Działacze nieźle (na)miyszali

– W związku z informacjami, które pojawiły się ostatnio w związku z „Miyszanim łowiec” w Koszarzyskach oświadczam niniejszym, że jest to plagiat! Autorem i właścicielem pomysłu „Miyszanio łowiec” była od samego początku Sekcja Ludoznawcza ZG PZKO oraz MK PZKO w Jabłonkowie. Opublikowane ostatnio informacje mogą sugerować, że jest to kolejna, dziewiąta edycja tej popularnej imprezy. Ponieważ może chodzić o celową dezinformację uczestników tej imprezy przez osoby stowarzyszone wokół Spółki Koliba, oświadczam, że nie jest to kolejna edycja „Miyszanio łowiec” oraz że ani Sekcja Ludoznawcza ZG PZKO, ani MK PZKO Jabłonków nie mają z tą imprezą nic wspólnego – napisał do nas prezes jabłonkowskiego koła PZKO, Jan Ryłko.

Co to jest właściwie „miyszani łowiec”? Chodzi o prastary zwyczaj, znany w całym Łuku Karpackim, rozpoczynający co roku wypas owiec na górskich halach. Jest zawsze ceremonia oprowadzania owiec we wspólnym kręgu wokół jodełki, spędzanie ich do koszora, okadzanie, wspólna modlitwa. Wreszcie pierwsze dojenie.

Mieszanie owiec organizuje się po obu stronach granicy. Tylko na terenie Trójwsi odbywają się dwie takie imprezy – jedną urządza w Istebnej-Stecówce Henryk Kukuczka, drugą – w Koniakowie – Piotr Kohut. Obaj są „łowczorzami” i mają własne stada. I dlatego podczas imprezy skupiają się na samym pasterskim zwyczaju. „Miyszani łowiec” w Koszarzyskach było zawsze imprezą folklorystyczną, na której można nie tylko obejrzeć obrzędy pasterskie, ale też występy zespołów folklorystycznych i kapel czy rzemieślników. I właśnie o to poszło. O tzw. „gorolski know how”.

Prezes Jan Ryłko ma rację. Pierwsze „Miyszani łowiec” na Zaolziu, w koszarzyskim „Dołku”, odbyło się przed pięcioma laty, a zorganizowały je Sekcja Ludoznawcza wspólnie z jabłonkowskim Kołem PZKO. Wspomagali je jednak koszarzyscy pezetkaowcy i władze gminy. Po roku dołączyło do organizatorów działające przy jabłonkowskim Kole Ognisko Oddziału Górali Śląskich Związku Podhalan. Jego prezesem był wówczas Leszek Richter, zarazem prezes Sekcji Ludoznawczej. Przed dwoma laty jednak na prezesa ogniska wybrano Lenkę Kożdoń z Koszarzysk i to ona organizowała, jeszcze wspólnie z jabłonkowskimi pezetkaowcami, „Miyszani” przed rokiem. Przed rokiem też Lenka Kożdoń i kilku jej przyjaciół – po konflikcie z zarządem MK PZKO w Jabłonkowie – pożegnali się z Ogniskiem Oddziału Górali Śląskich i założyli w Koszarzyskach własne ognisko. I to ono organizuje tegoroczną edycję imprezy.

– To byli ludzie, którzy nigdy nie pracowali społecznie, nie mieli zielonego pojęcia o tym, jak zorganizować dobrą imprezę – mówi prezes Ryłko. – Współpracując z nami, mogli się wszystkiego dowiedzieć – jak zrobić dobrą, dochodową imprezę, jak dotrzeć do hojnych sponsorów, do zespołów folklorystycznych i kapel, rzemieślników. Gdy już dostali gotową „instrukcję obsługi”, pożegnali się z nami.

Lenka Kożdoń oponuje: – Nikt nikomu nie broni robić własnego „miyszanio łowiec”, kiedyś przecież odbywało się na każdym sałaszu. Tylko na terenie Koszarzysk bywały ongiś aż cztery. A co do „miyszanio” w Koszarzyskach – kiedyś Leszek Richter zobaczył ten obrzęd na Stecówce w Polsce i zapragnął przeniść go na Zaolzie. Myślał wtedy o Bagińcu. Powiedzieliśmy mu z mężem, że u nas organizujemy już jakiś czas – od 2001 roku – Koszarzyszczański Jarmark. I że w ramach tej imprezy można by zorganizować też „miyszani”. I tak się stało. My kontynuujemy teraz tę tradycję. Jeszcze raz powtarzam – niech jabłonkowianie urządzą własne „miyszani”. To nasze to nie plagiat, przecież w różnych gminach odbywają się majówki, dożynki, a nikt nikogo za to nie napada.

Jan Ryłko nie daje jednak za wygraną. – Oczywiście, możemy zorganizować własne „miyszani”. Tu jednak chodzi o zasady. Uważam, że to wszystko można było inaczej załatwić, ale ze strony Koszarzysk zabrakło odrobiny dobrej woli i kultury. W ub. roku to właśnie nasze koło PZKO zarezerwowało termin na „miyszani” w koszarzyskim „Dołku”. Kiedy wysłaliśmy w tej sparwei list do Urzędu Gminy w Koszarzyskach, odpowiedziano nam, że termin jest zarezerwowany „dla organizatorów”. Jak się jednak później okazało, to nie my byliśmy tymi organizatorami, nawet nie koszarzyscy pezetkaowcy, a Spółka Koliba. To jest niemoralne...

Co sądzi o tym wszystkim Piotr Kohut z Koniakowa, prezes Oddziału Górali Śląskich Związku Podhalan? – Uważam, że chodzi o nieporozumienie, ktoś chce po prostu zaistnieć przez krytykę. Nie chcę tego sporu komentować. Powiem tylko jedno – to nie „po gorolsku”. Gorole jak się powadzóm, to się pobijóm, a potym idóm razym na półke – stwierdził Kohut.

„Miyszani łowiec” w Koszarzyskach odbędzie się dzisiaj. Początek o godz. 10.00.