Niepełnosprawni w labiryncie administracyjnym

Od 2000 roku PSOUU Koło w Cieszynie starało się o nowe lokum dla swojej działalności. W 2009 roku stowarzyszenie weszło w posiadanie pustostanu w Bażanowicach, tzw. "zameczku". Jest to zabytek datowany na 1894 rok. Z kolei w 2011 roku stowarzyszenie weszło w posiadanie kolejnej nieruchomości położonej niedaleko „zameczku” - pola rolnego oraz działki wraz z kolejnym budynkiem zabytkowym tzw. "oborą". To w sumie duża powierzchnia pod inwestycję, bo w sumie 5,5 ha.

- Na tym terenie ma powstać Centrum Kształcenia i Wymiany Doświadczeń "Ekozofia Niepełnosprawnych" - tłumaczy Rafał Guzowski z PSOUU Koło w Cieszynie. - Plany te są ściśle powiązane ze zrównoważonym rozwojem. Po pierwsze: biobudownictwa (z surowców naturalnych, którymi są np. glina i słoma) i pasywne budynki, po drugie to ochrona środowiska (dbałość o czystość gleby, wód gruntowych i powietrza poprzez zastosowanie innowacyjnych technologii oczyszczalni ścieków, ograniczenie emisji, fotowoltaika – alternatywne źródła energii). Trzecim równie istotnym elementem jest promowanie ekologicznego stylu życia (np. ekologiczna uprawa rolna i tradycyjne przetwórstwo). Czwartym elementem filozofii zrównoważonego rozwoju jest ochrona dóbr kultury regionu, pamiętajmy, że "zameczek" i tzw. "obora" wchodziły w skład dawnej Komory Cieszyńskiej. Piąty element to funkcja jaką Centrum będzie spełniać. Gospodarzami obiektów będą osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Będzie to miejsce edukacji, rehabilitacji, usamodzielniania się, miejsce pracy dla osób z niepełnosprawnością intelektualną i osób pełnosprawnych - wyjaśnia Guzowski.

Problem jednak w tym, że powstałe w 2011 roku Studium Uwarunkowania Przestrzennego w gminie Goleszów uniemożliwia stworzenie w zakupionej "oborze" działalności, jaką PSOUU chciałoby prowadzić. Jest to działka i nieruchomość o charakterze przemysłowym i według zapisu w Studium można prowadzić tam tylko działalność produkcyjną lub magazynową. PSOUU nie ma takich zamiarów. - Remont "obory" na magazyn czy halę produkcyjną nie wchodzi w grę. Naszym celem jest stworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej, którego działalność będzie związana z gastronomią. Mówiąc wprost chcemy stworzyć tam restaurację, w której będą pracować również osoby z niepełnosprawnością intelektualną - wyjaśnia Guzowski.

PSOUU już w 2011 roku zgłosiło w Urzędzie Miejskim w Goleszowie to zapotrzebowanie. Sprawa jednak wciąż się ciągnie, bo nieuniknioną długą procedurę urzędniczą dodatkowo pokrzyżowały nieoczekiwane przeciwności. Konieczne okazało się zmienienie zapisu w Planie Zagospodarowania Przestrzennego. Żeby to jednak zrobić konieczne jest zmienienie zapisu też w Studium Zagospodarowania Przestrzennego, a następnie konsultowanie go z wojewodą śląskim.

W kwietniu 2013 gmina Goleszów podpisała umowę na sporządzenie Studium. Wstępnie szacowano przy zlecaniu tych prac, że nowe Studium powstanie najdalej w końcu 2014 roku, co dałoby zielone światło dla PSOUU do rozpoczęcia tam prac przystosowawczych. Jednak wykonawca upoważniony przez gminę Goleszów do wykonania nowego Studium zdaniem gminy nie sprostał temu zadaniu i zerwała z nim umowę, a w styczniu tego roku zaczęła szukać nowego wykonawcy. - Mieliśmy perturbacje z tym wykonawcą, on po pierwszych dwóch etapach prac musiał zrezygnować - tłumaczy wójt Goleszowa Krzysztof Glajcar. W ten sposób stracono blisko rok, bo nowy wykonawca, spółka "Ład" z Katowic, rozpoczął od nowa prace nad Studium w lutym tego roku. Wójt Goleszowa ocenia, że być może w tej sytuacji dokument będzie gotowy dopiero w połowie 2015 roku.

Stowarzyszenie prowadzi równolegle prace przygotowawcze związane z rozpoczęciem remontu w drugiej nieruchomości, tzw. "zameczku". - W przypadku tej działki Plan Przestrzennego Zagospodarowania Gminy Goleszów i nasze plany są spójne. Status prawny tej parceli umożliwi nam przeprowadzenie inwestycji. W obecnej chwili projekty koncepcyjne dotyczące renowacji, adaptacji zabytku oraz jego rozbudowy złożone są u konserwatora zabytków i oczekujemy na jego opinię. Następnym krokiem będzie wykonanie projektu budowlanego wielobranżowego. Planujemy, że jeszcze w tym roku uda się rozpocząć tam remont - szacuje Guzowski.

Inwestycje remontowe PSOUU w Bażanowicach mają być finansowane z środków zewnętrznych. - Tak ogromna inwestycja, ze względu na swoja złożoność, musi być finansowana z kilku źródeł. Z nadzieją patrzymy na rozpoczęcie okresu programowania środków unijnych, również na fundusze norweskie 2014-2020. Ostrożne szacunki mówią o kwocie przekraczającej 30 mln zł. - mówi Guzowski. Jednak i to nie jest koniec wydatków Stowarzyszenia. - Złożoność tego projektu, nawet pod kątem finansowania polega na tym, iż na dwóch działkach stoją zabytki architektoniczne. Zobowiązuje nas do np. zabezpieczenia stropów w oborze przed zawaleniem dachu, czy naprawa dachu "zameczku" zerwanego w czasie wichury, utrzymaniu porządku wokół obejścia budynków, wycinka drzew, przycinanie suchych gałęzi - dodaje.

Uciekający czas jest więc nie na rękę tej organizacji, tymczasem nic nie wskazuje na to, że procedury urzędnicze będą mogły przyspieszyć. - Mam pełną świadomość, że zadanie jest wydłużone w czasie, ale pewnych procedur administracyjnych nie da się przeskoczyć. Natomiast absolutnie popieram działanie PSOUU i ich inicjatywę w Bażanowicach - zapewnia wójt.