Włosi w Księstwie Cieszyńskim

Włosi zaczęli się osiedlać w Cieszynie pod koniec XVII wieku. Byli to przede wszystkim kupcy, prawdziwi biznesmeni, którzy potrafili wykorzystać położenie Cieszyna, znajdującego się na szlaku łączącym ziemie austriackie i czeskie z Krakowem, Wrocławiem i krajami niemieckimi. Jednocześnie utrzymywali kontakty z innymi Włochami, działającymi w różnych częściach monarchii Habsburgów, prowadząc w ten sposób biznes na skalę dotychczas niespotykaną wśród mieszkańców Cieszyna.

Włoscy kupcy często żenili się z bogatymi cieszyńskimi mieszczankami. Pierwszy tego typu ślub miał miejsce w 1680 roku, kiedy Sylwester Pino poślubił Annę Alberti, wdowę po cieszyńskim kupcu. Dzięki tego typu związkom Włosi zapewniali sobie finansową stabilizację, z kolei mieszczanki zdobywały przedsiębiorczych mężów.

Dość powiedzieć, że już w latach 1710-1720 na samym cieszyńskim rynku cztery kamienice należały do przybyszów z Italii.

Najsłynniejszym cieszyńskim Włochem był Dominik Salice-Contessa (zm. 1779), szef dużej kompanii handlowej. Założył pierwszą manufakturę w Cieszynie. Była to przędzalnia bawełny, gdzie zatrudniał 250 osób (w tym małe dzieci). Działał w czasie międzynarodowych targów handlowych organizowanych nad Olzą. Miał też duże gospodarstwo w mieście. Od nazwiska włoskiego przedsiębiorcy tereny jego dawnej posiadłości nazywano Konteszyńcem (obecnie dzielnica Czeskiego Cieszyna).

POLECAMY: Poczet książąt cieszyńskich

W drugiej połowie XIX wieku zmienił się charakter włoskiej imigracji. O ile wcześniej przeważali kupcy i rzemieślnicy, to wtedy większość przybyszy z Italii stanowili robotnicy, szukający zatrudnienia w rozwijającym się na Śląsku Cieszyńskim przemyśle. Część z nich zakładała tu rodziny i zostawała na stałe, jak Wincenty Fedrizzi, urodzony w 1871 roku w Piazzole di Lona robotnik pracujący za dniówkę ("nadziennik"), który 30 maja 1899 roku w Cieszynie ożenił się z Marią Grzybek.

Najsłynniejszą familią z Italii przybyłą w tym czasie byli Nardelli, pochodzący z miejscowości Sopramento di Trento (obecnie dzielnica Trydentu). Wśród urodzonych już na Śląsku Cieszyńskim potomków tej włoskiej rodziny znajdowali się Alojzy (zm. 1919), wychowanek polskiej szkoły w Karwinie, dziennikarz i redaktor "Głosu Ludu Śląskiego", Rudolf (1894-1915), nauczyciel, żołnierz Legionu Śląskiego, poległy w walkach koło Piasecznej, Julia (ur. 1890), uwieczniona przez Gustawa Morcinka w powieści "Czarna Julka" oraz Zdzisław (1913-2006), reżyser popularnej powieści radiowej "Matysiakowie".