Cieszyński zoom na kulturę

Spotkanie zorganizowane z inicjatywy uczestników Kongresu Kultury i Komunikacji, który odbył się nad Olzą w grudniu, miało dać odpowiedź na pytania o miejsce instytucji kultury w życiu miasta, tego co dobre, i tego, co należy zmienić w ich funkcjonowaniu. - Poza tym spotkaniem, przystępujemy powoli do badań jakościowych kultury w mieście, które mają zakończyć się wnioskami, jakie zostaną włączone do strategii rozwoju kultury dla miasta Cieszyna - zapowiada Joanna Wowrzeczka ze Świetlicy Krytyki Politycznej "Na Granicy", gdzie odbyła się debata.

W spotkaniu wzięli udział szefowe i szefowie Cieszyńskiego Ośrodka Kultury "Dom Narodowy", Zamku Cieszyn, Biblioteki Miejskiej, Książnicy Cieszyńskiej. Z ważnych powodów rodzinnych w spotkaniu nie wziął udziału dyrektor Teatru im. Adama Mickiewicza. Wśród widzów debaty pojawiły się przede wszystkim osoby związane z cieszyńską kulturą i organizacjami pozarządowymi. Poza trzema radnymi (Haliną Bocheńską, Czesławem Banotem, Krzysztofem Herokiem), nie pojawił się nikt z przedstawicieli władz miasta. - Dla nas jest to znaczące, bo informacja była dość mocna eksponowana - skomentowała ten fakt Wowrzeczka.

Teatr im. Adama Mickiewicza: Pytania, które pozostały bez odpowiedzi

Informacja o tym, że Andrzej Łyżbicki, dyrektor teatru, z ważnych powodów rodzinnych nie weźmie udziału w debacie dotarła do organizatorów na 1,5 godz. przed jej rozpoczęciem. Mimo tego prowadzący spotkanie, Agnieszka Muras ze Świetlicy Krytyki Politycznej "Na Granicy" oraz Michał Paluch z Transgranicznego Centrum Wolontariatu, odczytali pytania, jakie miały zostać skierowane do dyrektora teatru. Jedno z nich dotyczyło m.in. opinii (organizatorzy zebrali je od wybranych mieszkańców oraz na forach internetowych na temat wszystkich jednostek), że "dyrektor dzisiejszej samorządowej instytucji kultury ma być menedżerem kultury. To wymóg współczesnych czasów i wolnego rynku. Wydaje się jednak, że nie dotyczy on instytucji, którą jest Teatr im. A. Mickiewicza w Cieszynie, funkcjonującej niezmiennie tak samo artystycznie, bez umiejętności pozyskiwania zewnętrznych środków finansowania, bez własnych projektów, bez troski o systematyczne pozyskiwanie widzów o różnych potrzebach estetycznych, bez profesjonalizmu, oryginalności i kreatywności. Oczywiście te wszystkie 'bez' nie oznaczają, że w mieście 'się nie dzieje'. Dzieje się, także na scenie teatru". Pytający chcieli również dowiedzieć się, dlaczego w nowym statucie nie ma już punktu obecnego w poprzednim, a dotyczącego wspierania ruchów społecznych i kulturalnych, jak zmienił się sposób finansowania jednostki w przeciągu ostatnich dwudziestu lat, dlaczego nie współpracuje ona z wolontariuszami, i dlaczego teatr nie próbuje dotrzeć ze swoją ofertą poprzez portale społecznościowe oraz media ogólnopolskie do potencjalnych odbiorców.

Cieszyński Ośrodek Kulturalny "Dom Narodowy": Pytania o program

- Dlaczego jeszcze nie ukazał się konkretny program działania? Jak wyobraża pani sobie kulturę? Jaka jest pani koncepcja kultury? - pytała dyrektorkę COK "Dom Narodowy" Katarzyna Słupczyńska. - Swój program, to co chciałabym wspólnie z Domem Narodowym zrobić, będę chciała przedstawić po wakacjach, bo w tej chwili analizuję ofertę. Program został przyjęty adekwatnie do roku szkolnego, dlatego na razie go nie zmieniamy - podkreślała kilkukrotnie Cecylia Gasz-Płońska, która zauważyła, że pewne zmiany zaszły w programie Święta Trzech Braci, które w tym roku będzie odbywać się nie tylko na rynku, ale i w innych częściach miastach. Poza siedzibę, na cieszyński rynek, przeniesiony został Targ Staroci, na który zaproszeni zostali rzemieślnicy i lokalni twórcy. Zapowiedziała, że o oczekiwania dotyczące oferty kierowanej przez nią instytucji będzie chciała zapytać samych mieszkańców, wykorzystując do tego lokalne media, stara się o pozyskanie środków zewnętrznych na remont budynku "Domu Narodowego", a także reorganizację godzin otwarcia.

Z powodu spotkania w Katowicach, dyrektorka COK "Dom Narodowy" nie wzięła udziału w całym spotkaniu i chociaż odpowiedziała na wszystkie pytania organizatorów, to zabrakło czasu na odpowiedzi na wszystkie te, które padały z sali (jeden z uczestników pytał, czy oprócz Bogusława Słupczyńskiego jeszcze jakiś pracownik "Domu Narodowego" straci pracę).- Dlaczego tak się dzieje, że gość zaproszony na spotkanie, które jest ważne dla miasta, musi nas nagle opuścić albo nie przyjść. Uważam, że to jest niepoważne. Zarówno w przypadku "Domu Narodowego", jak i teatru pytań byłoby najwięcej, bo ich działalność wywołuje największe emocje. Skąd ta ignorancja? - pytała Małgorzata Mendel, pomysłodawczyni i dyrektorka Festiwalu Muzyki Wokalnej "Viva il canto".

Biblioteka Miejska: To nie tylko miejsce wypożyczania książek

Zdecydowanie najmniej emocji wzbudziło funkcjonowanie Biblioteki Miejskiej, która pełni również zadania biblioteki powiatowej, co zresztą przyznali sami prowadzący mówiąc, że mieli trudności ze znalezieniem krytycznej opinii na jej temat. - Czy nie jest tak, że biblioteka przejmuje odbiorców Domu Narodowego poprzez coraz bardziej innowacyjne projekty, mechanizmy dotarcia do odbiorcy i szeroką ofertę - takiej, która nie jest bezpośrednio kojarzona ze standardową ofertą biblioteki miejskiej - dopytywał Michał Paluch. - Takie są standardy funkcjonowania dzisiejszej biblioteki. To nie tylko miejsce wypożyczania książek, ale i promowania czytelnictwa. Staram się, aby nasze działania oscylowały wokół książki i czytelnictwa, ale przyznaję, że czasem ta granica się zaciera - odpowiedziała Izabela Kula, która jednocześnie dodała, że wśród wyzwań przed jakimi stoi kierowana przez nią placówka jest zmiana wyposażenia oraz dostosowanie jej do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Książnica Cieszyńska: Wyjątkowa instytucja na mapie Polski

- Najważniejszym naszym atutem są zbiory, które sprawiają, że Cieszyn jest jedynym miastem tej wielkości w Polsce, w którym funkcjonuje naukowa biblioteka o charakterze zabytkowym, gdzie są zbiory biblioteczne tej rangi - podkreślał Krzysztof Szelong, dyrektor Książnicy Cieszyńskiej. - Naszym podstawowym zadaniem jest ochrona, zapewnienie trwałości dziedzictwa piśmienniczego, które stanowią nasze zbiory, i ta konieczność wynika nie tylko z prawa, ale to również zobowiązanie moralne wobec naszych przodków i przyszłych pokoleń. Zupełnie wyjątkowe w polskich warunkach dziedzictwo zasługuje, aby o nie dbać - dodał. Szelong przyznał, że najistotniejszym problemem z jakim boryka się zarządzana przez niego instytucja jest brak w Cieszynie środowiska naukowego, które byłoby zdolne skonsumować ten potencjał, jaki kryje się w murach Książnicy Cieszyńskiej, i to mimo jego wielokrotnych prób nawiązania współpracy z Uniwersytetem Śląskim.

Zamek Cieszyn: To co jest naszym atutem, jest też naszą słabą stroną

Mimo, że Zamek Cieszyn wśród mieszkańców Cieszyna kojarzony jest przede wszystkim z dizajnem i projektowaniem, to zakres jego działalności jest znacznie szerszy. Obejmuje on także opiekę nad tradycyjnym rzemiosłem i ginącymi zawodami, wspieranie lokalnej przedsiębiorczości, czy opiekę nad Wzgórzem Zamkowym. - Naszymi słabymi stronami jest to, co jest teoretycznie naszą silną stroną. Jesteśmy niezwykle oryginalnym miejscem i tak naprawdę ludzie nie mają doświadczenia z instytucją, która jest podobna do Zamku Cieszyn, wobec czego nie możemy liczyć na zrozumienie - przyznaje Ewa Gołębiowska, podkreślając, że kierowana instytucja stara się coraz bardziej wychodzić w przestrzeń miejską. Przykładem jest stworzenie koncepcji zagospodarowania Parku Kasztanowego, praca nad wdrożeniem nowych rozkładów jazdy dla miejskiej komunikacji, czy stworzenie Izby Cieszyńskich Mistrzów Rzemiosła w pracowni Jerzego Wałgi. Pytana o budżet przypomniała, że dwie trzecie jego części pochodzi ze środków zewnętrznych oraz jest wynikiem wypracowanych zysków, a pozostała część to dotacja miejska.

- Państwa działania wyznaczają charakter i organizację naszych działań, bo my próbujemy jakoś wypełnić lukę, która występuje miedzy instytucjami. Chcemy wiedzieć co nam zostaje, co możemy zmieniać, gdzie możemy pracować wspólnie - mówiła do przedstawicieli cieszyńskich jednostek kultury Wowrzeczka.