Magiczny realizm w „Ochorowiczówce”

Julian Ochorowicz był jedną z najciekawszych osobistości polskiej nauki w okresie pozytywizmu i przed I wojną światową. To na nim Bolesław Prus wzorował postać naukowca Juliana Ochockiego w „Lalce”, najważniejszej powieści w dziejach literatury polskiej. Ochorowicz działał na pograniczu nauki, literatury, techniki i wiedzy tajemnej. W wielu dziedzinach był prekursorem.Jako psycholog zajmował się spirytyzmem, okuktyzmem i telepatią, prowdził laboratorium psychologii eksperymentalnej. Intrygowały go kwestie technicznego przenoszenia dźwięków, światła i obrazów na dalekie odległości. Jako wynalazca uważany jest za prekursora radiofonii i telewizji. Udoskonalał telefonię i propagował ją w Paryżu, Brukseli i Petersburgu. Zagadnienie przesyłania obrazu telewizyjnego opracował teoretycznie już w 1877 roku. Jako redaktor czasopism i publicysta przyjaźnił się z wybitnymi polskimi pisarzami, m.in. z Bolesławem Prusem, Władysławem Reymontem i Marią Konopnicką.

Julian Ochorowicz mieszkał w Wiśle w latach 1903 – 1914. Razem z Bogdanem Hoffem, architektem i etnografem, zbudował tu kilka willi – pensjonatów, był propagatorem Wisły jako ośrodka uzdrowiskowo- wypoczynkowego, współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Wisły i Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid”. Mieszkając w Wiśle nadal intensywnie zajmował się działalnością naukową, szczególnie badaniem spirytyzmu, który pod jego wpływem rozwinął się później w tej miejscowości w okresie międzywojennym. W swojej wiślańskiej willi nazywanej „Ochorowiczówką” gościł wybitnych przedstawicieli polskiej kultury, zwłaszcza literatury. Odwiedzał go tutaj jego szkolny kolega Bolesław Prus, którego kilka lat wcześniej zainspirował do napisania powieści „Faraon”, a Władysław Reymont, inny polski wybitny powieściopisarz i noblista w dziedzinie literatury, właśnie tutaj zaczął pisać „Chłopów”.

Po pożarze w 2014 roku zniszczona i już przedtem podupadła „Ochorowiczówka” została sprzedana prywatnemu inwestorowi. Ta kontrowersyjna decyzja samorządowych władz Wisły okazała się szczęśliwa. Właśnie w tym miejscu Fundacja Polski Konwój Kultury postanowiła zlokalizować Muzeum Magicznego Realizmu i umieścić w nim swoje zbiory polskiego malarstwa magicznego realizmu - m.in. obrazy Zdzisława Beksińskiego, Rafała Olbińskiego, Marcina Kołpanowicza i Tomasza Sętowskiego. Będzie to największa stała ekspozycja malarstwa tego gatunku w Europie. Jak informuje Sebastian Chachołek, inicjator nowego muzeum w „Ochorowiczówce”, w willi znajdzie się również stała wystawa poświęcona życiu, twórczości, badaniom i wynalazkom Juliana Ochorowicza.

Zrealizowana dzięki prywatnym inwestorom odbudowa „Ochorowiczówki” trwała trzy lata i kosztowała trzy miliony złotych. 1 maja b.r. Muzeum Magicznego Realizmu w Wiśle zostanie otwarte dla zwiedzających.