Żyd Wieczny Tułacz na granicy polsko-czechosłowackiej

"Rosenfeld początkowo stał na moście, później przyniesiono mu krzesło, pamiętali jego współwyznawcy i o wiktuałach" - donosił "Nasz Kraj". - "Gdy deszcz padał, pozwolono mu na przebywanie w budce celnej po czeskiej stronie. Po obydwu stronach mostu zebrały się tłumy żywo gestykulujących żydów, którzy byli ciekawi, jak całe zajście zostanie zlikwidowanem".

50-letni Rosenfeld był człowiekiem schorowanym. Jego lekarz, dr Faix, "orzekł, iż leczy go od 10 lat, człowiek ten cierpi na astmę i zapalenie nerek, a z tego powodu nie ręczy za następstwa tego zajścia". Przedstawiciele żydowskiej gminy wyznaniowej zwrócili się do swoich współwyznawców w Pradze z prośbą o pomoc, dodatkowo o godzinie 21 wysłali jeszcze deputację do czechosłowackiego radcy rządowego, ale ten ich nie przyjął ze względu na późną porę. Rosenfeld spędził na moście noc. Dopiero w południe następnego dnia - po interwencji Ligi Praw Człowieka w ministerstwach spraw zagranicznych i wewnętrznych w Pradze - zgarnęła go czechosłowacka żandarmeria. W urzędzie Rosenfeld pokłócił się z inspektorem policji, ten wniósł na niego skargę, w efekcie czego kolejną noc zamiast na moście spędził w areszcie.

W poniedziałek, 17 lipca 1933 roku, odbyła się rozprawa przed czechosłowackim sądem. Rosenfelda oskarżono o nielegalne przekroczenie granicy i obrazę urzędów państwowych. Od pierwszego zarzutu został uwolniony, w przypadku drugiego został skazany, ale na poczet kary zaliczono mu pobyt w areszcie.

Jakim cudem w ogóle ten mieszkaniec Czeskiego Cieszyna wylądował na moście? Rosenfeld, którego prawdziwe nazwisko brzmiało Durchford, urodził się w 1883 roku w Bochni, ale już od drugiego roku życia mieszkał w Cieszynie, a od 1911 roku w jego części, która w 1920 roku znalazła się w granicach Czechosłowacji. Służby państwowe zainteresowały się nim, gdy odkryły, że rozprowadza fałszywe pięciokoronówki. Uznano, że jego paszport jest nieważny, ale Rosenfeld znalazł wyjście z sytuacji i zaczął się legitymować polskim paszportem. Po jakimś czasie został wydalony z Czechosłowacji do Polski. Jednak zdaniem polskich władz przebywał tak długo poza granicami kraju, że utracił obywatelstwo.

Incydent, o którym rozpisywało się w prasie krajowej i zagranicznej (bohater dorobił się przezwiska "Żyd Wieczny Tułacz"), skończył się tak, że Kiwe Rosenfeld znowu mieszkał, jak dawniej, w Czeskim Cieszynie. Można przypuszczać, że noc na moście miała reperkusje zdrowotne, bo zmarł niespełna pół roku później.

"Przykład Rosenfelda jest jaskrawą ilustracjądo jakich konieczności doprowadza ustawodawstwo i administracjia w rozszarpanym kraju naszym" - komentował "Nasz Lud". - "Zamiast żeby kwestję przynależności państw[owej] załatwione było jasnemi i prostemu zasadami, to ustawodawstwo obu państw skomplikowało sprawę tę różnymi umowami, rozporządzeniami i dodatkami do tychże w sposób tak niesłychany, że już teraz rzadko który prawnik wyzna się w labiryncie odnośnych przepisów".