, czwartek 25 kwietnia 2024
 Poczet książąt cieszyńskich (5): Czterej bracia
Dokument pergaminowy Bolesława I z 1426 r.-akt darowizny Aleszowi z Orle wsi Wędrynia ze zbiorów AP Cieszyn ZDPiP S.6. Fot. Renata Karpińska 



Dodaj do Facebook

Poczet książąt cieszyńskich (5): Czterej bracia

MICHAEL MORYS-TWAROWSKI
Czterej bracia, którzy rządzili Księstwem Cieszyńskim w połowie XV wieku, byli dosłownie ubogimi krewnymi wielkich tego świata. Za ich czasów doszło też do pierwszego w historii podziału Cieszyna.
Książę Bolesław I zmarł w 1431 roku, osieracając czterech nieletnich synów: Wacława I, Władysława, Przemysława II i Bolesława II. Teoretycznie przez kilka lat współrządzili całym dziedzictwem, ale faktycznie najwięcej do powiedzenia miała ich matka, Eufemia. Była to pierwsza kobieta, która rządziła Księstwem Cieszyńskim.

POLECAMY: Poczet książąt cieszyńskich (1): Mieszko

Z pochodzenia księżniczka mazowiecka, siostrzenica Władysława Jagiełły wychowała się w wielodzietnej rodzinie. Trudno powiedzieć, jak przebiegało to wychowanie. Jedna z sióstr Eufemii, wspólnie z kochankiem, zamordowała swojego męża. Inna słynęła z wielkiej siły fizycznej - podobno w rękach wykręcała podkowy. Nie słychać, by księżna cieszyńska szła w ślady swoich sióstr. Jej rządy upływały przede wszystkim na łataniu dziur w książęcym budżecie, o czym świadczy m.in. sprzedaż Frydku.

Czterej bracia rządzący Księstwem Cieszyńskim nie zapisali się niczym szczególnym. Najstarszy, Wacław I, w młodości zobaczył trochę wielkiego świata, bo był paziem cesarzowej Barbary Cylejskiej, rudowłosej awanturnicy nazywanej Messaliną swoich czasów. Większość życia Wacław spędził w Bielsku, gdzie zmarł w 1474 roku po czterdziestu jeden latach bezbarwnych rządów. Ożenił się z 35-letnią wdową, matką czworga dzieci. Po kilku latach bezskutecznych starań o potomka, porzucił żonę, zarzucając jej niepłodność.

POLECAMY: Poczet książąt cieszyńskich (2): Kazimierz I

Drugi z braci, Władysław, spędził trochę czasu u boku swojego bliskiego kuzyna, cesarza Fryderyka III (matki naszego książątka i potężnego władcy były siostrami). Zwiedził Włochy, był też w Portugalii, gdzie został wysłany po narzeczoną kuzyna, ale trudno powiedzieć, czy pozwoliło mu to rozszerzyć horyzonty. Rezydował w Głogowie, a w zasadzie w tej połowie Głogowa, która należała do książąt cieszyńskich. Popierał czeskiego króla Jerzego z Podiebradu, co skończyło się dla naszego książątka tragicznie. W październiku 1459 roku został ciężko ranny w czasie oblężenia zbuntowanego Wrocławia i w wyniku obrażeń zmarł cztery miesiące później.

Trzeci, Przemysław II, był księciem-awanturnikiem, który wmieszał się w konflikt między różnymi kandydatami do czeskiej korony. W ciągu swojego panowania zdążył poprzeć wszystkich trzech. Od jego z nich, Macieja Korwina, wziął pieniądze na werbunek wojska zaciężnego, jednak zdefraudował znaczną część pieniędzy. Wściekły Korwin chciał pozbawić Przemysława posiadłości, ale interwencja polskich wojsk pod wodzą Jakuba z Dębna uratowała Cieszyn dla naszych Piastów.

POLECAMY: Poczet książąt cieszyńskich (3): Przemysław Noszak

Czwarty z braci, Bolesław II, był blisko związany z Krakowem i nieraz powtarzał, że chciałby widzieć Śląsk w granicach Królestwa Polskiego. Może wpływ na to miało jego małżeństwo z kuzynką króla Kazimierza Jagiellończyka, ale książę cieszyński nie był osamotniony w swoich życzeniach. Nawet potężny Wrocław słał poselstwa do Krakowa z prośbą o przyłączenie do Polski. Panujący w tym czasie Jagiellonowie nie myśleli w kategoriach interesu państwa, ale własnej rodziny. Kazimierz Jagiellończyk zamiast widzieć Śląsk w granicach Polski wolał osadzić swojego syna na czeskim tronie. Czasami można spotkać się z twierdzeniami, że Śląsk odłączył się do Polski głównie za sprawą miejscowych Piastów w XIV wieku, którzy złożyli hołd lenny królowi Czech, zapominając, że nie mieli oni innego wyjścia. Tymczasem przesądziły o tym wydarzenia o stulecie późniejsze, a przyczyną takiego, a nie innego obrotu rzeczy, był dynastyczny egoizm Jagiellonów.

Przemysław II i Bolesław II rezydowali w Cieszynie. Około 1442 roku podzielili się miastem: pierwszy z nich wziął część wschodnią, drugi zachodnią, ale trudno powiedzieć, gdzie dokładnie przebiegała granica. Podział ten podobny jest trochę do tego z 1920 roku - jeden i drugi przyniósł poważny kryzys gospodarczy. Na szczęście ten średniowieczy okazał się nietrwały. Bolesław II zmarł w 1452 roku, nie mając trzydziestu lat, pozostawiając jednego syna, Kazimierza II. Właśnie Kazimierz w 1477 roku po śmierci Przemysława odziedziczył zachodnią część Cieszyna i doprowadził do zjednoczenia miasta.

POLECAMY: Poczet książąt cieszyńskich (4): Bolesław I
Komentarze: (6)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

i dziękuję za ciekawą lekcję historii w Cieszyńskim portalu.

Leko się czyta, ciekawy pomysł! Równie czekam na kolejne.Pozdrowienia

MUZEUM w Cieszynie ma nieprzebrane i nie wystawione mnóstwo ciekawych dokumentów i rekwizytów.
W Opawie (Czechy) też jest dużo cennego materiału na ten temat !

Autora !

zawsze czekam na kolejne części

Zgrabnie opisane rządy "tetrarchów"

Dodaj komentarz

Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

Więcej informacji na temat formatowania

Image CAPTCHA
Wpisz znaki widoczne na obrazku.
reklama
reklama