Rotunda jest o sto lat młodsza?

Stojąca na Wzgórzu Zamkowym Rotunda romańska to duma Cieszyna. Była pierwszą chrześcijańską świątynią w mieście. Pełniła funkcję kaplicy grodowej podczas panowania cieszyńskich Piastów do 1653 roku. Gdy książęta zamieszkiwali stojący na wzgórzu zamek, przychodzili tutaj na nabożeństwa. Ten dawny kościółek jest uznawany za jeden z najstarszych i najpiękniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce. Jego wizerunek umieszczono zarówno na rewersie 20-złotowego banknotu, jak i na dwuzłotowej monecie poświęconej Cieszynowi.

Do tej pory historycy powszechnie uważali, że Rotunda powstała w XI wieku. Takie przypuszczenia wysnuto w trakcie badań archeologicznych prowadzonych na przełomie lat 40. i 50. XX wieku przez zespół Aliny Kietlińskiej. Zleciło je Państwowe Muzeum Archeologiczne z Warszawy. — Poszczególne warstwy, do których docierali archeolodzy, odsłaniały kolejne fazy budowy tutejszego grodu — tłumaczy Zofia Jagosz-Zarzycka, kierowniczka działu archeologii w Muzeum Śląska Cieszyńskiego.

W warstwie, którą uznano za współczesną dacie budowy Rotundy i którą określono na XI wiek, znaleziono wtedy ogromne ilości drewna z dawnego grodu średniowiecznego. Pochodziło ono m.in. z pomostów, budowli, dróg. Blisko siedem ton drewna ciężarówki wywiozły wtedy do Opola, gdzie słuch po nim zaginął. W zbiorach cieszyńskiego muzeum zachowała się jednak duża belka z tego znaleziska, którą muzeum wysłało niedawno do analizy dendrochronologicznej w Krakowie. To metoda, która na podstawie analizy wzorów słojów drzewa pozwala określić datę jego ścięcia z dokładnością przynajmniej do roku. — Wyniki badań belki określiły tę datę na 1180 rok. To może rzucić nowe światło na moment powstania Rotundy. Pojawiają się przypuszczenia, że może być młodsza o sto lat — mówi Jagosz-Zarzycka.

Archeolog zastrzega jednak, że nie jest to koronny dowód na to, że Rotundę wybudowano dopiero w XII wieku. — Trzeba by to potwierdzić kolejnymi dokładnymi badaniami, przeprowadzić nowe wykopaliska. Będziemy się starali to zrobić — dodaje.