, piątek 19 kwietnia 2024
"…arcikníže kurevské a peské kníže…"
W 1547 roku Jan Czelo i jego brat Piotr zostali uwięzieni na cieszyńskim zamku. fot: medzioryt Mateusza Meriana / Wikimedia Commons



Dodaj do Facebook

"…arcikníže kurevské a peské kníže…"

MMT
W 1555 roku przed sądem ziemskim w Ołomuńcu rozpoczął się proces o naruszenie czci. Książę cieszyński Wacław III Adam oskarżył szlachciankę Annę Czelową, która miała powiedzieć m.in.: Pán můj jest lepši na poctivosti, nežto arcikníže kurevské a peské kníže.

Szlachcianka miała powody, aby nie lubić cieszyńskiego Piasta. Jej mąż, Jan Czelo, był przedstawicielem najpotężniejszej rodziny szlacheckiej w Księstwie Cieszyńskim przełomu XV i XVI wieku. Był właścicielem Drogomyśla, Pruchnej, Rychułdu, Grodziszcza, Wędryni i Lesznej. Oprócz tego piastował urząd kanclerza (nawiasem mówiąc, "odziedziczony" po ojcu). Kiedy w 1528 roku księciem cieszyńskim został 4-letni Wacław III Adam, a regentem morawski możnowładca Jan z Pernsteinu, Czelo został jego głównym współpracownikiem. Sytuacja zmieniła się w 1545 roku, gdy Wacław III Adam objął samodzielne rządy. Władca postanowił pozbyć się urzędników związanych z dotychczasowym regentem. Jan Czelo stracił urząd kanclerza, później przegrał proces o lasy, znajdujące się między Wędrynią a Bystrzycą, by wreszcie wylądować wraz z bratem Piotrem w więzieniu na cieszyńskim zamku.

W sprawie uwięzionych interweniował sam cesarz Ferdynand I. Jeden raz, drugi, dopiero za trzecim książę Wacław Adam ugiął się i wypuścił Czelów. Jan niedługo potem wyniósł się na Morawy, gdzie zmarł około 1557 roku.

Nie wiadomo, czy doczekał końca procesu, jaki książę cieszyński wytoczył jego żonie. Żadna ze stron nie stawiła się na rozprawę, więc w 1557 roku sąd ziemski w Ołomuńcu uznał po prostu sprawę za załatwioną.

Opracowano na podstawie artykułu Wacława Gojniczka, Upadek rodziny Czelów z Czechowic. Okoliczności konfliktu kanclerza Jana Czelo z Czechowic z księciem cieszyńskim Wacławem III Adamem, [w:] Šlechtic v Horním Slezsku. Vztah regionu a center na příkladu osudů a kariér šlechty Horního Slezska (15.-20. století) / Szlachcic na Górnym Śląsku. Relacje między regionem i centrum w losach i karierach szlachty na Górnym Śląsku (XV-XX wiek), red. Jiří Brňovják, Wacław Gojniczek i Aleš Zářický, Ostrava - Katowice 2011.

Komentarze: (2)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

Piękny tekst, więcej prosimy...

no to po czeski, nie ???

Dodaj komentarz

Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

Więcej informacji na temat formatowania

Image CAPTCHA
Wpisz znaki widoczne na obrazku.
reklama
reklama