Opłaty klimatyczne są nielegalne?

O nowych przepisach dotyczących pobierania przez gminy opłaty miejscowej nazywanej potocznie klimatyczną pisaliśmy już. Przypomnijmy: od 15 stycznia obowiązuje nowe rozporządzenie Rady Ministrów. Dotąd to wojewoda na wniosek rady gminy i po uzgodnieniu z ministrem środowiska ustalał listę miejscowości, w których może być pobierana opłata miejscowa. Teraz to miejscowości same muszą określić, czy mają prawo do pobierania takiej opłaty. By ją pobierać, trzeba spełniać bardzo wiele warunków. Na terenie takiej miejscowości musi być np. odpowiednio dużo lasów, czyste powietrze, atrakcje dla turystów. Przed pobieraniem opłat musi być podjęta uchwała w tej sprawie, a wojewoda i jego prawnicy zbadają, czy gmina wszystkie warunki spełniła. Dopiero wtedy gmina może podjąć kolejną uchwałę i wyznaczyć stawki opłaty. Tymczasem, jak się okazuje, beskidzkie kurorty pobierają opłaty klimatyczne według starych uchwał, zazwyczaj od 1 do 1,78 zł od osoby za dobę. Prawnicy z katowickiej Regionalnej Izby Obrachunkowej ostrzegają: tak robić nie wolno.

— Przed uprawomocnieniem się nowych uchwał gminy nie powinny pobierać opłaty — mówi Marek Woźniak, radca prawny z katowickiej RIO.

Prawnicy tłumaczą: skoro opłata pobierana jest bezprawnie, turyści nie muszą jej płacić. W dodatku, zdaniem RIO, turyści, którzy mimo braku nowych uchwał zapłacili od 15 stycznia opłatę klimatyczną, mogą zażądać jej zwrotu. Nic więcej na razie nie da się zrobić. Zakazać gminom takiego procederu nie ma jak - pobierają opłaty miejscowe na podstawie uchwał sprzed dwóch-trzech lat, a tak dawno przyjętych uchwał RIO nie ma prawa badać. Może zareagować tylko w takiej sytuacji, jak w Krakowie. Tamtejsza RIO zajmowała się nowelizacją starej uchwały krakowskiej rady miejskiej w sprawie pobierania opłaty miejscowej i zakazała magistratowi inkasowania pieniędzy od turystów. Od 20 lutego taka opłata nie jest pobierana. Z jej tytułu do krakowskiego budżetu miejskiego wpływały rocznie 2 mln zł, magistrat nie chce tego tracić i odwołał się od decyzji RIO do sądu administracyjnego. Opłata jest także sporym zastrzykiem finansowym dla budżetów beskidzkich kurortów, tylko Wisła ma z tego tytułu około 700 tys. zł rocznie.

Na razie z pobieraniem opłaty klimatycznej wstrzymała się Milówka, a Węgierska Górka zastanawia się, bo nie wie, co zrobić. — To dosyć skomplikowany problem — przyznaje Marian Kurowski, zastępca wójta w tej gminie. Urzędnicy w niektórych miejscowościach mówią, że nawet nie mieli pojęcia, że zmieniły się przepisy.

— Szkoda, że nie zostały wprowadzone przepisy przejściowe umożliwiające bazowanie na starych uchwałach np. do końca roku. Wtedy by nie było takiego zamieszania. Zdajemy sobie sprawę, że dla gmin to dodatkowy dochód, pewno zresztą zaplanowany w budżetach — mówi Woźniak.