Książnica Cieszyńska: W poszukiwaniu niepublikowanych materiałów nt. cieszyńskich żołnierzy niepodległości

Henryk Flame - ur. we Frysztacie. Działacz ruchu oporu, kapitan NSZ, nazywany „najsławniejszym śląskim partyzantem”. Jeden największych bohaterów polskiego podziemia antykomunistycznego. Zamordowany w 1947 r. fot. PD Polish/wikimedia commons

Na ekspozycji przedstawione zostaną sylwetki ponad dwudziestu postaci ze Śląska Cieszyńskiego, które położyły największe zasługi w walce o niepodległość Rzeczypospolitej, począwszy od pierwszej wojny światowej, a na partyzantce antykomunistycznej pierwszych lat po drugiej wojnie światowej skończywszy. W związku z tym biblioteka zwraca się z prośbą o kontakt do wszystkich, którzy są w posiadaniu niepublikowanych materiałów, które mogłyby wzbogacić przygotowywaną ekspozycję.

- Będąca już w zaawansowanym stadium praca nad wystawą pokazała, że w przypadku wielu postaci, nawet tych powszechnie znanych i zaliczających się do ścisłego kanonu historycznych bohaterów Śląska Cieszyńskiego, zasób dostępnych materiałów ikonograficznych jest nader skąpy. Dlatego na wagę złota może być każda fotografia, dokument czy nawet ustna relacja - wyjaśnia Wojciech Święs z Książnicy Cieszyńskiej i zaznacza, że na wystawie nie będą eksponowane oryginały. Wystawa otrzyma bowiem formę planszową zatem nie będzie potrzeby długotrwałego wypożyczania pamiątek, a jedynie ich udostępnienia do zeskanowania bądź sfotografowania. - Wszystkie osoby zainteresowane współpracą proszone są o kontakt z pracownikiem Książnicy Cieszyńskiej Rafałem Cholewą pod numerem telefonu (33) 8513842 (w godz. 10.00-16.00) lub adresem mailowym cholewa@kc-cieszyn.pl - apeluje Święs.

Lista postaci, na temat których Książnica poszukuje materiałów:

Adamecki Bernard (1897-1952), ur. w Marklowicach Dolnych. Oficer lotnictwa w stopniu pułkownika. Szef Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK. Uczestnik powstania warszawskiego. Wykładowca w wyższych szkołach lotniczych. Zamordowany przez władze komunistyczne.

Barteczek Franciszek (1891-1983), ur. w Dziećmorowicach. Nauczyciel, działacz społeczny. Jeden z przywódców przewrotu wojskowego w 1918 r. [prosimy o kontakt rodzinę p. Franciszka Barteczki z Jasienicy!]

Błaszczyk Karol Emeryk (1910-2001), ur. w Boguminie. Organizator i dowódca sieci wywiadu przemysłowego „Lido”. Zastępca dowódcy Oddziału Drugiego Sztabu Okręgu Śląskiego ZWZ-AK.

Derlich Leon (1905-1965), ur. w Karwinie. Dialektolog, publicysta, który pozostając obłożenie chory, był współpracownikiem komórek ruchu oporu na Zaolziu oraz organizatorem pomocy dla więźniów obozów koncentracyjnych w czasie II wojny światowej.

Flame Henryk (1918-1947), ur. we Frysztacie. Działacz ruchu oporu, kapitan NSZ, nazywany „najsławniejszym śląskim partyzantem”. Jeden największych bohaterów polskiego podziemia antykomunistycznego. Zamordowany w 1947 r.

Heczko Paweł (1906-1946), ur. w Brennej. Działacz ruchu oporu. Najsłynniejszy dowódca Oddziału Partyzanckiego AK i NSZ „Wędrowiec”. Zamordowany przez władze komunistyczne.

Langer Gwido Karol (1894-1948), ur. w Żylinie. Kryptolog. Kierownik Biura Szyfrów, gdzie pod jego dowództwem w 1932 r. grupa polskich kryptologów złamała system niemieckiej maszyny szyfrowej Enigma.

Łysek Jan (1887-1915), ur. w Jaworzynce. Nauczyciel, poeta nazywany „śląskim Tetmajerem”, działacz społeczny. Jeden z twórców oraz dowódców kompanii śląskiej Legionów Piłsudskiego.

Matuszek Rudolf (1892-1949), ur. w Kiczycach. Nauczyciel, oficer Wojska Polskiego w stopniu podpułkownika, komendant Szkoły Podoficerskiej Piechoty dla Małoletnich w Nisku. Odznaczony Virtuti Militari uczestnik I wojny światowej, wojny polsko-ukraińskiej, wojny polsko-bolszewickiej i II wojny światowej.

Mrózek Jan (1913-1945), ur. w Wędryni. Dowódca wiedeńskiej komórki sieci wywiadowczej dalekiego zasięgu AK “Stragan”.

Musioł Paweł (1905-1943), ur. w Lesznej Górnej. Wybitny działacz społeczno-kulturalny, publicysta, nauczyciel. Organizator i kierownik ruchu oporu na Śląsku Cieszyńskim w latach 1939-1941.

Pilch Adolf (1914-2000), ur. w Wiśle. Cichociemny, żołnierz ruchu oporu, jeden z najsłynniejszych polskich partyzantów.

Skrzypek Ludwik (1891-1965), ur. w Górkach Wielkich. Nauczyciel, przedsiębiorca. Jeden z inicjatorów i przywódców przewrotu wojskowego w Cieszynie w 1918 r. Organizator i dowódca Pułku Piechoty Ziemi Cieszyńskiej.

Szczurek Jerzy (1892-1941), ur. w Kostkowicach. Nauczyciel. Odznaczony Virtuti Militari uczestnik I wojny światowej, wojny polsko-czeskiej, wojny polsko-bolszewickiej. Twórca Milicji Polskiej Księstwa Cieszyńskiego. Komendant Tajnej Organizacji Wojskowej w 1920 r. Działacz konspiracyjny podczas II wojny światowej.

Wadoń Jan (1888-), ur. w Kętach. Bojowiec PPS w Kongresówce, działacz PPSD Galicji i Śląska Cieszyńskiego, redaktor prasy socjalistycznej, legionista, twórca i dowódca „Konfederacji Śląskiej”, w latach dwudziestych szef komórki wywiadu w Cieszynie.

Zych Ludwik (1894-1964), ur. w Rychwałdzie. Oficer Wojska Polskiego w stopniu podpułkownika. Żołnierz kompanii śląskiej Legionów Piłsudskiego. Uczestnik wojny polsko-ukraińskiej, polsko-bolszewickiej oraz II wojny światowej. Szef sztabu 6. Dywizji Piechoty w Krakowie. Komendant Legionu Zaolzie w 1938 r.