Krótka historia Brzezówki

Pierwsza wzmianka o Brzezówce pochodzi z 1426 roku. Początkowo używano nazwy Brzezowice, nazwa Brzezówka pojawia się w dokumentach po raz pierwszy w 1523 roku. Pierwotnie wieś była własnością szlachecką, później przejęli ją Piastowie cieszyńscy. Książąt cieszyńskich, mimo, że często tonący w długach, stać było na wielkopańskie gesty. W 1612 roku książę Adam Wacław podarował Brzezówkę swojej kochance Małgorzacie Kostlachównie.

Około 1630 r. w Brzezówce było 24 właścicieli gruntów, czyli - licząc po około 5 osób na gospodarstwo - miała około 120 mieszkańców. Dokładniejsze statystyki pochodzą z lat późniejszych. W 1785 roku w Brzezówce były 34 domy, w których mieszkały 204 osoby - 117 protestantów i 87 katolików. W 1900 roku wieś miała 460 mieszkańców - 253 katolików i 87 protestantów.

W 1900 roku francuska spółka Gabriela Chanove szukała złóż węgla w Brzezówce. Odwierty wykonano na terenie gospodarstwa Stoszka (niedaleko granicy z Pogwizdowem), ale ich wyniki zachowano w tajemnicy. Przypuszczalnie potwierdzono istnienie złóż węgla, gdyż Chanove wykupił grunt Stoszka. Ostatecznie w Brzezówce kopalnia nie powstała, a kilka lat później odkryto złoża węgla w Pogwizdowie.

Rozwój przemysłu na Śląsku Cieszyńskim miał również swoją ciemną stroną - wraz z napływem szukających pracy imigrantów wzrastał poziom przestępczości. Brzezówkę przez brak kopalni ominął taki los, ale nie oznacza to, że we wsi było bezpiecznie. W 1911 roku przekonał się o tym gajowy Józef Wenglorz, który został pobity przez braci Józefa i Pawła Kretów oraz Józefa i Pawła Gabzdylów. Przestępcy zostali skazani na kilka dni aresztu. Józef Kret "odgrażał się cynicznie, że lepiej jest człowieka zabić niż zająca, gdyż za człowieka dostanie się tylko 24 godziny, za zająca 14 dni”. Za swoje spostrzeżenie dostał 3 miesiące więzienia.

Józef Kret zginął tragicznie pięć lat później, w 1916 roku, z rąk własnego brata Franciszka. "Obaj wracali wozem z Cieszyna. Niedaleko domu matki Franciszek (służący w wojsku) zrzucił bratu kapelusz. Józef zażądał podniesienia kapelusza, lecz Franciszek się sprzeciwił, twierdząc, iż Józef jako rekrut, sam sobie powinien podnieść kapelusz. Z powodu głupstwa przyszło do bójki, podczas której Franciszek ugodził nożem brata Józefa w pierś tak, iż ranił go w serce. Śmiertelnie ugodzony po kilku minutach umarł” - relacjonowała "Gwiazdka Cieszyńska”.

Na początku XX wieku wójtem Brzezówki był Jerzy Kabiesz, związany z polskim ruchem narodowym. Z tego powodu krytykował go proniemiecki "Ślązak”, nazywając go złośliwie "baszą brzezóweckim”. Pisał, że ulubione zajęcia wójta to "dźwiganie szkła pod nos”. – Nienawidzi także nasz wójt "horyłki” z całej duszy. Gdzie tylko takową ujrzy, zaraz zabierze się do jej "zgładzenia z świata” i dokona, to mu i przeciwnik przyznać musi, dzieła tego sumiennie i skutecznie - można było przeczytać w jednej z korespondencji.

W 1907 roku na gospodarstwie Józefa Suchanka w Brzezówce wykopano garnek, w którym znajdowało się dwa i pół kilograma srebrnych monet. Miały napis "Ferdynand”, orła austriackiego i wyryty rok 1625. Przypuszczalnie ktoś ukrył ten skarb w czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) i nigdy nie miał okazji po niego wrócić.