Zielone szkoły? Tylko w Beskidach

Zielone szkoły zostały wymyślone po to, by dzieci z rejonów zanieczyszczonych przemysłem mogły zaczerpnąć świeżego powietrza i aktywnie spędzić czas, jednocześnie nie tracąc lekcji. Co roku trzecioklasiści ze wszystkich szkół na Śląsku przez dwa tygodnie bawią się i uczą w miejscowościach wypoczynkowych, w których pobyt finansuje im częściowo Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska. Co roku WFOŚ wydaje na to 6 mln zł. Lwia część tych pieniędzy trafia nie do śląskich, lecz do nadmorskich kurortów, ponieważ większość nauczycieli i rodziców uważa, że najzdrowszy i najatrakcyjniejszy jest wyjazd nad Bałtyk. Gabriela Lenartowicz, prezes WFOŚ, chce przekonać rodziców, że to mit.

— W województwie śląskim jest wiele pięknych i czystych miejsc, głównie w Beskidach. Dzieci mogłyby tu nie tylko wspaniale wypocząć, ale i uczestniczyć w edukacji regionalnej. Przecież w zielonych szkołach równie ważna jak rekreacja jest nauka — przekonuje Lenartowicz. Jej zdaniem organizowanie wyjazdów w Beskidy byłoby korzystne nie tylko dla dzieci, które lepiej poznałyby swój region, ale także dla rodziców, którzy mogliby sporo zaoszczędzić. — Po pierwsze, transport w góry kosztuje mniej niż nad morze. Po drugie, na wyjazdy w obrębie województwa każdemu dziecku dopłacamy o 100 zł więcej, czyli aż 250 zł. Niestety, nie wszyscy dyrektorzy informują o tym w czasie wywiadówek - martwi się Lenartowicz.

Skąd wziął się zwyczaj, że na zieloną szkołę trzeba koniecznie jechać nad morze? Maria Szopa-Zając, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 34 w Katowicach, której uczniowie niedawno wrócili z Jastrzębiej Góry, mówi o względach zdrowotnych i ekonomicznych. — Wiosenny pobyt nad Bałtykiem jest szczególnie korzystny dla dzieci. W czasie sztormowej pogody powietrze jest bardzo nasycone jodem, którego nie ma przecież w górach. Poza tym dla dzieci z uboższych rodzin zielona szkoła bywa często jedyną okazją, aby zobaczyć morze i znajdujące się nad nim atrakcje, np. fokarium na Helu. W Beskidy zabieramy uczniów na weekendowe rajdy — tłumaczy Szopa-Zając.

Prezes Lenartowicz podejrzewa, że morze preferowane jest też z innych względów. — Lobbing prowadzony przez właścicieli ośrodków wczasowych nie zawsze jest uczciwy. Bywa, że oferują oni darmowy pobyt rodzinom nauczycieli albo duże zniżki. Dla nadmorskich ośrodków walka o zielone szkoły jest walką o byt. Przecież poza sezonem uczniowie to praktycznie ich jedyni goście — mówi prezes Lenartowicz. Jej domysły potwierdza jeden z pracowników ośrodka w Kołobrzegu: — Kto by przyjechał nad morze w kwietniu czy w maju? Utrzymanie ośrodka poza sezonem sporo kosztuje. Na szczęście od pięciu lat mamy stałego klienta - szkołę spod Katowic. Dostaje od nas rabaty i obie strony są zadowolone. Czy coś w tym złego?

Kiedy pieniądze ze Śląska zasilają konta nadmorskich domów wczasowych, beskidzkie ośrodki świecą pustkami. W kwietniu gośćmi Domu Wczasowego „Limba" w Wiśle byli nieliczni emeryci. — A przecież pogoda była ładna, chętnie przyjęlibyśmy grupy szkolne. Na szczęście trochę podstawówek zarezerwowało u nas turnusy w maju — zdradza Danuta Cieślar, kierowniczka Limby.

Aby przekonać rodziców, że warto domagać się organizowania zielonych szkół w Beskidach, WFOŚ zamierza najpierw rozprawić się z jodowym mitem. — Nie wiem, czy dwutygodniowy pobyt nad morzem to dość czasu, by mówić o zbawiennym wpływie jodu na zdrowie. Być może ten sam efekt zdrowotny daje wdychanie krystalicznie czystego górskiego powietrza? — zastanawia się Lenartowicz.

WFOŚ planuje zasięgnąć w tej sprawie opinii ekspertów. Chce też informować rodziców, że mają prawo decydować o tym, gdzie wyjadą ich dzieci.