Józef Ignacy Kraszewski i Śląsk Cieszyński

Józef Kraszewski był prawdziwym tytanem pracy. Samych powieści napisał ponad 220 w około 400 tomach, a przecież oprócz tego spod jego pióra wychodziły opowiadania, nowele, dramaty, relacje z podróży, artykuły publicystyczne i teksty naukowe. Był też patriotą, który miał na uwadze wszystkie polskie ziemie. W 1859 roku w "Gazecie Warszawskiej" kierował oczy czytelników na "Gwiazdkę Cieszyńską". Sam korespondował z osobami z Cieszyna, m.in. z Pawłem Stalmachem, redaktorem "Gwiazdki", pastorem Leopoldem Otto oraz z księgarzem Jerzym Kotulą. Z inicjatywy tego ostatniego napisał broszurę W sprawie szkół ludowych na Szląsku, wydaną w Cieszynie w 1879 roku.

Po zmarłym w 1887 roku Kraszewskim pozostał olbrzymi księgozbiór. Syn pisarza, Franciszek, chciał go sprzedać osobie lub instytucji, która po nabyciu książek założyłaby w którymś z miast prowincjonalnych Galicji publiczną bibliotekę im. Józefa Ignacego Kraszewskiego. Potencjalni nabywcy byli zainteresowani jedynie częścią księgozbioru, na co nie zgadzał się sprzedający. I tak spakowane książki przeleżały w Krakowie aż do 1908 roku. Wtedy Franciszek Kraszewski zdecydował się przekazać cały księgozbiór Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego. Trafił później do gimnazjum polskiego w Orłowej. W 1920 roku rada ambasadorów na konferencji w Spa zdecydowała, że Orłowa znajdzie się w granicach Czechosłowacji. W takiej sytuacji Macierz zdecydowała się sprowadzić księgozbiór Kraszewskiego do Cieszyna, co się udało w 1925 roku.

Po różnych zmianach lokalowych ostatecznie księgozbiór Józefa Ignacego Kraszewskiego trafił do Książnicy Cieszyńskiej. Dzięki temu w Cieszynie mamy wiele perełek z biblioteki autora Starej baśni, jak chociażby pięć XVI-wiecznych wydań Boskiej komedii Dantego czy historię Starego i Nowego Testamentu wydaną w 1761 roku w tłumaczeniu polskiego króla Stanisława Leszczyńskiego.