERSPECTIVE_S oraz Stół za stówę.