Przed świętami koniec kontroli!

W czwartek unijni ministrowie spraw wewnętrznych zdecydowali o rozszerzeniu strefy Schengen o dziewięć nowych krajów UE, w tym o Polskę. Określili też datę zniesienia kontroli granicznych potwierdzając wcześniejsze doniesienia, że stanie się to jeszcze przed Bożym Narodzeniem, a nie jak pierwotnie zakładano dopiero w noc sylwestrową. Pogranicznicy przestaną sprawdzać dowody i paszporty na przejściach dokładnie o północy z 20 na 21 grudnia. Decyzję tą będzie musiał jeszcze pozytywnie zaopiniować Parlament Europejski, ale to już raczej formalność. Głosowanie przewidziano podczas sesji 15 listopada w Strasburgu.

— Noc z 20 na 21 grudnia to jest bardzo dobra data, bo wielu Polaków jedzie wtedy na święta do domów i nie będą musieli stać w kolejkach na granicy — mówi burmistrz Cieszyna Bogdan Ficek. Z okazji zniesienia kontroli granicznej w nocy z 20 na 21 grudnia Cieszyn wraz z Czeskim Cieszynem zamierza zorganizować imprezę na moście Przyjaźni. — O jej kształcie zdecydujemy w najbliższych dniach — dodaje burmistrz Ficek.

Wejście Polski do układu Schengen oznacza przede wszystkim zniesienie kontroli paszportowych na przyszłej granicy wewnętrznej z Niemcami, Słowacją, Czechami i Litwą. Będą one natomiast bardziej szczegółowe na granicy zewnętrznej - z Rosją, Białorusią i Ukrainą - co ma zapobiec nielegalnej imigracji i przemytowi. Zniesienie kontroli na lotniskach nastąpi nieco później, bo do końca marca.

To, że na granicach z państwami Schengen nie będzie kontroli nie oznacza jednak, że formalnie przestanie ona istnieć. Granice będzie jednak można przekraczać niemal w dowolnym miejscu a to ułatwienie m.in. dla turystów, którzy w górach czasem nieświadomie przechodzą do sąsiadów.

Strażnicy z przejść przeniosą się na trasy międzynarodowe i dojazdowe do granicy. Pojawią się też tzw. grupy mobilne - podobne do tych, które mają celnicy. Zadaniem zespołów patrolowo-interwencyjnych będzie sprawdzanie dokumentów, legalności pobytu cudzoziemców oraz zapobieganie przemytowi. Strażnicy będą też wracać na tzw. wewnętrzne przejścia graniczne w sytuacjach wyjątkowych - np. zagrożenia terrorystycznego, czy też prawdopodobnie w czasie Euro 2012.

Na razie nie wiadomo, co po nieformalnej likwidacji granicy stanie się z infrastrukturą przejść. — Jest plan, żeby rozmontować zadaszenie wiat na mostach Przyjaźni i Wolności, ale decyzje w tym względzie nie należą do nas. Przejścia to majątek Skarbu Państwa, którym zarządza wojewoda śląski — mówi Gazeciecodziennej.pl wiceburmistrz Cieszyna Włodzimierz Cybulski.

Układ z Schengen powstał w 1985 roku. Znosi on kontrolę na wewnętrznych granicach państw, które podpisały dokument. Do strefy należały dotychczas prawie wszystkie z państw UE - poza Wielką Brytanią i Irlandią - a także Norwegia oraz Islandia, nie wchodzące w skład Wspólnoty. Nowe kraje Unii (poza Cyprem, Bułgarią i Rumunią) mają stać się członkami strefy równocześnie.