Galeria Szara odchodzi z Cieszyna - wywiad

Czy przeprowadzka do Katowic jest związana z zaprzestaniem dotychczasowej działalności w lokalu na Srebrnej 1 w Cieszynie? A może ktoś przejmie to miejsce? Jeśli tak, to kto i co tam będzie działać?

Joanna Rzepka-Dziedzic i Łukasz Dziedzic: Pomieszczenia na Srebrnej 1 to siedziba Fundacji Kultury Audiowizualnej “Strefa Szarej”, która jest organizacją pozarządową prowadzącą działalność kulturalną i artystyczną w bardzo szerokim zakresie i ciągle ten zakres poszerza. Oprócz wystaw w Galerii “Szara”, fundacja realizuje projekty artystyczne oraz szereg działań edukacyjnych, organizuje międzynarodowe spotkania, koncerty, wydaje albumy, książki i płyty, zajmuje się projektowaniem, fotografią, produkcjami audio i video, bierze udział w ogólnopolskich czy międzynarodowych festiwalach i wydarzeniach. Galeria “Szara” na ul. Srebrnej 1 będzie działać do końca roku, a już od stycznia rusza tam nowa inicjatywa Fundacji - UL KULTURY - Pracownia Dobrych Praktyk. Pomysł UL-a powstał na bazie kilkunastoletniej działalności Galerii Szara, Fundacji oraz osób je prowadzących. UL KULTURY będzie działał głównie z myślą o mieszkańcach Cieszyna, jak również z uwzględnieniem potrzeb studentów UŚ. Z dotychczasowej działalności na Srebrnej wyciągnęliśmy wnioski i postanowiliśmy zaprojektować takie miejsce, które najlepiej sprawdzi się w aktualnych warunkach panujących w obszarze kultury w Cieszynie. Koordynatorką działań w UL-u będzie dr Barbara Głyda-Żydek, wykładowczyni Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie.

Czy działalność w Katowicach będzie odbywać się dalej pod szyldem Galerii Szarej czy może będzie obrana inna nazwa? Jaki profil działalności obierzecie? Czy to będzie kontynuacja, a może kontynuacja z jakimiś modyfikacjami w programie artystycznym?

Galeria "Szara" to inicjatywa rozpoznawana i szanowana zarówno w kraju, jak i poza nim, dlatego zmiana nazwy byłaby zmarnowaniem ogromnego kapitału wypracowanego przez dziesiątki czy nawet setki osób. W naszym rozumieniu Galeria "Szara" to nie miejsce, lecz społeczność, to wspaniali ludzie, którzy współtworzyli ją przez kilkanaście lat tu na miejscu w Cieszynie, jak również niezliczona grupa osób z całej Polski i zza granicy, która jest związana z nią i która wykonała dla niej sporą pracę. W Katowicach będziemy kontynuować działania "Szarej" w podobnej formie, bo jest to model sprawdzony. Proponowane przez nas wystawy będziemy obudowywać działami edukacyjnymi. Nadal będziemy łączyć sztuki wizualne ze światem muzyki. Chcemy wzmocnić współpracę z poszczególnymi artystami i reprezentować ich na zewnątrz, rozpocząć realizację programów rezydencyjnych oraz rozwijać międzynarodową sieć galerii, którą zainicjowaliśmy w tym roku. W Katowicach spotykamy się z dużym szacunkiem i zrozumieniem dla tego, co zrobiliśmy do tej pory, a wiele osób chce z nami rozpocząć współpracę lub ją kontynuować. Mamy też dużą przychylność i deklaracje współpracy ze strony miejskich instytucji, uczelni artystycznych czy dużych festiwali. Poszczególni mieszkańcy dzielnicy Koszutka, w której będziemy działać, a z którymi mieliśmy przyjemność już rozmawiać, również wyrażają spory entuzjazm. Mamy wrażenie, że w Katowicach kulturę i sztukę w sposób naturalny traktuje się jako siłę napędową rozwoju miasta oraz inwestycję w jego mieszkańców, a to nam bardzo odpowiada. Wkrótce przekonamy się, czy to właściwe wrażenie i czy Katowice to jest to miejsce, którego szukaliśmy czy też kolejny przystanek na naszej galeryjnej drodze.

Czy możecie podać powody, dla których przenosicie się do Katowic?

Prowadzenie tej galerii w Cieszynie to zawsze było poszukiwanie balansu i połączeń pomiędzy ogólnopolskim światem sztuki a lokalną społecznością, w której żyliśmy. Zresztą galeria powstała w 2002 roku jako forma porozumienia między studentami, artystami a Urzędem Miejskim. Została nawet podpisana umowa między grupą inicjatywną a ówczesnym Wydziałem Kultury i Edukacji. To wszystko bardzo dobrze działało aż do momentu, kiedy jeden z uczestników tego porozumienia zaczął się stopniowo wycofywać, dawać obietnice bez brania za nie odpowiedzialności, aż w końcu postanowił “umyć ręce”. Założenie UL-a KULTURY oraz przeniesienie Galerii "Szara" do Katowic to próba odnalezienia kompromisu pomiędzy znaczącą rolą kulturotwórczą i edukacyjną tego miejsca dla wielu mieszkańców Cieszyna i studentów a znaczeniem "Szarej" dla twórców i uczestników świata sztuki w Polsce i za granicą. Dalsze łączenie tych dwóch światów pod jednym “szyldem” bez znacznego finansowego wsparcia ze strony miasta jest ponad nasze siły, a wiemy, że gmina Cieszyn nie dysponuje odpowiednimi środkami, a wspieranie takich miejsc jak galeria sztuki współczesnej o ponadlokalnej randze nie należy do zadań priorytetowych. Oddzielnie oba miejsca prawdopodobnie dadzą sobie świetnie radę.