Sensacyjne odkrycie w Książnicy Cieszyńskiej

W marcu 2014 r. podczas inwentaryzacji księgozbioru Leopolda Jana Szersznika uwagę Jolanty Sztuchlik z Książnicy Cieszyńskiej zwróciła jedna z ksiąg z działu Antiquitates Typographicae (Starożytności typograficzne). - Był to wolumin o wymiarach 31 x 21 cm, o łącznej objętości 217 kart, wydrukowany piękną gotycką czcionką i oprawiony w nieusztywniony pergamin koloru brązowego. Foliał sprawiał wrażenie cennego, a zarazem tajemniczego, bo, choć już w czasach Leopolda J. Szersznika zakwalifikowany został do działu biblioteki, w którym znajdują się najstarsze i najcenniejsze druki, a co więcej - zawierał niezwykle piękne drzeworytowe ilustracje oraz inicjały o charakterze figuralnym, pozbawiony był karty tytułowej i początkowych stron, a co za tym idzie - pozostawał niezidentyfikowany. Dodatkowo druk został ozdobiony ręcznie przy pomocy tzw. rubrykowania. Był to często wykorzystywany w średniowieczu sposób zdobienia rękopisów i inkunabułów, polegający na zaznaczaniu na czerwono niektórych liter i ważniejszych fragmentów tekstu - wyjaśnia Jolanta Sztuchlik, która dodaje, że po przeprowadzeniu analizy tekstu okazało się, że jest to pierwsze wydanie Nowego Testamentu w tłumaczeniu Marcina Lutra, wydane w 1522 r. w Wittenberdze staraniem Lucasa Cranacha starszego i Christiana Döringa, w drukarni Melchiora Lottera starszego, ozdobione drzeworytowymi ilustracjami autorstwa Lucasa Cranacha starszego.

Choć dzieło to zostało wydane w bardzo wysokim na owe czasy nakładzie, liczącym 3 000 egzemplarzy, w zbiorach polskich należy do rzadkości. Katalog centralny starych druków Biblioteki Narodowej w Warszawie oprócz druku będącego własnością Książnicy Cieszyńskiej notuje tylko trzy egzemplarze dzieła - dwa w Toruniu (w Bibliotece Głównej UMK i w Książnicy Miejskiej) oraz jeden w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Co ciekawe, tego cennego tłumaczenia M. Lutra nie posiada Biblioteka im. B. R. Tschammera w Cieszynie, w której znajduje się bardzo wiele wydań Biblii, a zwłaszcza Biblii Lutra.

Prezentacja ujawnionego w Książnicy Cieszyńskiej egzemplarza Biblii wrześniowej odbędzie się w poniedziałek o godz. 17.00 w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej. Będą jej towarzyszyć wykłady dr. Jerzego Sojki (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie) pt. "Marcin Luter i tłumaczenie Pisma Świętego" oraz Jolanty Sztuchlik (Książnica Cieszyńska) pt. "Biblia wrześniowa. Pierwsze wydanie Nowego Testamentu Lutra z 1522 r. w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej". Więcej informacji na temat cennego znaleziska można uzyskać tutaj.

Ponownie cieszyński egzemplarz Biblii wrześniowej zaprezentowany zostanie publicznie podczas Nocy Muzeów, która w tym roku wypada w piątek 23 maja.