Cieszyn: 40 w skali Barthela (fotorelacja)

Teren zakładu to niezwykła przestrzeń, pracownicy sami zorganizowali m.in. ogród. fot. Maciej Kłek

Trwa przygotowanie budynku pod przedszkole i żłobek. fot. Maciej Kłek

Każdy dzień jest wyzwaniem - dla administracji, by wiązać przysłowiowy koniec z końcem, dla opieki medycznej i pielęgniarskiej by wszystkim pomóc, każdemu poświęcić czas, o każdego się zatroszczyć. Niewielu jest gotowych nieść im pomoc. To nie dzieci, nie dom dziecka, to Zakład Opiekuńczo - Leczniczy Sióstr Boromeuszek, którego pracownicy opiekują się blisko 200 osobami obłożnie chorymi, starszymi, zapomnianymi przez społeczeństwo.

Kiedy przyjeżdżamy na teren zakładu onieśmiela nas przestrzeń. W środku Cieszyna znajduje się miejsce, które wielu z nas mija często, jeśli nie codziennie, nie mając pojęcia, co znajduje się za murami.

- Żeby do nas trafić, trzeba mieć skierowanie od lekarza rodzinnego lub ze szpitala. U nas znajdują się przede wszystkim osoby zupełnie leżące. Nie możemy przyjmować osób z chorobą nowotworową, psychicznie chorych, uzależnionych - wyjaśnia Katarzyna Jendrzejczak, zastępca dyrektora administracyjnego. Zakład ma być kontynuacją leczenia, jakie zapoczątkowano w szpitalu.

W tym miejscu znajdują się osoby starsze, obłożnie chore. Niewielu ma szansę na powrót do domu, do samodzielnego życia. To czy pacjent może być w ośrodku uzależnione jest od jego zdrowia, a konkretnie od sumy punktów w tzw. skali Barthela. - Jeśli pacjent przekracza 40 punktów, to nie może u nas pozostać, ani zostać przyjęty. Na takiego pacjenta fundusz już nie płaci - wyjaśnia pani Kasia.

Dla takich osób, będących w szczególnej sytuacji otworzono Ośrodek Wsparcia dla Dorosłych. - Nie mieliśmy sumienia wyrzucić tych ludzi, utrzymujemy ich za ich emerytury, renty itp. To są np. dzieci z domu dziecka, które się zestarzały, które proszą, by ich nie wyrzucać, bo niczego innego nie znają. Często słyszę od osób z funduszu, że albo jestem miłosierna, albo jestem dyrektorem - mówi Katarzyna Jendrzejczak.

Odwiedzamy wszystkie oddziały. Na jednym nieustająco słychać krzyk mężczyzny. - Tak jest przez całą dobę, szukamy miejsca dla tego pana, ale nikt go nie chce. Zakład psychiatryczny twierdzi, że mechaniczne uszkodzenie mózgu nie kwalifikuje go do nich. W tym krzyku 30 innych osób egzystuje, opieka medyczna pracuje - mówi Jendrzejczak. Opowiada nam historię spotkanych pacjentów, zagaduje do nich, zwraca się po imieniu. W miarę możliwości i w zależności od stanu zdrowia tych osób pielęgniarki dbają o to, by spędzali czas na wózkach, spacerowali. Latem podopieczni spędzają czas na powietrzu. Pracownicy sami przygotowali im skromną kawiarenkę, jest ogród.

Na korytarzach widać dekoracje świąteczne, trwają także przygotowania do balu karnawałowego. - Staramy się rozweselić to miejsce, zagospodarować czas tym osobom, które są na tyle sprawne, że same się przemieszczają lub mogą być dłużej na wózku inwalidzkim. W tym roku bal odbędzie się przy muzyce z płyt. Jedyne pieniądze jakie otrzymywaliśmy od miasta, były na orkiestrę, teraz zabrakło nawet takiej formy pomocy - żali się pani Kasia.

Koszt pobytu pacjenta zgodnie z ustawą to jego 70% dochodu - emerytury, renty, zasiłku. To co zakład otrzymuje z funduszu powinno wystarczyć na świadczenia lekarskie, a tak się nie dzieje.

Na co brakuje pieniędzy? Na wszystko, zaczynając od tak podstawowych rzeczy jak pampersy, środki czystości, rzeczy jednorazowego użytku, po wypłaty dla personelu, kończąc na remoncie, który musi być przeprowadzony do 2012 roku w celu dostosowanie tego miejsca do wymogów sanepidu.

Pracownicy zakładu walczą o to miejsce. Mają świadomość, że większość ich podopiecznych nie ma gdzie się podziać. Wizja zamknięcia tego miejsca to dla nich wyrok śmierci. Próbują różnych rzeczy.

- Powołaliśmy do życia Stowarzyszenie Na Rzecz Wspierania Rodziny "Siloe in nobis". Będziemy także próbować założyć przedszkole i żłobek, cokolwiek co pomoże nam utrzymać zakład - deklaruje pani Kasia. - To co już ruszyło, to rehabilitacja i szkoła rodzenia. Zajmują się tym wolontariusze stowarzyszenia. Działania te trwają trzeci miesiąc. W szkole rodzenia panie pracują już z drugą grupą, która utworzyła się z koleżanek osób, które były w pierwszej - dodaje.

Jedyną firmą, która regularnie wspiera zakład jest Dar-Medic. - Wiem, że oni na tym minimalnie zarabiają, ale wyszukują nam sponsorów, osoby, które finansują pampersy, strzykawki jednorazowe, środki dezynfekujące. My to dostajemy w formie konkretnych produktów. Przez ostatnie dwa miesiące za ich pośrednictwem wsparły nas 54 osoby. Niech by to były 54 paczki pampersów, ja już tego nie muszę kupować, to jest ogromne odciążenie - wyjaśnia Katarzyna Jendrzejczak.

- Od 2 lat wspomagamy ten zakład. Nasze działania sprowadzają się do tego, że wyszukujemy osoby, gotowe zakupić dla zakładu konkretne produkty. Nie jesteśmy fundacją, nie otrzymujemy dotacji, nasz narzut kształtuje się na poziomie 7% i związany jest z kosztami prowadzenia firmy i minimalnym zyskiem. Dzięki nam ludzie dowiadują się, że taki zakład istnieje, potrzebuje pomocy. Czasem pomagają za naszym pośrednictwem, czasem zgłaszają się bezpośrednio do pani Kasi, najważniejsze, że reagują - wyjaśnia Dariusz Gubik z firmy Dar-Medic.

Problem osób starszych, starości spychany jest na margines. Dużo mówi się w mediach o tym, że społeczeństwo się starzeje, jednocześnie ludzie wolę nie widzieć osób starych, jakby w ten sposób nie dopuszczali do siebie myśli, że się zestarzeją. - Jest dużo fundacji, które pomagają dzieciom chorym czy upośledzonym. Instytucji wspierających ludzi starych nie ma. My się o naszych chorych bijemy. To jest nasz moralny obowiązek, byśmy zapewniali ludziom godną starość, ale to jest moje zdanie. Większości osób otwierają się oczy, gdy ten problem zaczyna dotyczyć kogoś z ich rodziny - zauważa pani Kasia i dodaje: - Mnie jest żal tych ludzi, co z nimi będzie, jak dojdzie do zamknięcia zakładu. Sytuacja finansowa zakładu jest dramatyczna. W 2010 r. konieczne było obniżenie płac wszystkich pracowników o 20%, miał to być wariant awaryjny, chwilowy, a działa do dziś. Spłacamy kredyt, którym ratowaliśmy się w ubiegłym roku, a już potrzebowalibyśmy kolejnego zastrzyku gotówki.

Jeśli ktoś chce pomóc ratować to miejsce, może wpłacić pieniądze na konto Stowarzyszenia Na Rzecz Wspierania Rodziny "Siloe in nobis" mieszczącego się przy ul. Górny Rynek 6 w Cieszynie.

Numer konta: 17 8113 0007 2001 0041 3608 0001
Bank Spółdzielczy w Cieszynie