, czwartek 25 kwietnia 2024
Jak pięściarz z SB walczył
Adolf „Bolko” Kantor. fot. ARC 



Dodaj do Facebook

Jak pięściarz z SB walczył

WOJCIECH TRZCIONKA
Największe wydarzenie teatralne 2008 roku w Cieszynie - tak organizatorzy reklamują spektakl „Bolko Kantor\" o znanym bokserze. Premiera odbędzie się w zrujnowanej sali balowej hotelu Pod Brunatnym Jeleniem, gdzie w okresie międzywojennym odbywały się również pojedynki bokserskie.
Scenariusz spektaklu Cieszyńskiego Studia Teatralnego został oparty na niezwykłym życiorysie cieszyniaka, wielokrotnego mistrza Polski w boksie zawodowym Adolfa „Bolko” Kantora. Tłem dla dramatycznych losów „Bolka” były lata międzywojenne, okres II wojny światowej i czasy PRL.

Adolf „Bolko” Kantor urodził się 15 sierpnia 1910 roku w Suchej Górnej na dzisiejszym Zaolziu. Już jako młody chłopak podpatrywał zapaśników i bokserów ćwiczących na obiektach Siły w Trzyńcu, gdzie zaczął trenować gimnastykę i lekkoatletykę. Sam zajął się boksem dopiero w Warszawie trenując w Klubie Sportowym Ymka. Niedługo potem został mistrzem Warszawy w wadze półciężkiej, po czym przeszedł na zawodowstwo. Wystąpił nawet w roli boksera w filmie „Niedorajda” grając obok znanego aktora Adolfa Dymszy.

W 1933 roku Kantor został mistrzem Polski w wadze półciężkiej a później ciężkiej. Tytuł mistrza wszechwag dzierżył aż do wybuchu II wojny światowej. Na froncie walczył najpierw w szeregach 4. Pułku Strzelców Podhalańskich. Aresztowany przez Niemców trafił do obozu w Dachau, a po zwolnieniu na front w Jugosławii. W trakcie ucieczki został schwytany i skazany na śmierć. Hitlerowcy przypomnieli sobie jednak o jego sportowej karierze i zmienili wyrok na dożywocie. Niemcy skierowali Kantora na front włoski, skąd znowu uciekł trafiając do armii polskiej na zachodzie. Wraz z żołnierzami II Korpusu generała Andersa walczył pod Monte Cassino i Bolonią, gdzie wydarł Niemcom sztandar amerykański.

Po wyzwoleniu pięściarz wrócił do Cieszyna. Zajął się trenerką, m.in. w Klubie Sportowym Piast i bielskim BBTS, organizował liczne imprezy sportowe: biegi górskie, przełajowe, wyścigi kolarskie, zawody narciarskie. W 30-lecie bitwy pod Monte Cassino ustawił na Równicy krzyż, który rozebrali funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa. SB cały czas interesowała się jego działalnością. Obawy wzbudzała jego popularność, organizowanie obchodów, które nie mieściły się w kalendarzu komunistycznej władzy. Zmarł 3 września 1992 roku. Pochowany jest na cmentarzu ewangelickim w Cieszynie. W mieście ma swoją ulicę, która prowadzi na stadion Pod Wałką.

Sztuka CST opowiada te historie. Po pokazie owacyjnie przyjętej otwartej próby spektaklu w trakcie ostatniego Festiwalu Teatralnego „Bez Granic”, jeden z krytyków nazwał powstający spektakl CST „drugą częścią Cieszyńskiego Nieba Radovana Lipusa i Renaty Putzlacher, to jest tą, która w Divadle w Czeskim Cieszynie nie została opowiedziana”. Niewątpliwie, spektakl Bogusława Słupczyńskiego i aktorów z CST pokazuje też „kawałek cieszyńskiego piekła”.

Spektakl odbędzie się 21 września o godzinie 19.00 w hotelu Pod Brunatnym Jeleniem. Bilety do nabycia przed spektaklem.
Komentarze: (37)    Zobacz opinię czytelników (0)    Dodaj opinie
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy pozostawionych przez internautów. Komentarz dodany przez zarejestrowanego użytkownika pojawi się na stronie natychmiast po dodaniu. Anonimowy komentarz zostanie opublikowany z opóźnieniem, po jego akceptacji przez redakcję. Komentarze niezgodne z regulaminem będą usuwane.

negatyw został źle włożony do obróbki, widać jego lewą stronę. Napisy lustrzane odbicie...!
Ciekawa postać i dobry art.

Edgar

Wielkie gratulacje Bogdan! Szkoda, że musisz wciąż gnić e tej piwnicy a teatr burmistrz zarezerwował dla kogoś o mentalności kierownika świetlicy. Taki jest właśnie cieszynek burmistrza Ficka.

Edgar - nie dobry art(ykuł) tylko wspaniała, nietuzinkowa postać. Poza nietrafionym tytułem redaktor nic "od siebie" nie napisał, przytoczył, w skrócie, życiorys.

Ten tytuł przypomina cykl bajek o Rumcajsie. Tam też się tak stylistycznie działo. Np "Jak się Książe Pan na Hankę zasadził". Masa Kra.

Jeszcze ktoś pomyśli, że ten pięściarz był z SB. I na dodatek walczył. Całe szczęście, powszechnie wiadomo, że SB nie walczyło. Ono zwalczało.

Były pięściarz, wieloletni spiker boksu w Jastrzębiu, a obecnie w Rybniku (jedyna sekcja boksu w w dawnym ROW) Z rzewną nutką wspominam czasy rozwoju polskiego boksu i sukcesów na arenie międzynarodowej Cieszyn również miał sekcję boksu, a BBTS był mistrzem Polski w 1960 r Może byśmy wskrzesili ten boks w Cieszynie?

Buhahaha...

Popieram Observera! CST powinno zrobić szturm na teatr i obalić obecnego dyrektora, bo to, co się tam teraz dzieje to jedna wielka żenada. Ten teatr jest jak dziwka- do wynajęcia zawsze i wszędzie- kto da więcej.

Boks to nie droga dyscyplina w formule treningowej, więc nie potrzeba w Cieszynie MOSiRu, by się budowały obiekty za 30 mln, co by się kumple poślizgali. Oj poślizg będzie potężny...

Ile bedzie trwal spektakl?

Świetny zespół CST w zatęchłej piwnicy - symbol tego, jak traktuje się wartościową kulturę w Cieszynie

CST nie jest od tego, by robić szturm na teatr. To tak, jak by amatorom sportu zalecić obalenie MOSiRu, lub mieszkańcom komunalek zalecać spalić ZBM. W Cieszynie czas na nowe rozdanie. Ten układ, który trzyma Cieszyn, mówi o "uczciwym" sprawowaniu władzy. NIe zarzucam układowi kradzieży, nadurzyć czy czerpania korzyści materialnych. Ten układ hamuje miasto. Uczciwie, to przede wszystkim nie marnować szans. A te są notorycznie marnowane. W Cieszynie nic się nie udaje. Kojarzyćie Nową Muzykę? Też odeszła do Katowic. Wszyscy odchodzą, a zatęchłość wygania stąd najbardziej nawet zawziętych. Czy wygoni wszystkich?

znałem osobiście Pana Kantora, naprawdę nietuzinkowa postać, wielki społecznik i idealista. Szkoda, że dziś takich juz nie ma.... Niestety!

Warto się więc spotkać na spektaklu.

nie mylić z "licealistami" oraz mnóstwo osób nietuzinkowych. Cieszyn nie ma swojego Forum Obywatelskiego. A może by tak takie nieformalne FO zawiązać i zrobić coś, na wzór wojskowego poligonu...?

czemu nie?

Nie zarzucam układowi kradzieży, nadurzyć czy czerpania korzyści materialnych...
To tak kochany traktujesz teatr? Jak iluzję? Wieczną pogoń za ideami i pięknem? A może tak jak "ludzie władzy" - każdy spektakl jest dobry pod warunkiem, że recenzję zaczną się od "jaśnie na nim obecnych". Sądzę iż wszystkich "niecierpliwych" w Cieszynie stać na to aby tę trupę z CST ocenić i docenić. Jak "konia wschodzenie" jest przełamywanie cieszyńskich stereotypów o wszechwiedzy i nieomylności władzy, topornie a niekiedy z odrobiną karczemnego zapomnienia. Chcą czy nie chcą wdzierają się każdym słowem i gestem, a niekiedy brutalnie w każdego widza. Nie pozwalając mu "odpocząć" w żadnym czasie i miejscu spektaklowego misterium. Tu nie ma miejsca na pseudosolonowe "viva...", tu trzeba BYĆ i wtopić się w niegrzeczne niekiedy ludzkie bytowanie. Tu nie ma miejsca na oglądanie się "kto jest kogu ni ma". Tu trzeba czuć, istnieć a niekiedy i cierpieć. Bo jesteśmy przecież tacy skomplikowani: ładni, brzydcy, kuluralni, z nałogami, inteligentni, bluzgający przekleństwami...

Idealistów nie trzeba szukać daleko- wystarczy spojrzeć na reżysera i jego zespół.

CST powinna dostać pomieszczenia na Moście Przyjaźni, to jasne jak słońce. Szefowie CST powinni wybrać się do Katowic, nagłośnić całą sprawę w mediach, narobić rabanu, narzekaniem w Cieszynie nic nie osiągną, po Ficek-team to spływa. Trzeba uświadomić ludzi w Katowicach, co się dzieje w Cieszynie, jak miasto jest hamowane przez lokalny układ, jak ograniczeni ludzie we władzach miejskich torpedują wszystkie fajne pomysły . Walczcie

Zabierzcie ze sobą wywiad Ficka do Głosu, gdzie dystansuje się od WSZYSTKICH partii politycznych i kreuje na lokalnego WODZA, przyda się partiom politycznym w Katowicach. Szukajcie WSZĘDZIE sojuszników, czasami cel uświęca środki

Co z wami? Obojętnie jaki temat to walicie o Ficku. Przypomina mi to znany kawał o kapralu i kanonierze, któremu wszystko z piep..eniem się kojarzyło. Może dla odmiany coś na temat?

Muzeum 4PSP oczywiście wspiera realizacje spektaklu i zaprasza wszystkich miłośników historii najnowszej.

Jak kolego nie kojarzysz najprostszej rzeczy, czyli tego że Ficek może lub nie dać sensowne lokum dla CST, to siedź cicho. Ten problem Cieszyn nie rozwiąże, tu jest potrzebna odsiecz z zewnątrz. Nie może być tak, że 36000 miastem rządzi 1 facet z 2 proboszczami

Bo tak się składa, że wszystkie tematy związane z Cieszynem automatycznie wiążą się z osobą burmistrza i nic na to poradzić nie można. A do Wisloka- już widzę całe CST pikietujące w Katowicach:" Dajcie nam teatr! Dajcie nam teatr!" Skoro do tej pory nie wywalczyli sobie tam miejsca, to moze po prostu nie zależy im na tym aż tak bardzo.

Ficek ma duży wybór na sensowne lokum dla CST. W Cieszynie takich lokali jest przecież wolnych od groma.

Ja słowa nie napisałem o pikiecie, wręcz przeciwnie. Nie zdziwię się jak CST znajdzie lokum w Skoczowie lub Ustroniu. A festiwal "Kino na granicy" w przyszłym roku będzie w Kudowie Zdrój-Nachodzie. Wszystko co wartościowe zwiewa z Cieszyna

Poważnie, przenoszą Kino na Granicy??? Starania, żeby Cieszyn stał się miastem emerytów postępują...

ulica imieniem "Bolko" Kantora, prowadząca na stadion Pod Wałką? To chyba druga... bo pierwsza to ta krótka, nieopodal pomnika Mieszka... to gdzie ta pamięć o "Bolku" mieszka?
ps znałem tego człowieka- dzielny, bekompromisowy, uczciwy -uroczy "dziwok"...twardo ale też z wyobrażnią, przeżywając swoje nadzieje, radości, obawy, obsesje i oddając się wizji "lepszego świata", szedł przez życie.Dobrze , że część z nas w pewnym sensie kroczy jego ścieżką i że ty również Bogusławie, w doborowym gronie aktorów-artystów-idealistów...realistów

Pan Ficek już pomieszczenia na granicy zamierza przekazać gdzie? No na Zamek Sztuki. To się jednak nie stanie. Nie ma większości, choć ciągle ma władzę. ps. Kino na Granicy nawet w Łodzi by się lepiej miało.

Kto się zjawi na spektaklu? Ja będę.

Ja też się pojawię

Witam.Wczoraj byłem na próbie generalnej spektaklu o Bolku Kantorze ponieważ mieszkając pod Wrocławiem nie miałem mozliwości byc na premierze w dzisiejszy wieczór.Z osobą Adolfa z racji swoich zainteresowań historyka boksu spotykałem się od wielu lat w starych rocznikach polskich i zagranicznych gazet.Choc jestem zupełnym laikiem jeśli chodzi o teatr i moje uwagi mogą by mało "profesjonalne" przyznam szczerze że przedstawienie wywarło na mnie spore wrażenie.Wyeksponowało tragiczne przejścia wojenne Adolfa które czasem się bagatelizuje.Ciekawy byłem kto będzie odgrywał główna rolę czyli Kantora - który zresztą w przedstawieniu pojawia się stosunkowo rzadko.Uważam że reżyser Pan Bogusław Słupczyński który gra bohatera poradził sobie z tą rolą doskonale grając bardzo oszczędni ale sugestywnie dla mnie w sposób bardzo wiarygodny przedstawiając sylwetke "Bolka".Zresztą przyznam że cały zespół robi świetne wrażenie.To doskonali aktorzy mający naprawdę spore mozliwości.Jest oczywiście prawdziwa "perełka".To aktor który gra Gerarda - przyjaciela Adolfa a później dygnitarza partyjnego i zaciętego wroga głównego bohatera.Jest po prostu świetny od pierwszej do ostatniej chwili zarówno mówiąc proste monologi,przyjmując pochód pierwszomajowy z trybuny czy też genialnie po prostu odtwarzając postac pijanego hitlerowca na oczach widzów przeobrażającego się w cywilnego dygnitarza partii komunistycznej.Zresztą jest parę innych świetnych epizodów z udziałem innych aktorów świetnie i sugestywnie zagranych.Zespół ma ogromne mozliwości - jest swietnie prowadzony reżysersko.Dlatego dla mnie - człowieka mającego pewnośc iz Cieszyn jest naprawdę silnym osrodkiem kultury lokalnej niezrozumiałe jest jak to mozliwe iż zespół CST nie ma stałej sali do prób mimo istniejącej w mieście profesjonalnej sceny.Że przedstawienie o naprawdę legendarnej postaci Cieszyna grane będzie w pięknej aczkolwiek zniszczonej i nieogrzewanej sali hotelu "Pod Brunatnym Jeleniem" gdzie bardzo sprawni fizycznie aktorzy upadaja na brudna betonową podłogę,przewracają sie na niej grając poszczególne sceny.Kończąc zachęcam do obejrzenia spektaklu.To wielka wartośc dla miasta miec taką nawet kontrowersyjną postac jak Adolf "Bolko" Kantor.To wielka wartośc miec tak wspaniały zespół teatralny który umie opowiedziec o losach tej wspaniałej postaci.Dlaczego tylko temu zespołowi nie daje się szans na rozwój?To dla mnie niepojęte naprawdę.Pozdrawiam.

Ja Panu odpowiem dlaczego. W Cieszynie panuje burmistrz Ficek. Do Wrocławia wyganał Nowe Horyzonty, Nowa Muzykę ostatnio wypędził do Katowic choć chciała robić festiwal muzyki w Cieszynie. Kino na Granicy zamierza się lokalizować w Kudowie Zdroju. Teatr im Mickiewicza kierowany jest przez osobę z klubu znajomków burmistrza i prezentuje klasę raczej świetlicy do wynajęcia niż teatru. Nie wspomnę już o tym, że żadna z powaznych firm przez ostatnie lata nie zainwestowała w Cieszynie. Oczywiści Kaufland czy Castorama to nie wynik aktywności władz, tylko plan strategiczny tych koncernów. Nawet ruchu na moście dwukierunkowego nie potrafi ułożyć z Czechami, którch nazywa "Czeskimi Przyjaciółmi". Zatopił most Roche'a na Olzie, bo nie prowadził profesjonalnie tego projektu zaniedbując elementarne zasady gospodarowania mieniem publicznym. To po prostu nieszczęście tego miasta.

To smutne co Pan pisze.Nie chce tego oceniać.Z pewnością będąc tam i znając środowisko ma Pan wiele racji.Niestety pewnie ani Pan ani tym bardziej ja nie mamy na to wpływu.A przecież tak niewiele trzeba aby CST który jestem teraz tego pewien zasługuje z cała mocą aby go życzliwie wspierać i stworzyć mu godne warunki do działania wykorzystując wielki potencjał tej grupy zapaleńców,świetnych dzielnych młodych ludzi potrafiących w naprawdę ciężkich warunkach dać z siebie wszystko.To miara ich wielkości.Chciałbym aby na takie wyżyny wznieśli się decydenci Waszego pieknego miasta i po prostu zrozumieli że są tylko chwilką w dziejach miasta wspominaną lub nie.Ale spektakl o Kantorze na pewno pozostanie na długo w pamięci odbiorców.I to jest ważne - to przetrwa o wiele dłużej.Pozdrawiam - jednocześnie zwracając uwagę że przeciez mamy demokrację i w następnych wyborach nie muszą powygrywać ci sami ludzie którzy dzisiaj dzierżą władzę w Cieszynie.Pozdrawiam i mam nadzieję że mimo wszystko ludzie rozumni i dobrej woli wezmą górę nad małostkowością i niezrozumieniem funkcji i lotności jakie niesie ze sobą kultura.

Cieszyniacy, macie w swoim mieście utalentowanych, młodych aktorów i charyzmatycznego reżysera. Naprawdę nie można znaleźć godnej siedziby dla tego wspaniałego zespołu? Bez lizusostwa itp. sztuczek?

Jest bardzo prostą sprawa wspomożenia CST. Jest nią zjawienie się przez tzw. zainteresowanych na najbliższej sesji Rady Miejskiej Cieszyna, bodaj czwartek 25-go o 15-ej i pogadanie z Radnymi. Posłuchać też warto bowiem rozmawiają o budżecie Miast. W tym budżecie mieści się DN, a w nim CST traktowane jak, nie umnieszając nikomu, jakieś kółko zainteresowań. Można się bulwersować ale to i tak nie pomoże. Nie pierwszy i ostatni to przypadek gdzie "głos twórcy" zostaje stłamszony, choćby niską płacą lub żadną. Oczywiście przychody obecnego Dyrektora Teatru przewyższają wielokrotnie zarobek Szefa CST, ale... artyści już tak mają. Jak nie zniżysz się do cycek DODY, nie masz kasy. Szkoda, że rzecz ma miejsce w Cieszynie, który ma w przeszłości niemałe kulturalne tradycje. No coż, może Bolko swoim "zagłosem" przemówi. Oby tylko nie ujawnili się teraz Jegi "niebyli" Przyjaciele. Oby nie utopiono doświadczeń tego... człowieka, w morzu paplaniny, szmiry i tandety. Już dziś co drugu "cieszyniok" jest osobistym znajomym i znaczem Pana Kantora. Pozdrawiam Państwa serdecznie

Dodaj komentarz

Zawartość pola nie będzie udostępniana publicznie.
  • Adresy internetowe są automatycznie zamieniane w odnośniki, które można kliknąć.
  • Dozwolone znaczniki HTML: <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Znaki końca linii i akapitu dodawane są automatycznie.

Więcej informacji na temat formatowania

Image CAPTCHA
Wpisz znaki widoczne na obrazku.
reklama
reklama