, sobota 20 kwietnia 2024
Pierwszy kasztelan cieszyński
Herb rodu Gryfitów, z którego pochodził pierwszy znany kasztelan cieszyński. fot: Wikimedia Commons / projekt graficzny Tadeusz Gajl, wersja wektorowa Bastian



Dodaj do Facebook

Pierwszy kasztelan cieszyński

MMT
Pewnej nocy w 1224 roku Prusowie uderzyli na polskie grody w ziemi chełmińskiej. Atak zakończył się masakrą Polaków. Dwaj dowódcy zginęli z bronią w ręku. Trzeci, Jan Klimontowic, uciekł z pola walki, ściągając potępienie na siebie i swój ród. Dość szybko udało mu się wyjść na prostą - kilka lat później był już kasztelanem cieszyńskim.

W 1223 roku polscy książęta dzielnicowi zorganizowali wyprawę krzyżową przeciwko pogańskim Prusom. Wielkich sukcesów nie odnieśli, ale udało im się odbudować kilka grodów na granicy mazowiecko-pruskiej i postawić na ich straży pewną grupę rycerzy. Dowódcami mianowano Dersława Abrahamowica i Budzisława Krzesławica z rodu Odrowążów oraz Jan Klimontowica (tj. syna Klimenta = Klemensa) z rodu Gryfitów-Świebodziców. Spokój na granicy nie trwał długo, bo pewnej nocy w 1224 roku Prusowie napadli na polskich rycerzy. Zaskoczenie było tak wielkie, że starcie przerodziło się w prawdziwą masakrę Polaków. Zginęli także Dersław i Budzisław. Tymczasem trzeci dowódca, Jan Klimontowic, zamiast walczyć, wraz z kilkoma krewniakami uciekł z pola walki.

Zapanowało wielkie oburzenie. Represje dotknęły nie tylko Jana, ale i przywódcę rodu Gryfitów, wojewodę krakowskiego Marka. Książę krakowski Leszek Biały pozbawił go urzędu. Gryfici nie pozostali mu dłużni i w 1225 roku zorganizowali przeciwko niemu spisek. Jego celem było wprowadzenie na krakowski tron śląskiego księcia Henryka Brodatego. Ten rzeczywiście zjawił się w Małopolsce, przez osiem dni oblegał Wawel, ale później zwinął oblężenie i pogodził się ze swoim kuzynem.

W takiej sytuacji Jan Klimontowic wraz ze swoimi braćmi Klemensem i Wierzbiętą schronili się na dworze księcia opolsko-raciborskiego Kazimierza. Szybko stali się zaufanymi ludźmi tego Piasta - Klemens został wojewodą opolskim, Wierzbięta dostał nadzór na rozbudową zamku opolskiego, a Jan otrzymał m.in. kasztelanię cieszyńską. W ten sposób stał się pierwszym znanym z imienia kasztelanem cieszyńskim.

Po śmierci Leszka Białego (zginął w 1227 roku) Klemens i Wierzbięta powrócili do Małopolski, z kolei Jan zdecydował się pozostać na Śląsku. Żył jeszcze w 1243 roku, zmarł przypuszczalnie w 1244 roku.

Synem Jana był Sulisław, późniejszy kanonik krakowski i (przypuszczalnie) opat benedyktynów w Tyńcu. Studiował w Padwie i aby pokryć koszty związane z wyjazdem do Italii jego ojciec musiał sprzedać wioskę Szczyrzyc (obecnie w powiecie limanowskim). Syn cieszyńskiego kasztelana jest pierwszą znaną osobą związaną ze Śląskiem Cieszyńskim, która zdobyła wyższe wykształcenie.

Komentarze: (0)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

Dodaj komentarz

Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

Więcej informacji na temat formatowania

Image CAPTCHA
Wpisz znaki widoczne na obrazku.
reklama
reklama