Z nolepy naszych łojców, czyli 3. Cieszyński Maraton Czytania Tekstów Gwarowych

- Nolepa to był szyroki, plaski kamień z rzyki abo z potoka abo aji z kamieniołómu, co sie na nim warziło. Na nolepie stoły zieleźne garcę, ryniki i rynki o trzóch nóżkach. W tych garcach warziło sie jodło. (...) Nad nolepą wisioł na drzewiannej kluce zieleżny kocieł, co sie w nim dycki grzoła woda. Za nolepą był piec piekarski, taki wielki, że chłop móg weńś do niego (...). Przi tę piekarskim piecu móg sie grzoć. (...) Jak wieczór nakładli ognia, to my, dziecka, posiodali na stoliczce i grzoli sie. Więksi wychodzili na piec - pisała przed 40 laty Maria Pilch, pochodząca z Wisły nauczycielka, która znaczną część swojego życia poświęciła na utrwalanie dziedzictwa historycznego i kulturowego swojej małej ojczyzny.

Tekst Marii Pilch posłużyć może za wprowadzenie w tematykę wydarzenia, organizowanego wkrótce, w ramach Skarbów z Cieszyńskiej Trówły, w Książnicy Cieszyńskiej. Wydarzeniem tym jest Cieszyński Maraton Czytania Tekstów Gwarowych „Czytómy po naszymu”, który będzie miał miejsce 25 września w godz. 13.00 - 17.30. Impreza współorganizowana jest ponadto przez Zarząd Główny i Sekcję Ludoznawczą PZKO, Kongres Polaków, przy wsparciu Miasta Cieszyn, Starostwa Powiatowego w Cieszynie, Macierzy Ziemi Cieszyńskiej i Transgranicznego Centrum Wolontariatu.

- Nasze wydarzenie ze względu na swój charakter, a także udział w niej różnych środowisk oraz grup wiekowych, łączy dziś oba brzegi Olzy, promując cieszyńską gwarę i tworzoną w niej literaturę, będące dziedzictwem, a zarazem nośnikiem bogatej historii i tradycji Śląska Cieszyńskiego - wyjaśnia Wojciech Grajewski z Książnicy Cieszyńskiej.

W tym roku Maraton odbędzie się pod hasłem „Z nolepy naszych łojców”, a więc koncentrować się będzie na tematyce szeroko pojętej kultury stołu, kuchni, gotowania i jedzenia, zawartej w twórczości gwarowej cieszyńskich pisarzy. - Klasykę cieszyńskiej literatury ludowej, jak również powstającą współcześnie prozę oraz poezję gwarową prezentować będą przedstawiciele lokalnych władz, m.in. burmistrz Cieszyna Ryszard Macura i starosta powiatu cieszyńskiego Janusz Król, a także prozaicy i poeci tworzący w gwarze, jak na przykład Władysław Wrana z Olbrachcic, czy Ewelina Szuścik z Zebrzydowic. Ponadto z gwarowymi recytacjami wystąpią dzieci i młodzież z obu stron Olzy, laureaci XII edycji konkursu „Po naszymu po obu stronach Olzy” - wymienia Grajewski. Ponadto teksty pisane gwarą będzie mógł przeczytać każdy zainteresowany po uprzednim zgłoszeniu telefonicznie: 798 590 639 lub mailowo: grajewski@kc-cieszyn.pl.

Niedzielny Maraton Czytania Tekstów Gwarowych poprzedzi organizowana przez Książnicę Cieszyńską impreza „Book and cook”, która odbędzie się 24 września. Wydarzenie zorganizowane przez Stowarzyszenie Klub Kobiet Kreatywnych, Książnicę Cieszyńską oraz Kaszosferę zostanie podzielone na dwie części. W pierwszej części zostaną zaprezentowane dawne książki kucharskie, a także poradnik zdrowego żywienia z... 1883 roku! W drugiej części odbędą się warsztaty kulinarne prowadzone przez Kaszosferę. Wstęp na wydarzenie jest wolny, ale liczba miejsc ograniczona. Zgłoszenia drogą telefoniczną: 694 786 567 lub mailowo: klubkobietkreatywnych@gmail.com.

Impreza „Book and Cook” oraz 3. Cieszyński Maraton Czytania Tekstów Gwarowych „Czytomy po naszymu” zostały objęte patronatem medialnym portalu gazetacodzienna.pl