Krótka historia Gumien

Pierwsza wzmianka o wsi Gumna pochodzi z 1523 roku. Najstarsi znani gospodarze w Gumnach, wymienieni w spisie z 1577 roku, nosili nazwiska Penkala, Łomny, Lomos, Niemiec, Graniec, Szkudla, Mulin i Macura.

Wioska spalona przez Duńczyków

W czasie wojny trzydziestoletniej Śląsk Cieszyński nawiedzały obce armie. W 1626 roku jedna z nich (musieli to być Duńczycy, bo to oni w tym roku grasowali w Księstwie Cieszyńskim) spaliła Gumną. Zniszczenia były tak wielkie, że w grudniu 1627 roku księżna cieszyńska Elżbieta Lukrecja, która nie narzekała na nadmiar gotówki, zwolniła mieszkańców Gumien z obowiązków pańszczyźnianych.

"…to jest i głupie i smutne"

Na początku XX wieku Gumnę nawiedziła seria pożarów. Po kolejnym pożarze w 1910 roku w tak pisano na łamach "Posła Ewangelickiego": "Niektórzy panowie na różne szmaty dają po 50 do 100 K[oron]; o wiele lepiej przysłużyliby się gminie, gdyby dla niej zechcieli jaką porządną sikawkę zakupić. Pewien tutejszy obywatel miał się wyrazić, że jak jeszcze zgore jedna chałupa, to potem bedom patrzeć zakupić jaką sikowkę. Gdyby to nie było bardzo smutne, taka rzecz, toby to było bardzo głupie; ale to jest i głupie i smutne” (1910, nr 42).

Widocznie musiała się spalić jakaś chałupa, bo w 1912 roku mieszkańcy Gumien założyli Ochotniczą Straż Pożarną.

Chłop z Gumien o konwencjach haskich

Również na początku XX wieku wielu polityków wiązało dużo nadzieje z konwencjami haskimi, widząc w nich sposób na ograniczenie wojen. Zdrowym rozsądkiem w tym przypadku wykazał się prosty chłop z Gumien, Jan Gembała. 15 sierpnia 1913 roku w Kisielowie odbyło się zgromadzenie, na którym rozmawiano także o konwencjach haskich. W relacji prasowej odnotowano, że "P. Jan Gembala z Gumien nie bardzo wierzy w ograniczenie zbrojeń i w sądy rozjemcze. W parlamencie pojedynkują się posłowie, w armii oficerowie, nic w tem dziwnego, że tego samego sposobu walki używają państwa pomiędzy sobą". Rok później wybuchła pierwsza wojna światowa.

Wójt, co Niemców i Czechów popierał

W 1910 roku w Gumnach mieszkało 290 Polaków i 22 Niemców. Mimo to, wójt Adam Siostrzonek był działaczem proniemieckiego ruchu ślązakowskiego. Gdy w 1908 roku wójtowie powiatu cieszyńskiego postanowili zmienić język protokołów gminnych z niemieckiego na polskim, protestowało zaledwie dwóch - w tym Siostrzonek. W latach 1918-1920 wójt Gumien życzył sobie przyłączenia wioski do Czechosłowacji, prenumerował czeskie gazety, a jego syn był aktywnym czeskim agitatorem. Cierpliwość polski władz wyczerpała się w listopadzie 1920 roku, czyli dopiero kilka miesięcy po podziale Śląska Cieszyńskiego. Starosta Żurawski na podstawie §96 Ordynacji gminnej rozwiązał wydział gminy Gumna (dziś powiedzieliśmy: radę gminy) i ustanowił Komisję Administracyjną, której przewodniczącym został Paweł Matula.