Czytać każdy może... - niewidomi w akcji narodowego czytania!

Do czytania na rynku mógł zgłosić się każdy, kto miał ochotę poczytać Sienkiewicza. Pomimo iż jestem osobą niewidomą, lubię czytać i to nie tylko słuchając audiobooków. Do czytania używam pisma punktowego tzw. Pisma Brajla, które wzięło swoją nazwę od nazwiska twórcy, Ludwika Brajla.

Przepisałam króciutki fragment tekstu i chociaż trwało to troszkę dłużej niż czytanie za pomocą wzroku, przeczytałam ten fragment odczytując tekst palcami. Po zakończonym czytaniu padło pytanie, jak długo trzeba się uczyć, żeby opanować tę sztukę. Odpowiedziałam zgodnie z prawdą, że jest to sprawa indywidualna. Jeden uczy się dłużej inny szybciej, a dużą rolę odgrywa wrażliwość opuszków palców, no i pamięć.

Pismo punktowe opiera się na sześciopunkcie, w obrębie którego mieszczą się litery, cyfry i wszystkie znaki. Trzeba zapamiętać układ punkcików i tak punkt pierwszy i drugi oznacza literę b, a punkty pierwszy i czwarty literę c.

To, co dla widzących jest białą kartką z nic nieznaczącym szeregiem kropek, dla niewidomego jest to tekst, który samodzielnie przeczyta. Każdy może zobaczyć, jak to pismo wygląda, kupując leki, ponieważ wszystkie są opisane Brajlem.

W siedzibie koła PZN w Cieszynie dwójka niewidomych uczy się właśnie tego pisma pod czujnym okiem instruktora Jana Tarnawy, który raz w tygodniu przyjeżdża na te zajęcia ze Szczyrku. Pan Jan, jako osoba ociemniała od wielu lat, uczy osoby, które straciły wzrok, na terenie okręgu śląskiego. W 2015 roku przeszkolił sześć osób, natomiast w tym roku jest to grupa ośmioosobowa. Na moje pytanie ile czasu przeciętnie trzeba na nauczenie się pisania i czytania, pan Jan odpowiedział, że niezbędne jest co najmniej pięćdziesiąt godzin nauki.

Ktoś zada pytanie, po co uczyć się takiego pisma teraz, kiedy są książki nagrane na płyty, jest sprzęt odczytujący tekst, są komputery z programami udźwiękawiającymi. Na takie pytanie mogę odpowiedzieć w bardzo prosty sposób: sprzęt może się popsuć, może zabraknąć prądu, nie każdego stać na zakup danego sprzętu, nie mówiąc już o tym, że żeby go umieć obsługiwać też trzeba przejść szkolenie. Jest też jeszcze inny aspekt, a mianowicie przyjemność czytania, dotyk papieru no i to, co najważniejsze: unikamy w ten sposób wtórnego analfabetyzmu. Kiedy przestajemy czytać, zapominamy zasad pisowni i ortografii.

Wydawnictw publikujących w Brajlu jest mało, jednak są czasopisma takie, jak „Pochodnia" i „Sześciopunkt”, które każdemu niewidomemu, który zechce je otrzymywać, są dostarczane do domu.

Sposoby na czytanie są różne: czytanie wzrokowe, słuchanie audiobooków lub palcami pozwalają na kontakt z literaturą, prasą itd. To dzięki poza wzrokowym sposobom czytania niepełnosprawni nie są zmuszeni do rezygnacji z kontaktu z samodzielnego czytania.

Iwona Czarniak - mieszkanka Cieszyna z wyboru, pochodzi z Mazowsza, ale to w Cieszynie, jak mówi, znalazła swoje miejsce. Dzieci są jej radością i dumą. Praca i działalność na rzecz osób niepełnosprawnych daje jej satysfakcję i radość, tak jak pisanie wierszy. Jako osoba, która straciła wzrok, stara się żyć pełnią życia i w jak najmniejszym stopniu być zależna od innych. Chętnie podejmuje wyzwania, jakie stawia jej życie.