Otwarte drzwi dla seniorów w Szpitalu Śląskim w Cieszynie

Aleksandra Trybuś - Poseł na Sejm RP podkreśliła, że najważniejszą rzeczą jest zmiana sposobu myślenia o osobach starszych i osób starszych o sobie. fot. mat. pras.

Dr n.med. Marcin Pecold, jako pierwszy prelegent, zadał pytanie: Czy potrzebna jest nam geriatria?

Lek.med. Krystyna Dzwonek-Madecka w swoim wykładzie „Rehabilitacja osób po schorzeniach centralnego i obwodowego układu nerwowego” potwierdziła, że udar mózgu nie oznacza wyroku. fot. mat. pras.

W cyklu „Zdrowie seniora” nie zabrakło również doświadczeń z zakresu medycyny naturalnej i medycyny Dalekiego Wschodu. fot. mat. pras.

"Poszanowanie osób starszych, wspieranie ich zaangażowania m.in. społecznego czy rodzinnego to jedne z głównych założeń Roku 2012".

Instytucje europejskie wraz z partnerami krajowymi skupiły w 2012 roku swoje wysiłki na aktywizacji starszego pokolenia, tak by postrzeganie jego roli nie ograniczało się jedynie do prac domowych i opieki nad wnukami. Jest to znakomita okazja do przyjrzenia się olbrzymim możliwościom, wynikającym z większej aktywności społecznej seniorów.

Obawiasz się starości? Zastanawiasz się, jak odnajdziesz swoje miejsce w społeczeństwie, mając 60, 70 lub 80 lat? W Europie żyjemy dziś dłużej i cieszymy się dobrym zdrowiem dłużej niż kiedykolwiek wcześniej. Osoby powyżej 60 lat nadal mają wiele przed sobą, a społeczeństwo coraz bardziej docenia to, co mają one do zaoferowania. Na tym właśnie polega aktywne starzenie się - na korzystaniu z licznych możliwości wynikających z dłuższego życia: czy to w miejscu pracy, w domu czy w społeczności lokalnej. Aktywne starzenie się to nie tylko wyższa jakość życia poszczególnych osób, to również wiele korzyści dla całego społeczeństwa.

Celem Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej, którego inicjatorem była Komisja Europejska, Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski, jest zwrócenie uwagi opinii publicznej na wkład, jaki do społeczeństwa wnoszą osoby starsze. Jest to również okazja, by zachęcić polityków i inne zainteresowane strony do podejmowania konkretnych działań z myślą o tworzeniu warunków sprzyjających aktywności osób starszych i wzmacnianiu solidarności międzypokoleniowej.

Szpital Śląski w Cieszynie przyłączył się do akcji organizując, w pierwszym półroczu 2012 roku, dwa wykłady na temat chorób tarczycy i udaru mózgu. W drugim półroczu, Oddział Geriatryczny podjął się organizacji cyklu spotkań prozdrowotnych pod wspólnym tytułem "Zdrowie Seniora". Do współpracy zaproszeni zostali przedstawiciele Meridian Centrum Zdrowia i Energii z Istebnej.

1 października 2012 r., podczas Międzynarodowego Dnia Osób Starszych, uroczyście rozpoczęto bezpłatne wykłady dla seniorów w Szpitalu Śląskim w Cieszynie. Cykl wykładów zapoczątkował Jerzy Stanieczek - Pełnomocnik ds. Administracji i Kontaktów z NFZ, który serdecznie zaprosił do aktywnego uczestnictwa w każdej formie działalności zaproponowanej, zarówno przez szpital, jak i inne cieszyńskie instytucje. Czesław Gluza - Poseł na Sejm RP wyraził słowa uznania dla Szpitala za prowadzone, od 2010 roku, wykłady Pro salute. Stwierdził, że szpital otworzył podwoje i jest nie tylko miejscem leczenia, ale także proponuje coś więcej pacjentom i mieszkańcom regionu. Aleksandra Trybuś - Poseł na Sejm RP podkreśliła, że najważniejszą rzeczą jest zmiana sposobu myślenia o osobach starszych i osób starszych o sobie.

Dr n.med. Marcin Pecold, jako pierwszy prelegent, zadał pytanie: Czy potrzebna jest nam geriatria? Starzenie się jest normalnym długotrwałym i nieodwracalnym procesem fizjologicznym, zachodzącym w osobniczym rozwoju żywych organizmów, także człowieka. Procesy starzenia rozpoczynają się u człowieka już w wieku średnim i nasilają wraz z upływem czasu, jest to więc zjawisko dynamiczne przebiegające w czasie. Proces starzenia się człowieka przebiega, co najmniej w trzech płaszczyznach: biologicznej, psychologicznej i społeczno-socjalnej. Większość z nas nie jest świadoma, takiej dziedziny medycznej, jak geriatria, która, w przeciwieństwie do gerontologii (nauki interdyscyplinarnej), zajmuje się starością i starzeniem się w węższym zakresie, czyli tylko fizjologicznymi i patologicznymi aspektami starzenia się człowieka oraz problemami klinicznymi starszego wieku. Pierwszoplanowym celem geriatrii jest optymalizacja stanu funkcjonalnego pacjenta w wieku podeszłym. Złota zasada terapii geriatrycznej "start slow, go slow” – zaczynaj powoli, rozwijaj powoli - to nieagresywne działanie diagnostyczne i terapeutyczne. Starsi pacjenci poddawani są całościowej ocenie geriatrycznej (przy pomocy zestawów testów i kwestionariuszy: np. ocena nastroju, ryzyka upadków, odżywiania itd.), zalecane są badania przesiewowe, szczepienia, do pacjenta podchodzi się holistycznie. Zaleca się także zwiększenie aktywności fizycznej i intelektualnej, rozwijanie hobby i kontaktów społecznych.

Lek.med. Krystyna Dzwonek-Madecka w swoim wykładzie "Rehabilitacja osób po schorzeniach centralnego i obwodowego układu nerwowego" potwierdziła, że udar mózgu nie oznacza wyroku. Udar mózgu jest na całym świecie trzecią, co do częstości, przyczyną zgonów i głównym powodem niesprawności u osób powyżej 40 lat. W Polsce co roku na udar zapada około 70 tys. osób, a zgonów z jego powodu notuje się około 30 tys., 30 proc. osób umiera w wyniku udaru w ciągu pierwszego miesiąca od zachorowania, 20 proc. chorych, którzy przeżywają ostrą fazę udaru wymaga stałej opieki, a 30 proc. - pomocy w niektórych czynnościach życia codziennego. Optymistycznie, 50 proc. pacjentów po udarze odzyskuje jednak niemal pełną sprawność i może być samodzielna. Należy bardzo zwracać uwagę na objawy, które mogą świadczyć o niedokrwieniu mózgu (tzw. mały udar) to: niedowłady rąk, nogi, mrowienie w kończynach, osłabienie, opadanie jednego kącika ust, wykrzywienie twarzy, brak czucia na policzku, trudności w mówieniu, przekręcanie słów, silne bóle głowy, wymioty, problemy z utrzymaniem równowagi, potykanie się. W przypadku tych dolegliwości należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Choroba Parkinsona, to równie częsta choroba, która dotyka starsze osoby. Przyczyną jest obumieranie komórek nerwowych znajdujących się w istocie czarnej i wytwarzających dopaminę, w wyniku czego zostaje uszkodzony lub nawet całkowicie przerwany system wewnątrzmózgowych połączeń komunikacyjnych. Dopamina to chemiczny neuroprzekaźnik odpowiedzialny za koordynację pracy mięśni i możliwość ruchu. Ponieważ mózg ma duże właściwości kompensacyjne, objawy Parkinsona pojawiają się dopiero gdy obumrze około 80 proc. komórek wytwarzających dopaminę. Objawy Parkinsona pojawiają się stopniowo w ciągu kilku lat. Czasami pierwsze symptomy choroby wiązane są przez osoby starsze ze zmianami reumatycznymi lub po prostu z procesem starzenia się. Początkowo zauważalne jest spowolnienie ruchowe lub nawet kłopoty z poruszaniem się. Późniejsze stadia choroby to kłopoty z utrzymaniem równowagi lub nawet zaburzenia mowy przejawiające się lekkim mamrotaniem powodującym trudności w zrozumieniu co dana, chora osoba mówi. Częstym objawem jest też drżenie palców u rąk. Ponadto chory na Parkinsona może mieć coraz mniej energii, miewać kłopoty z zasypianiem lub czuć się ogólnie osłabiony. Choroba Parkinsona nie wymaga leczenia szpitalnego. Najczęstszą formą terapii jest leczenie lekami, zalecane są również zabiegi fizykoterapeutyczne, masaże i kąpiele. Celem leczenia jest przede wszystkim poprawienie jakości życia chorego poprzez zmniejszenie rozwoju przypadłości.

Uzupełnieniem wykładu lek.med. Krystyny Dzwonek-Madeckiej była prezentacja doświadczeń w rehabilitacji osób po schorzeniach centralnego i obwodowego układu nerwowego, przeprowadzona przez mgr Lechosława Chmielniaka - fizjoterapeuty z Oddziału Rehabilitacji Szpitala Śląskiego w Cieszynie. Głównym celem rehabilitacji geriatrycznej (w różnych schorzeniach) jest uzyskanie minimum samowystarczalności, poprawa kondycji fizycznej i psychicznej, wydolności krążeniowo-oddechowej oraz zabezpieczenie przed upadkami i ich skutkami. Pozytywnym efektem prowadzonej, ze starszymi pacjentami, rehabilitacji jest uzyskanie znaczącej poprawy w zakresie umiejętności psychicznego, fizycznego i społecznego kontaktu ze środowiskiem, w którym żyją. Pacjenci w podeszłym wieku otrzymują również informacje dotyczące modyfikacji stylu życia, obniżenia masy ciała, zmniejszenia przeciążenia kręgosłupa i stawów. Rehabilitacja w wieku podeszłym stanowi trudną do zastąpienia formę leczenia. Połączenia kinezyterapii, masażu i fizykoterapii prowadzi do właściwego, szybkiego i nieinwazyjnego postępowania terapeutycznego. Głównym celem prowadzonej rehabilitacji jest skrócenie czasu unieruchomienia, usamodzielnienie chorego szczególnie w zakresie czynności dnia codziennego, samoobsługi i lokomocji. W okresie unieruchomienia pacjenta w łóżku dominuje terapia miejscowa. Główny nacisk kładziony jest na zwiększenie zakresu ruchu kończyn, utrzymanie ruchomości dużych stawów, zwiększenie siły mięśniowej określonej grupy mięśni oraz zapobieganie powikłaniom ze strony układu krążeniowo-oddechowego.

W cyklu "Zdrowie seniora" nie zabrakło również doświadczeń z zakresu medycyny naturalnej i medycyny Dalekiego Wschodu. Przedstawiciele Meridian Centrum Zdrowia i Energii z Istebnej : Dyrektor Anna Guzowska, Tomasz Piela i Kuba Radwański, krótko zapoznali z zasadami „tai chi”. Dr Li przedstawił kilka układów ćwiczeń a następnie zaprosił zebranych do nauki podstawowych ruchów.  „Tai chi” to system opracowanych  (XI w)  w Chinach harmonijnych, powolnych ruchów pozytywnie wpływających na poprawę i utrzymanie zdrowia fizycznego i psychicznego. Szybkie tempo współczesnego życia oraz brak aktywności fizycznej często powodują stres. Taoistyczne „tai chi” w każdym ruchu zawiera rozciąganie i obrót, co wpływa na poprawę zdrowia. Wraz z regularną praktyką ten rodzaj ruchu wpływa głęboko na całe nasze ciało redukuje napięcia, poprawia krążenie oraz wpływa na wzrost siły i elastyczności.