Szpitalne Oddziały Ratunkowe jako sposób na dotarcie do lekarza specjalisty

NIK informuje, że personel SOR-ów wypełnia zadania wykraczające poza interwencje w przypadkach nagłych, gdyż obawia się odmówić udzielenia pomocy ludziom, którzy mają trudności z dostaniem się do lekarza. To powoduje, że SOR-y przyjmują wszystkich, którzy się tam zgłaszają, wyręczając lekarzy rodzinnych, specjalistów i ambulatoria. Z ustaleń kontroli wynika, że w skrajnych wypadkach nawet ośmiu na dziesięciu pacjentów oddziałów ratunkowych to osoby, którym powinna zostać udzielona pomoc w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, poradni specjalistycznej lub nocnej i świątecznej pomocy doraźnej.

NIK informuje, że wysoka jest również liczba nieuzasadnionych wezwań karetek. Przyczyną są, podobnie jak w przypadku SOR-ów, luki w systemie opieki podstawowej: długie kolejki w przychodniach oraz niewydolny system pomocy nocnej i świątecznej. Niepokojące są wyjaśnienia pracowników pogotowia, według których część ludzi podaje przy wezwaniu karetki wyolbrzymione lub nieprawdziwe objawy, bo tak zasugerował im personel przychodni, w której nie mieli szans dostać się do lekarza lub zrobić szybko badań.

Dyrekcja cieszyńskiego szpitala przyznaje, że problem dotyczy również SOR w Cieszynie. - Zaistniała sytuacja wynika z braku możliwości uzyskania pomocy w gabinecie lekarza POZ w prostych przypadkach i ograniczeniach w dostępie do lekarza specjalisty spowodowanych zbyt małymi kontraktami przydzielanymi poradniom specjalistycznym przez NFZ - przyznaje Anna Bednarska-Czerwińska, dyrektorka Szpitala Śląskiego i dodaje, że w efekcie SOR, który cieszy się dobrą opinią, zatrudnia lekarzy specjalistów, ma nowoczesne wyposażenie i zaplecze wszystkich oddziałów szpitala, pełny jest pacjentów, którzy powinni być zaopatrywani w przychodniach.

- Pacjenci dobrze o tym wiedzą, a czasem nawet są o tym informowani przez lekarzy prowadzących. Wybierają SOR "jak przychodnię", robią to świadomie wiedząc, że tu otrzymają kompleksową poradę nawet kilku specjalistów i często pełny zakres badań diagnostycznych. Zdarza się, że pacjenci wymagają np. USG, tomografii komputerowej, czy rezonansu magnetycznego. Na wizytę u specjalisty, finansowaną przez NFZ, często musieliby czekać kilka miesięcy, a lecząc się prywatnie koszt wizyty i badań mógłby wynieść kilkaset zł. - przyznaje dyrektorka.

Pieniądze z puli SOR-ów, zarezerwowane wyłącznie dla ratowania zdrowia i życia w sytuacjach nagłych, wykorzystywane są na diagnozowanie i leczenie osób, które powinny korzystać z porad lekarza rodzinnego lub specjalisty w normalnym trybie. Dla SOR-ów jest to problem. - NFZ nie przewidział takiej ewentualności i finansuje szpitalne oddziały ratunkowe opłatami ryczałtowymi, nieuwzględniającymi faktu, że szpital ponosi część kosztów świadczeń będących w kompetencjach lekarzy rodzinnych - przyznaje Bednarska-Czerwińska i dodaje, że koszty niedoszacowanej wyceny leczenia w SOR przyczyniają się do powstawania ujemnego wyniku finansowego szpitala. Pomimo tego, sprawność i jakość opieki fachowej na SOR traktuje jako sprawę priorytetową.

NIK pozytywnie ocenia służbę ratowników i lekarzy pracujących w pogotowiu i Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych. Zdaniem kontrolerów jest to jedno z najlepiej funkcjonujących ogniw systemu ochrony zdrowia w Polsce. Niestety przez luki w systemie opieki podstawowej SOR-y stają się mocno deficytowe, a szpitale muszą pokrywać ich straty z zysków pozostałych oddziałów.