Granica przestanie dzielić

W dyskusji wzięło udział około 30 osób. fot. Wojciech Trzcionka

W Klubokawiarni Presso spotkali się politycy, samorządowcy, dziennikarze i mieszkańcy obu miast. fot. Wojciech Trzcionka

— Po podziale w 1920 roku Cieszyn wiele stracił. Teraz może tylko zyskać — przekonywał prowadzący dyskusję Mariusz Makowski (z lewej). fot. Wojciech Trzcionka

Na taki pomysł wpadli uczestnicy niedzielnej dyskusji o przyszłości Cieszynów po zniesieniu kontroli granicznej w grudniu tego roku. W Klubokawiarni Presso na Śląskim Zamku Sztuki i Przedsiębiorczości spotkali się politycy, samorządowcy, dziennikarze i mieszkańcy obu miast. Mówiono o szansach (przekraczanie granicy w dowolnym miejscu bez konieczności pokazywania dokumentów) i zagrożeniach (przepływ przez granicę bezdomnych, przestępców), jakie niesie za sobą wejście do układu z Schengen. — Po podziale w 1920 roku Cieszyn wiele stracił. Teraz może tylko zyskać — przekonywał prowadzący dyskusję Mariusz Makowski, historyk i prezes Macierzy Ziemi Cieszyńskiej.

— Całe szczęście, że wreszcie nie będzie trzeba pokazywać dokumentów. Często było bowiem tak, że jechaliśmy do Czech autobusem wypełnionym turystami Gdańska i okazywało się, że jedna osoba nie miała paszportu. Było po wycieczce — mówił Władysław Orszulik, szef cieszyńskich przewodników PTTK.

— Najważniejsze, że znikną szlabany i most Przyjaźni stanie się zwykłym przejściem przez Olzę. Myślimy już o wprowadzeniu wspólnej komunikacji miejskiej, ale nie jest to takie proste — mówił Vit Slovacek, burmistrz Czeskiego Cieszyna. Zaznaczył, że pojawi się też inny problem - uregulowania ruchu samochodowego wzdłuż granicy. — Co się stanie, jak na most Wolności wjedzie tir? Kto go zatrzyma, jak nie będzie pograniczników? Załatwienie tego jest ciągle przed nami — mówił Slovacek. Burmistrz Cieszyna Bogdan Ficek przekonywał z kolei, że oba miasta wraz ze swoimi służbami już od miesięcy przygotowują się na zniesienie kontroli granicznych, ale być może nie wszystko da się do końca przywidzieć.

— Granica nie zniknie. Skończą się kontrola osób i towarów. Cieszyny na tym na pewno nie stracą, bo automatycznie powstanie jeden miejski organizm. Jednoczenie się w Europie, mimo początkowym problemom, jest w ostatecznym efekcie zawsze korzystne — przekonywał Jerzy Herma, członek Zarządu Powiatu Cieszyńskiego. A Piotr Sobczyński, emerytowany geolog, zauważył, że najbardziej zintegrują nas wspólne interesy.

— Ja już dzisiaj, gdy odwiedza mnie inwestor, chwalę się, że w naszym 60-tysięcznym mieście mamy dwa teatry, dwa baseny i dwa lodowiska. Inwestorzy, szczególnie obcokrajowcy, są zadziwieni naszą infrastrukturą. I faktycznie. Patrząc na Cieszyny jak na jeden miejski organizm to mamy imponującą infrastrukturę — przekonywał Vit Slovacek. — Byłoby dobrze, gdyby polski język w Czechach zaczął się odradzać. Myślę, że to ma szansę się stać. Czeski też staje się w Polsce coraz popularniejszy — mówił Bronisław Walicki, działacz Kongresu Polaków w RC.

Wojciech Brachaczek, przewodniczący Rady Miejskiej Cieszyna, zaznaczył jednak, że mim zbliżeniu nadal będziemy żyli w dwóch krajach i w dwóch gospodarkach i na razie niemożliwe, z powodów prawnych, będzie wprowadzenie jednej władzy dla obu miast. — Polacy jeszcze pewnie długo będą chodzić po tańsze leki do aptek po drugiej stronie Olzy, a Czesi będą zaglądali na nasze targowiska — zaznaczył Brachaczek.

Ewa Gołębiowska, dyrektorka Śląskiego Zamku Sztuki i Przedsiębiorczości: — To prawda, że mimo zacierającej się granicy ciągle żyjemy w dwóch miastach. Znam Polaków stąd, którzy nigdy nie byli w Teatrze w Czeskim Cieszynie i Czechów, którzy nigdy nie widzieli Rotundy. Teraz jedynym miejscem wspólnych spotkań jest targowisko. Ale mam nadzieję, że to się zmieni. Trzeba się zapraszać, wzajemnie odwiedzać. Z doświadczenia wiem, że szkoły niechętnie organizowały wycieczki do Czech, bo zawsze jakieś dziecko w klasie nie miało paszportu. Teraz dokumentów nie będzie trzeba okazywać na granicy, więc nic nie stoi na przeszkodzie, żeby wreszcie zacząć odwiedzać sąsiadów.